Έτοιμοι να γυρίσουν σελίδα παρουσιάζονται η UBS και το ελβετικό χρηματοοικονομικό σύστημα. Το ισχυρότερο σήμα της Ελβετίας στην παγκόσμια χρηματοοικονομική αγορά κλυδωνίζεται από τις μεγάλες ζημίες που υπέστη λόγω των διαγραφών από την πιστωτική κρίση, την ίδια στιγμή που οι ελβετικές αρχές θέλουν να αποκαταστήσουν το κύρος τους παρέχοντας ένα αξιόπιστο σύστημα ελεγκτικών μηχανισμών.

Στις διεθνείς αγορές κυκλοφορούν φήμες για διαχωρισμό των τμημάτων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και επενδυτικής τραπεζικής της UBS, τα οποία ευθύνονται για την κακή εικόνα της τράπεζας, ενώ ήδη έχει αρχίσει η αποστράτευση μελών της διοίκησης που έχει την ευθύνη για την κακή πορεία του ομίλου.

Ειδικότερα, η μετοχή της UBS έχει υποστεί μεγάλες απώλειες (έχασε το 55,75% της αξίας της το πρώτο εξάμηνο του έτους) και βρίσκεται πλέον στα χαμηλά δεκαετίας.

Ένα νέο χτύπημα για την ελβετική τράπεζα είναι οι εκτιμήσεις σχετικά με νέες διαγραφές χρεών εξαιτίας της έκθεσής της στην αγορά ασφάλισης ομολόγων (όπου οι με κρατική στήριξη αμερικανικές Fannie Mae και Freddie Mac βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής), εκτός από τις διαγραφές 38 δισ. δολαρίων που έχουν ανακοινωθεί έως τώρα.

--- Και φοροδιαφυγή

Πέραν των εξελίξεων ως προς την πιστωτική κρίση, σοβαρό πλήγμα δέχτηκε στην εικόνα του ο τραπεζικός κολοσσός ύστερα από την εντολή της Εισαγγελίας στο Μαϊάμι των Ηνωμένων Πολιτειών για την άρση του τραπεζικού απορρήτου λογαριασμών πελατών του.

Η εντολή δόθηκε μετά την αποκάλυψη πρώην στελέχους της UBS ότι βοηθούσε ισχυρούς πελάτες της να φοροδιαφεύγουν. Μάλιστα, ο κ. Μπράντλεϊ Μπέρκινφελντ ισχυρίστηκε πως ήταν απλώς μέρος ολόκληρου μηχανισμού της UBS.

Βέβαια, παρά τον κλυδωνισμό λόγω χρεών, την πτώση της μετοχής και το σκάνδαλο, δεν υπάρχει καμία περίπτωση κατάρρευσης της UBS. Η συγκεκριμένη τράπεζα και η Credit Suisse είναι δύο ισχυροί εκπρόσωποι μίας χώρας της οποίας η οικονομία (και η διεθνής εικόνα) βασίζεται στο τραπεζικό σύστημα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν εξασφαλισμένα κρατικά κεφάλαια (περί τα 8 δισ. ελβετικά φράγκα για κάθε τράπεζα στο πλαίσιο της ασφάλισης καταθέσεων) για άμεση παρέμβαση σε περίπτωση ανάγκης.

Τώρα στόχος είναι η αποκατάσταση της εικόνας της UBS. Έτσι, ενισχύονται οι φήμες ότι η ελβετική τράπεζα προωθεί σχέδιο διαχωρισμού των μονάδων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και επενδυτικής τραπεζικής, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων λειτουργεί εκτός Ελβετίας. Βέβαια, πιστεύεται ότι δεν θα γίνουν εσπευσμένες ενέργειες που να δείχνουν απώλεια ψυχραιμίας.

--- Πιο αυστηρά μέτρα

Από την άλλη πλευρά, όμως, οι αρχές της Ελβετίας βλέπουν θετικά τις προθέσεις της UBS, καθώς στηρίζουν το σχέδιο απομάκρυνσης των τραπεζικών μονάδων με υψηλό βαθμό κινδύνου από τα... αξιόπιστα εδάφη της χώρας, αφού «μεγάλο μέρος του κινδύνου ενσωματώνεται στον τομέα της επενδυτικής τραπεζικής», όπως δήλωσε στέλεχος της ελβετικής ομοσπονδιακής τραπεζικής επιτροπής.

Μάλιστα, οι ελβετικές αρχές παρουσιάζονται ιδιαίτερα αυστηρές απέναντι στα εμβληματικά χρηματοοικονομικά ιδρύματά τους και αυτό φαίνεται από το ότι η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα πρότεινε τη θέσπιση ενός ανώτατου ορίου στη μόχλευση των τραπεζών της χώρας, δηλαδή ενός πλαφόν στην αναλογία περιουσιακών στοιχείων και ιδίων κεφαλαίων (αυτό θεωρείται μεγάλο χτύπημα για τη UBS και την Credit Suisse). Ταυτόχρονα, προωθείται η θεσμοθέτηση μέχρι τα τέλη του έτους ενός νέου οργάνου με περισσότερες αρμοδιότητες εποπτείας των τραπεζών. 

ΣΤΙΣ... ΔΙΑΣΠΑΣΕΙΣ ΒΡΙΣΚΟΥΝ ΛΥΣΕΙΣ ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΕΣ

Εάν για την ελβετική UBS ο διαχωρισμός των τμημάτων του εξωτερικού αποτελεί λύση εν μέσω της κρίσης που κλυδωνίζει τον χρηματοοικονομικό όμιλο, πολλές άλλες εταιρίες (κυρίως από την Ευρώπη) προχωρούν σε διάσπαση των τμημάτων τους με στόχους να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να ισχυροποιήσουν τον τίτλο τους, σε μία περίοδο όπου πολλοί ισχυροί μέτοχοι προτιμούν τη φυγή από τις μετοχές.

Χαρακτηριστικά, υψηλόβαθμο στέλεχος της επενδυτικής τραπεζικής της UBS τονίζει πως η τάση διάσπασης των επιχειρήσεων ενισχύεται καθώς αυτές διαθέτουν ολοένα και λιγότερα προϊόντα για τη δημιουργία αξίας στη σημερινή αγορά. Έτσι, μέσω του διαχωρισμού των τμημάτων τους προσφέρουν ρευστό απευθείας στους ισχυρούς μετόχους τους.

Ενδεικτική είναι η απόφαση της Suez. Ο γαλλικός όμιλος κοινής ωφελείας ανακοίνωσε την προσφορά στους μετόχους του ποσοστού 65% του κεφαλαίου της Suez Environment, που είναι το τμήμα διαχείρισης υδάτων και αποβλήτων. Η έγκριση (την Τετάρτη 16 Ιουλίου) από τη γενική συνέλευση των μετόχων της Suez της συγχώνευσης με την Gaz de France θα ανοίξει τον δρόμο και για την εισαγωγή της Suez Environment στα χρηματιστήρια Euronext του Παρισιού και των Βρυξελλών.

Όπως επισημαίνει η εφημερίδα «Wall Street Journal», με τη διάσπαση της Suez Environment η διοίκηση της Suez αποφεύγει την αναστάτωση της αγοράς δημόσιων εγγραφών (η οποία άλλωστε έχει καθηλωθεί λόγω της χρηματιστηριακής κρίσης) και την αβεβαιότητα στον χώρο των συναλλαγών.

Όμως, η περίπτωση της Suez δεν είναι η μόνη στην ευρωπαϊκή αγορά. Υπάρχουν και άλλες που αφορούν σε μεγάλα ονόματα τα οποία υιοθετούν την ίδια τακτική: η βρετανική BP εξετάζει τη μερική πώληση ή την αρχική δημόσια εγγραφή του χαρτοφυλακίου της σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ και ο ισπανικός ενεργειακός όμιλος Repsol YPF σχεδιάζει να εισαγάγει στο χρηματιστήριο έως το τέλος του 2008 το 20% του τμήματος YPF στην Αργεντινή. Επίσης, και η εταιρία Securitas έχει ανακοινώσει τη διάσπαση του τμήματός της Loomis.

Σύμφωνα με έγκριτη οικονομική εφημερίδα, οι εταιρίες έχουν δύο βασικά επιχειρήματα βάσει των οποίων αποφασίζουν να αποσπάσουν τμήματά τους από τον μητρικό όμιλο για να προσφέρουν αξία στους μετόχους τους. Κατ’ αρχάς, οι επικεφαλής του μέρους που αποσπάται από τη μητρική αποκτούν τη δυνατότητα μεγαλύτερης ελευθερίας κινήσεων με στόχο τη βελτίωση.

Από την άλλη, είναι γνωστό πως η χρηματιστηριακή αγορά συνήθως προσδίδει μεγαλύτερη αξία σε μία θυγατρική εταιρία όταν αυτή αποσπάται από τον μητρικό όμιλο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως όλα θα εξελιχτούν ευνοϊκά, ούτε ότι, επειδή δεν υπάρχει τιμή εν όψει της συναλλαγής, δεν υφίσταται ο κίνδυνος η μετοχή να ισορροπήσει σε επίπεδα μη προσδοκώμενα από το επιτελείο της μητρικής.