Έπειτα από αρκετά χρόνια αδιαφορίας για τη συνεχιζόμενη αύξηση του ενεργειακού κόστους και του κόστους πρώτων υλών, έπρεπε η τιμή πετρελαίου να ξεπεράσει τα 135 δολάρια για να ξυπνήσουν οι αγορές και να κατανοήσουν τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.

Σε πραγματικούς όρους το πετρέλαιο διαπραγματεύεται υψηλότερα από το ρεκόρ του 1979, που αποτέλεσε προάγγελο σοβαρής ύφεσης. Η έκρηξη στις ενεργειακές τιμές και σε αυτές των πρώτων υλών μεταφέρθηκε και στα αγροτικά προϊόντα, επηρεάζοντας τις μηχανές της παγκόσμιας ανάπτυξης όπως την Ινδία και την Κίνα, στις οποίες ο πληθωρισμός φτάνει στο 9%.

Υπάρχουν πάντα ιδεαλιστές οι οποίοι πιστεύουν ότι το πρόβλημα των ενεργειακών αποθεμάτων θα λυθεί σύντομα -είμαστε μεταξύ αυτών κάποτε-, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι καταναλώνουμε περισσότερη ενέργεια και με ταχύτερο ρυθμό, απ' ό,τι παράγουμε.

Αξιόπιστες έρευνες έχουν αποδείξει πως δεν αναμένεται σημαντική βελτίωση στα επόμενα χρόνια. Και μόλις πρόσφατα κυβερνήσεις αλλά και άλλοι φορείς εξετάζουν την εφαρμογή νέων κινήτρων, με αποτέλεσμα μία στροφή "U", η οποία αφορά στην πυρηνική ενέργεια.

Κατά την άποψή μας η πυρηνική ενέργεια αποτελεί τη μοναδική λύση στο ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη.

Σε μεσοπρόθεσμο διάστημα μόνο η υποχώρηση της ζήτησης θα επιφέρει ηρεμία στις αγορές. Αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση στις αερομεταφορές και στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η δεύτερη ήδη αλλάζει με ταχύτητα στις ΗΠΑ, όπου οι καταναλωτές στρέφονται σε αυτοκίνητα μικρότερου κυβισμού.

Όμως, χαμηλότερη ζήτηση σημαίνει και υψηλότερη ανεργία, μικρότερη κατανάλωση και χαλάρωση της παραγωγικής διαδικασίας, με περισσότερο ή λιγότερο ισχυρές ενδείξεις ύφεσης να βρίσκονται αρκετά μπροστά και όχι πίσω μας.

Οι ενδείξεις επιβράδυνσης ή ακόμη και ύφεσης είναι περισσότερο εμφανείς στις ΗΠΑ και στα περισσότερα μακροοικονομικά στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί.

Η κρίση στην αγορά ακινήτων στη χώρα είναι η βαθύτερη των τελευταίων 25 ετών και δεν έχει φτάσει ακόμη το τέλος της, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη συνεχιζόμενη υποχώρηση των τιμών.

Σαφώς αυτή η πορεία έχει έμμεση επίπτωση στην κατανάλωση και σε ενδεχόμενες πτωχεύσεις νοικοκυριών. Το πρόβλημα των ΗΠΑ επηρεάζει σίγουρα και την υπόλοιπη υφήλιο.

Βάσει των υπολογισμών μας, οι οποίοι βασίζονται στα στοιχεία του Consensus Macroeconomics, οι προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη θα κινηθούν χαμηλότερα σε σύγκριση με τις αντίστοιχες πριν από ένα έτος.

Αυτή η προοπτική δεν είναι διόλου θετική για τις μετοχές σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αν και συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι αυτές δεν είναι ακριβές.

Το χειρότερο με το οποίο μπορούμε να βρεθούμε αντιμέτωποι είναι "φούσκα" κερδοφορίας στους κλάδους ενέργειας και πρώτων υλών, ενώ ο χρηματοοικονομικός κλάδος θα ανακοινώσει περαιτέρω απώλειες.

Σύμφωνα με τα δικά μας στοιχεία, υποχώρηση κατά μία μονάδα στον ρυθμό ανάπτυξης του παγκόσμιου ΑΕΠ θα προκαλέσει μείωση του ρυθμού αύξησης κερδών 7% στις ΗΠΑ και 15% στην Ευρώπη.

Για το β΄ τρίμηνο του έτους η FactSet προβλέπει πτώση στα κέρδη ανά μετοχή στις ΗΠΑ κατά 6%, με προοπτική ανάκαμψης στο γ΄ τρίμηνο. Για το σύνολο του 2008 η μέση πρόβλεψη κάνει λόγο για αύξηση κερδών στο 9%, ενώ στην Ευρώπη και στην Ιαπωνία θα κινηθούν στο φτωχικό 3% έως 4%.

Οι αμερικανικές εταιρίες εξακολουθούν να ευνοούνται από την υποχώρηση του δολαρίου, καθώς στηρίζει την εξαγωγική δραστηριότητα, αλλά η Ευρώπη θα είναι η περιοχή που θα ευνοηθεί περισσότερο μόλις η παγκόσμια οικονομία ανακάμψει.

Το risk premium των μετοχικών αγορών διατηρείται σε υψηλά επίπεδα.

Πιστεύουμε ότι θα υπάρξει περαιτέρω διόρθωση των μετοχικών αξιών στους επόμενους μήνες, εάν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη της ύφεσης, αλλά παραμένουμε θετικά προσκείμενοι σε αυτές σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.