Την ημέρα της ορκωμοσίας του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, οι σύμβουλοι επικοινωνίας των επιτρόπων της ΕΕ έλαβαν αυστηρές οδηγίες από τo επιτελείο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ, τους επιτράπηκε μόνο να αναδημοσιεύσουν το μήνυμα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τον Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να μην προσθέσουν ούτε μία δική τους λέξη.
Η επιτήρηση και η αυστηρή ηγεσία αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα της εξουσίας Φον ντερ Λάιεν, η οποία ξεκίνησε τη δεύτερη πενταετή θητεία της. Πρόκειται για συγκεντρωτισμό που διέπει όλο και περισσότερο το προεδροκεντρικό μοντέλο που έχει εγκαθιδρύσει η 66χρονη Γερμανίδα πρώην υπουργός Άμυνας.
Η ίδια και ένας στενός κύκλος κυρίως Γερμανών συμβούλων της διευθύνουν την ορχήστρα, αποφεύγοντας τη λογοδοσία από το Ευρωκοινοβούλιο και κρατώντας σε στενό έλεγχο κάθε μήνυμα και κάθε επικοινωνία, σημειώνει το Politico.
Η πνευμονία της Φον ντερ Λάιεν τον Ιανουάριο ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η ομάδα της σκόπιμα απέκρυψε ότι βρισκόταν στο νοσοκομείο.
H κουλτούρα μυστικότητας ήταν εμφανής και στην πρώτη της θητεία, με κυριότερο παράδειγμα την άρνησή της να αποκαλύψει τα γραπτά μηνύματα που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer και με τα οποία διαπραγματευόταν συμβόλαια εμβολίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, προκαλώντας σοβαρή κριτική για «κακή διοίκηση» από πλευράς του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.
Αλλά η πρόεδρος της Κομισιόν δεν πτοήθηκε. Αντιθέτως, περιόρισε περαιτέρω την πρόσβαση σε σειρά εγγράφων.
Το προεδροκεντρικό σύστημα έγινε φανερό με την ξαφνική της κίνηση να εξαπολύσει επίθεση κατά της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας. Τα πάντα ξεκινούν από εκείνη και σταματούν χωρίς αυτήν. Η αποκάλυψη του εμβληματικού σχεδίου της ΕΕ για τη διόρθωση της οικονομίας, για παράδειγμα -η λεγόμενη «πυξίδα ανταγωνιστικότητας»- καθυστέρησε λόγω της απουσίας της Φον ντερ Λάιεν.
Εν τω μεταξύ, πολλοί στις Βρυξέλλες σοκαρίστηκαν στα τέλη του περασμένου έτους από τα προσχέδια της Επιτροπής να συγκεντρώσει τον έλεγχο του τεράστιου επταετούς ταμείου, ύψους 1,2 τρισ. ευρώ.
«Όλες οι πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται από την πρόεδρο», επιβεβαίωσε πρεσβευτής από χώρα εκτός ΕΕ, μιλώντας υπό τον όρο ανωνυμίας, όπως και άλλοι στο εν λόγω άρθρο του Politico.
Ερωτηθείς για το στιλ ηγεσίας της προϊσταμένης του, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Στεφάν ντε Κερσμέκερ είπε: «Η Επιτροπή υπό τη Φον ντερ Λάιεν πάντα έθετε τη συλλογικότητα και τη συνεργασία μεταξύ επιτρόπων και υπηρεσιών στο επίκεντρο των μεθόδων εργασίας της Κομισιόν… Η πρόεδρος εκτιμά τη συνεργασία ως κατευθυντήρια αρχή σε όλα τα επίπεδα της Επιτροπής».
«Υπάρχει η αίσθηση της ομάδας», είπε ο Γκλεν Μικάλεφ, Ευρωπαίος επίτροπος από τη Μάλτα. «Όλοι οι συνάδελφοι με τους οποίους συνεργάζομαι είναι περισσότερο από πρόθυμοι να ακούσουν, να συνεισφέρουν, να βοηθήσουν».
Οι υπερασπιστές της Φον ντερ Λάιεν υποστηρίζουν ότι η ατομική ηγεσία της και η επιμονή της να είναι πανταχού παρούσα έχει τα πλεονεκτήματά της.
Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr
FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο LinkedinΠρώην επίτροπος είπε ότι η Φον ντερ Λάιεν απαντά πάντα στα μηνύματα, ακόμα και νύχτες ή Κυριακές.
Η πρώην επίτροπος Βέρα Γιούροβα είπε ότι ένα επίπεδο συγκεντρωτισμού είναι απαραίτητο για τη διαχείριση γεωπολιτικών κρίσεων όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αλλά δεν το βλέπουν όλοι έτσι. Για παράδειγμα, ο πρώην επίτροπος Τιερί Μπρετόν συγκρούστηκε ανοιχτά με τη Φον ντερ Λάιεν.
Παραιτήθηκε από την Κομισιόν το 2024, αφού έστειλε στο Twitter προειδοποιητική επιστολή στον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ χωρίς να ενημερώσει την επικεφαλής της Επιτροπής. Η Λάιεν έχει επανειλημμένα τονίσει ότι και οι 27 επίτροποι πρέπει να λειτουργούν σαν «κολέγιο», λαμβάνοντας αποφάσεις συλλογικά.
Η αντίδραση ήταν γρήγορη. Η Φον ντερ Λάιεν φέρεται να είπε στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν ότι δεν ήταν σε θέση να συνεργαστεί με τον εκλεκτό του για την Κομισιόν.
«Η μυστικότητα και ο έλεγχος θα αποδειχθούν ίσως οι μεγαλύτερες αδυναμίες της», είπε διπλωμάτης της ΕΕ.
«Ο Covid και η κρίση στην Ουκρανία τής έχουν δείξει έναν δρόμο: Να συντρίβει κάθε διαδικασία και κανόνα, να συγκεντρώνει όση εξουσία μπορεί και να θέλει και χειροκρότημα», είπε δεύτερος διπλωμάτης.
Ένας τρίτος έθεσε το ερώτημα: «Καλά, δεν μπορείς να διευθύνεις την Επιτροπή διαφορετικά;».