Τα Γλυπτά του Παρθενώνα στη συνάντηση Μητσοτάκη-Σούνακ

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει το επίμαχο ζήτημα των Μαρμάρων του Παρθενώνα κατά την επίσκεψή του στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, σε μια προσπάθεια να επιλυθεί μια διαμάχη αιώνων.

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, ο κ. Μητσοτάκης πρόκειται να συζητήσει για τα επίμαχα Γλυπτά κατά τη διάρκεια συναντήσεων που θα πραγματοποιηθούν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ και τον αρχηγό του Εργατικού Κόμματος της αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ, ανέφεραν άτομα που γνωρίζουν το θέμα, καθώς παραμένουν κωλύματα στις διαπραγματεύσεις για την επιστροφή τους στην Αθήνα.

Το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού θα επικεντρωθεί κυρίως στην προώθηση της ελληνικής οικονομίας, η οποία πρόσφατα ανέκτησε την επενδυτική θέση που έχασε πριν από 13 χρόνια και αναπτύσσεται ταχύτερα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές. Ο πρωθυπουργός θα μιλήσει επίσης με επενδυτές τη Δευτέρα σε συνέδριο που διοργανώνουν η Morgan Stanley και το Χρηματιστήριο Αθηνών.

Το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου και το Μουσείο της Ακρόπολης της Ελλάδας προσπαθούν να κλείσουν μια συμφωνία. Αυτό που έχει τεθεί στο τραπέζι είναι τα Γλυπτά -γνωστά σε πολλούς στο Ηνωμένο Βασίλειο ως Ελγίνεια- να αποστέλλονται στην Αθήνα, από όπου αφαιρέθηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι προτάσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής περιλαμβάνουν μια μακροπρόθεσμη ανταλλαγή που θα έστελνε μερικά από τα Μάρμαρα στην Ελλάδα εκ περιτροπής, με αντάλλαγμα άλλα ιστορικά αντικείμενα που θα δανείζονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο ή μια πολυετή «συνεργασία».

Το Βρετανικό Μουσείο ελπίζει να βρει μια ρύθμιση που θα μπορούσε να παρακάμψει έναν βρετανικό νόμο που απαγορεύει στα μουσεία να διαθέτουν αντικείμενα στο εξωτερικό, ταυτόχρονα με την ικανοποίηση των ελληνικών απαιτήσεων για επανένωση των αντικειμένων με αυτά που εκτίθενται στην Αθήνα. Ένα άτομο που συμμετείχε στις συζητήσεις από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου είπε ότι υπήρξε κάποια πρόσφατη πρόοδος από τότε που σταμάτησαν στην αρχή του έτους, αν και σημείωσε ότι οι διαφορές εξακολουθούν να υπάρχουν.

Εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου ανέφερε σε δήλωση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: «Οι συζητήσεις με την Ελλάδα για συνεργασία στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι συνεχείς και εποικοδομητικές. Πιστεύουμε ότι αυτού του είδους η μακροπρόθεσμη συνεργασία θα επιτύχει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της κοινής χρήσης των πιο σπουδαίων αντικειμένων μας με το κοινό σε όλο τον κόσμο και της διατήρησης της ακεραιότητας της απίστευτης συλλογής που διατηρούμε στο μουσείο».

Η Ελλάδα δεν θα δεχτεί καμία συμφωνία που συνεπάγεται τη συνεχιζόμενη βρετανική ιδιοκτησία των Μαρμάρων και δεν αναμένει μια άμεση εξέλιξη, δήλωσε Έλληνας κυβερνητικός αξιωματούχος, υπό τον όρο της ανωνυμίας, υποβαθμίζοντας τις προτάσεις ότι επίκειται λύση.

Οποιαδήποτε συμφωνία θα έλυνε μια διαφωνία που μαστίζει τις αγγλοελληνικές σχέσεις από την ίδρυση της σύγχρονης Ελλάδας το 1832. Τα Γλυπτά ελήφθησαν από την Ακρόπολη στις αρχές του 19ου αιώνα από τον Λόρδο Έλγιν, ο οποίος ήταν ο πρεσβευτής της Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Το Βρετανικό Μουσείο υποστηρίζει ότι τα Μάρμαρα αφαιρέθηκαν με την έγκριση των νομικών αρχών της εποχής στην Αθήνα, τότε υπό Οθωμανική κυριαρχία, και ότι σώθηκαν από απώλειες και ζημιές.

Μαζί με την επανεκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη αυτό το καλοκαίρι, ο διορισμός του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Κάμερον την περασμένη εβδομάδα ως νέου υπουργού Εξωτερικών του Σούνακ εισήγαγε μια νέα δυναμική στις συνομιλίες. Ο Κάμερον είναι στενός φίλος του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν, ο οποίος υπηρέτησε ως υπουργός Οικονομικών μεταξύ 2010 και 2016, οδηγώντας σε αισιοδοξία μεταξύ ορισμένων που εργάζονται για τη συμφωνία. Ωστόσο, ως πρωθυπουργός, ο ίδιος ο Κάμερον αρνήθηκε να διαπραγματευτεί για το θέμα, λέγοντας στη Βουλή των Κοινοτήτων το 2011 ότι δεν ήθελε η Βρετανία «να χάσει τα Μάρμαρά της».

Ο Όσμπορν είπε σε μια ομιλία του νωρίτερα αυτό τον μήνα ότι ήλπιζε ότι θα μπορούσε να «φθάσει σε μια συμφωνία με την Ελλάδα», που θα ήταν «πρακτική, ρεαλιστική και ορθολογική», πυροδοτώντας και πάλι εικασίες ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να είναι δυνατή.

Οπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης σκοπεύει να επαναφέρει το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα με τον Στάρμερ καθώς και με τον Σούνακ μπορεί ακόμη να υποδηλώνει ότι πιστεύει πως  οι συνομιλίες θα πρέπει να συνεχιστούν μέχρι τις επόμενες εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες πρέπει να διεξαχθούν μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2025. Ο Στάρμερ βρίσκεται σε πορεία διαδοχής του Σούνακ ως πρωθυπουργός, με το Εργατικό Κόμμα του να προηγείται των κυβερνώντων Συντηρητικών με περίπου 20 μονάδες στις δημοσκοπήσεις.

«Υπάρχει μια αυξανόμενη αντίληψη μεταξύ των πολιτικών κομμάτων ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία "win win" για τα Γλυπτά του Παρθενώνα», δήλωσε ο Josh Lambkin, εκπρόσωπος του Parthenon Project, το οποίο επιδιώκει μια συμφωνία για τα Γλυπτά.