Η αντεπίθεση της Ουκρανίας βρισκόταν στον δεύτερο μήνα της όταν ο Αντρέι, ένας Ρώσος στρατιώτης, τηλεφώνησε στη σύζυγό του για να πει ότι η μονάδα του είχε υποστεί βαριές απώλειες. Ήταν τόσο άσχημα εξοπλισμένοι, είπε, που έμοιαζαν με τις σοβιετικές δυνάμεις στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Μας γα....», είπε ο Αντρέι τηλεφωνικά στις 12 Ιουλίου, συγκρίνοντας την επίθεση με τις χειρότερες στιγμές της εισβολής της Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση. «Δεν υπάρχουν πυρομαχικά, τίποτα... Να χρησιμοποιήσουμε τα δάχτυλά μας για ξιφολόγχες;»
Η συνομιλία αυτή ήταν ένα απόσπασμα από 17 τηλεφωνικές κλήσεις που έγιναν από Ρώσους στρατιώτες που πολεμούσαν στα νότια και ανατολικά της Ουκρανίας και τις οποίες υπέκλεψε τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ιουλίου η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), η κύρια υπηρεσία πληροφοριών της χώρας.
Οι υποκλοπές, τις οποίες μοιράστηκε με το Reuters μια πηγή των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών, παρέχουν σπάνιες -αν και αποσπασματικές- πληροφορίες για τις συνθήκες στις οποίες ζουν ορισμένοι Ρώσοι στρατιώτες αφού το Κίεβο διεξήγαγε τη μεγάλη αντεπίθεση, στις αρχές Ιουνίου, δήλωσαν στο Reuters δύο στρατιωτικοί αναλυτές. Οι στρατιώτες στις υποκλοπές διαμαρτύρονται ότι οι μονάδες τους έχουν πληγεί από βαριές απώλειες, έλλειψη πυρομαχικών, κατάλληλης εκπαίδευσης και εξοπλισμού, καθώς και πεσμένο ηθικό.
Το Reuters δεν μπόρεσε να προσδιορίσει πόσο αντιπροσωπευτικές είναι οι υποκλοπές για τις συνθήκες που επικρατούν στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Η πηγή των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών δήλωσε ότι απεικονίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Ρώσοι στρατιώτες, αλλά δεν διευκρίνισε πώς επιλέχθηκαν οι ηχογραφήσεις.
Ο Νέιλ Μέλβιν, διευθυντής του τμήματος Διεθνών Μελετών Ασφάλειας στο Royal United Services Institute (RUSI), μια δεξαμενή σκέψης για την άμυνα και την ασφάλεια με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε ότι οι κλήσεις φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι ορισμένες ρωσικές δυνάμεις ρίχνονται σε αμυντικές επιχειρήσεις με ελάχιστη προετοιμασία και υφίστανται υψηλές απώλειες, σπέρνοντας εντάσεις μεταξύ στρατιωτών και διοικητών.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν ανταποκρίθηκε σε αιτήματα να σχολιάσει το θέμα.
Η ουκρανική υπηρεσία ασφαλείας SBU ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση στα κατεχόμενα μέρη της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων μέσω τηλεφωνικών υποκλοπών, αλλά δεν έδωσε περαιτέρω λεπτομέρειες.
Η πηγή παρείχε τα ονόματα, τους αριθμούς τηλεφώνου και, στις περισσότερες περιπτώσεις, τις μονάδες των 15 στρατιωτών που ακούγονταν στις υποκλοπές. Το Reuters επαλήθευσε ότι οι αριθμοί κινητών τηλεφώνων που δόθηκαν ήταν καταχωρισμένοι στα ονόματα των στρατευμένων ή των συγγενών τους, αλλά οι κλήσεις είτε έμειναν αναπάντητες είτε τα τηλέφωνα ήταν απενεργοποιημένα.
Το Reuters χρησιμοποιεί αποσπάσματα μόνο από ορισμένους από τους 10 στρατιώτες των οποίων την ταυτότητα μπόρεσε να επαληθεύσει χρησιμοποιώντας λογαριασμούς σε εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο όνομά τους, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις περιείχαν φωτογραφίες τους με στρατιωτικές στολές.
Στα αποσπάσματα των τηλεφωνικών συνομιλιών, αρκετοί στρατιώτες χρησιμοποιούν βωμολοχίες για να περιγράψουν τις ρωσικές μονάδες που είχαν υποστεί βαριές απώλειες. Ένας είπε ότι το απόσπασμά του κατάφερε να προχωρήσει αλλά με υψηλό τίμημα.
«Αυτό είναι. Δεν έχει απομείνει δεύτερο τάγμα. Το έχουν κάνει σμπαράλια», λέει ο Μαξίμ, ένας στρατιώτης από την περιοχή Ιρκούτσκ της Σιβηρίας, στη σύζυγό του Άννα στις 3 Ιουλίου.
Η SBU δήλωσε ότι ο Μαξίμ υπηρέτησε στο 52ο Σύνταγμα της Ρωσίας.
Ο Μαξίμ αναφέρεται στους νεκρούς συντρόφους του ως «Cargo 200», ένας όρος που προέκυψε κατά τη διάρκεια του πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν το 1979-89 ως στρατιωτικός κωδικός για τα φέρετρα ψευδαργύρου που χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά των νεκρών Ρώσων στρατιωτών.
Συχνά συντομευμένος σε «200», εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ουκρανία για να περιγράψει τους σκοτωμένους στρατιώτες, ενώ το «Cargo 300» δηλώνει τους τραυματίες.
«Δεν μπορούσαν καν να πάρουν τα (Cargo) 300. Οι 300άρηδες έγιναν 200άρηδες», δήλωσε ο Μαξίμ, εννοώντας ότι οι τραυματισμένοι στρατιώτες είχαν εγκαταλειφθεί στο πεδίο της μάχης και πέθαναν.
Το Reuters εντόπισε έναν στρατιώτη που επιστρατεύτηκε στις 29 Σεπτεμβρίου. Η μητέρα του Γιελένα ανάρτησε μια φωτογραφία του με στολή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γράφοντας «Τον πήραν σήμερα».
Περίπου εννέα μήνες αργότερα, συνομιλώντας τηλεφωνικά με τη μητέρα του από την Ουκρανία, ο στρατιώτης Αλεξέι μιλούσε παραστατικά για τις απώλειες στο πεδίο της μάχης.
«Δεν μπορούν καν να τους μαζέψουν. Έχουν σαπίσει - τους έχουν φάει τα σκουλήκια», της είπε στις 12 Ιουλίου. Η Έλενα του απάντησε: «Τι λες, αλήθεια;».
«Φαντάσου, πεταμένος στην πρώτη γραμμή χωρίς εξοπλισμό, χωρίς τίποτα», λέει στη μητέρα του. Η ίδια δεν απάντησε σε αίτημα του Reuters να σχολιάσει το θέμα.
Ο Αλεξέι λέει ότι επίστρατοι, όπως ο ίδιος, στάλθηκαν στην πρώτη γραμμή παρά τις διαβεβαιώσεις του Πούτιν ότι αυτό δεν θα γίνει, προσθέτοντας ότι δεν είχαν τον απαιτούμενο εξοπλισμό για να πολεμήσουν.
Το Κρεμλίνο δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα να σχολιάσει το θέμα.
Ο Αλεξέι χλευάζει τους ανωτέρους του και την ανώτατη διοίκηση του στρατού για την απόκρυψη απωλειών στρατιωτών από τον Πούτιν. «Τα καλύπτουν όλα», είπε.
«Όλοι φοβούνται... Στέλνουν επίστρατους στην πρώτη γραμμή του μετώπου», προσθέτει. «Τελικά, οι στρατηγοί δεν νοιάζονται καθόλου».
Ο τέταρτος στρατιώτης, που λέγεται επίσης Αλεξέι, μιλώντας στην γυναίκα του στις 5 Ιουλίου κάνει λόγο για τη μη ανάσυρση τραυματιών και νεκρών από το πεδίο της μάχης, όπως και για τις βαριές απώλειες που υπέστη μια μονάδα.
«Τα παιδιά εξοντώθηκαν χθες. Όλος ο ένατος λόχος - δηλαδή 72 άτομα. Έχουν μείνει μόνο 17».
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ