Φινλανδία-Σουηδία ενισχύουν την «αδύναμη» πλευρά του ΝΑΤΟ

Η υπεράσπιση των βαλτικών κρατών που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, στην περίπτωση επίθεσης από τη Μόσχα, πάντα αποτελούσε ένα περίπλοκο στρατιωτικό πρόβλημα για το ΝΑΤΟ. Αλλά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μπορεί ακούσια να φέρει τη λύση, γράφει το Bloomberg.

Η αναμενόμενη ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη διατλαντική συμμαχία των 30 κρατών-μελών, αποτελεί μέρος της μεγαλύτερης στροφής που έχει κάνει η ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Ο Πούτιν, που ξεκίνησε την πόλεμο εν μέρει για να σταματήσει την επέκταση του ΝΑΤΟ, τώρα έρχεται αντιμέτωπος με το αντίθετο.

Η ένταξη της Φινλανδίας θα έφερνε το τέλος μιας περιόδου στην οποία ο Ρώσος γείτονας ασκούσε τόσο μεγάλη επιρροή στις σχέσεις της χώρας με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ για τη Σουηδία η ένταξη σηματοδοτεί το τέλος της ουδετερότητας που καθόριζε την πολιτική της για δυο αιώνες, σημειώνει το πρακτορείο.

Για το ΝΑΤΟ, οι σκανδιναβικές χώρες δεν θα φέρουν μόνο εγκαίρως επιπλέον στρατιωτικές δυνατότητες, αλλά επίσης γεωγραφικά θα μειώσουν την ευαλωτότητα της βορειοανατολικής πτέρυγας, προσθέτοντας 1.343 χιλιόμετρα επιπλέον χερσαίων συνόρων με τη Ρωσία και απομονώνοντας ουσιαστικά τον θύλακα του Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας στη Βαλτική Θάλασσα.

Η παρουσία των δυο κρατών στη Συμμαχία θα απέτρεπε οποιαδήποτε μελλοντικά σχέδια της Ρωσίας να βάλει στο στόχαστρο την «αχίλλειο πτέρνα» του ΝΑΤΟ στη Βαλτική, δηλαδή την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία που κάποτε ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης και εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ το 2004. Τώρα θα μπορούν να βασιστούν σε περισσότερη άμεση βοήθεια και νέες διαδρομές προμηθειών μέσω της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

Οπως σημειώνει το Bloomberg, οι τρεις χώρες δεν είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν άμεση στρατιωτική απειλή από τη Ρωσία, ιδιαίτερα καθώς ο στρατός του Πούτιν βαλτώνει στην Ουκρανία, αλλά εδώ και χρόνια αντιμετωπίζουν διάφορες μορφές εκφοβισμού. Πέρυσι, για παράδειγμα, ο Πούτιν απαίτησε το ΝΑΤΟ να αποσύρει τις δυνάμεις του από τις χώρες αυτές και από άλλα ανατολικά κράτη και να μην προχωρήσει σε περαιτέρω διεύρυνση, ιδιαίτερα λόγω της φιλοδοξίας της Ουκρανίας να ενταχθεί. Το ΝΑΤΟ απέρριψε την ιδέα.

Η αλλαγή στην γεωπολιτικό υπολογισμό θα σήμαινε δραματική αύξηση στο κόστος οποιασδήποτε επίθεσης από την πλευρά της Ρωσίας στην περιοχή και, ως αποτέλεσμα, λογικά θα αμβλύνει τελικά τις εντάσεις μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ και της Μόσχας, όπως εκτιμά οWilliam Alberque, διευθυντής στρατηγικής, τεχνολογίας και ελέγχου όπλων  του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.

Αυτό μπορεί να χρειαστεί χρόνο. Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει για σοβαρές συνέπειες για την περιφερειακή ασφάλεια στην περίπτωση ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, εξαπολύοντας παράλληλα αόριστες απειλές για τοποθέτηση πυρηνικών όπλων στη Βαλτική. Ωστόσο, δεν είναι σαφές κατά πόσο τέτοια όπλα βρίσκονται ήδη εκεί. Ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής έχει κάνει ασκήσεις για επιθέσεις από το Καλίνινγκραντ, όπως γνωστοποίησε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας στις αρχές του μήνα.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου είπε πως ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν «οπωσδήποτε» απειλή για τη Ρωσία. Δεν έδωσε λεπτομέρειες ως προς το τι μπορεί να κάνει η Ρωσία εάν η Φινλανδία ενταχθεί στη συμμαχία, αν και ο Ρώσος πρέσβης στην ΕΕ είπε πως θα περιελάμβανε «τη βελτίωση ή αύξηση του βαθμού αμυντικής προετοιμασίας στα σύνορα Ρωσίας-Φινλανδίας», σχολιάζοντας πως η ένταξη στο ΝΑΤΟ «δεν έκανε ποτέ καμία χώρα πιο ασφαλή».   

Η κίνηση της Φινλανδίας για ένταξη στο στρατιωτικό μπλοκ είναι ιδιαίτερα επώδυνη για τη Ρωσία, καθώς για δεκαετίες το Κρεμλίνο την επηρέαζε –οδηγώντας μάλιστα στη δημιουργία του όρου «Φινλανδοποίηση», όπου ένα μεγαλύτερο κράτος ουσιαστικά ελέγχει την εξωτερική πολιτική μιας μικρότερης χώρας ενώ ταυτόχρονα της επιτρέπει να παραμένει ανεξάρτητη, σχολιάζει το Bloomberg.

Αν και η ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα έφερνε οφέλη για τη Βαλτική, ωστόσο δεν αναμένεται να αλλάξει δραματικά την οπτική της Ρωσίας, όπως εκτιμά η Κιμπερλι Μαρτεν, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Barnard College του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Οι δυο χώρες ήδη εκπαιδεύονταν στενά με το ΝΑΤΟ άρα η επίσημη ένταξη στη συμμαχία κατά κάποιον τρόπο θα ήταν απλώς μια τυπικότητα.

Από κοινού οι Σκανδιναβικές χώρες θα έφερναν και ισχυρούς στρατούς με αυξανόμενους αμυντικούς προϋπολογισμούς και ήδη υψηλό επίπεδο ενσωμάτωσης στο ΝΑΤΟ.

Διπλωμάτες του ΝΑΤΟ σημειώνουν επίσης τις ισχυρές ναυτικές δυνάμεις, που αποτελούν asset στη Βαλτική Θάλασσα, αλλά και το μεγάλο απόθεμα εκπαιδευμένων εφέδρων στρατιωτών της Φινλανδίας. Οι δυο χώρες θα προσέθεταν επίσης μια σημαντική αεροπορική δύναμη στη Συμμαχία.

Με νατοϊκές δυνατότητες στις δυο πλευρές του Κόλπου της Φινλανδίας οι σύμμαχοι θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τον ρωσικό στόλο της Βαλτικής στην περίπτωση εχθροπραξιών, ενώ το Καλίνινγκραντ θα απομονώνονταν ακόμα περισσότερο από την υπόλοιπη Ρωσία εάν η ΕΕ αποφάσιζε να αποκόψει το οδικό και σιδηροδρομικό transit.

Νατοϊκοί διπλωμάτες λένε πως η συμμαχία είναι αμυντική και πως οι σύμμαχοι δεν έχουν πρόθεση να σταματήσουν την πρόσβαση στο Καλίνινγκραντ. Αλλά αν η Ρωσία επιτεθεί, τότε οι υπολογισμοί αυτοί θα μπορούσαν να αλλάξουν.