Τα ντεσού του έλεγχου των επιδόσεων της ΕΕ το 2021

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) δημοσίευσε σήμερα την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων του για το 2021. Στην έκθεση αυτή παρουσιάζονται συνοπτικά οι εργασίες του ΕΕΣ το 2021, παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με τη διοίκηση, το προσωπικό και τα οικονομικά του οργάνου και περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο οι 900 υπάλληλοί του εξακολούθησαν το έργο της εκπόνησης ανεξάρτητων και αντικειμενικών εκθέσεων επί ζητημάτων καθοριστικής σημασίας για το μέλλον της ΕΕ.

Καθώς αυτή τη στιγμή τα κράτη μέλη βρίσκονται αντιμέτωπα με αναπάντεχες προκλήσεις, το ΕΕΣ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, αναδεικνύοντας τις πτυχές των ενωσιακών δράσεων που είναι αποτελεσματικές, εφιστώντας την προσοχή σε αυτές που έχουν περιθώριο βελτίωσης και προτείνοντας ουσιαστικές αλλαγές που θα βοηθήσουν την ΕΕ να αναπτύξει το πλήρες δυναμικό της. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η ΕΕ έχει την ευκαιρία να αξιοποιήσει προηγούμενες προσπάθειες που έχει καταβάλει για τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και να εξασφαλίσει ότι οι δαπάνες της αποφέρουν αποτελέσματα.

Το 2021, οι ελεγκτές της ΕΕ εξακολούθησαν να εργάζονται εντός των ορίων που επέβαλαν οι ταξιδιωτικοί και υγειονομικοί περιορισμοί λόγω της COVID-19. Παρόλο που οι δυνατότητες για επιτόπιους ελέγχους περιορίστηκαν και πάλι σημαντικά, οι ελεγκτές προσαρμόστηκαν στη νέα κατάσταση, έκαναν αμέσως αλλαγές στις μεθόδους εργασίας τους και εξοικειώθηκαν γρήγορα με νέα εργαλεία, ώστε να μπορούν να παρέχουν μια αποτελεσματική υπηρεσία δημόσιου ελέγχου στην ΕΕ.

Ως εκ τούτου, οι ελεγκτές της ΕΕ κατέληξαν εγκαίρως σε χρήσιμα συμπεράσματα και διατύπωσαν συγκεκριμένες και εύστοχες συστάσεις. Το 2021, το ΕΕΣ δημοσίευσε 55 εργασίες του, μεταξύ των οποίων 32 ειδικές εκθέσεις και επισκοπήσεις αναφερόμενες σε πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ στους διάφορους τομείς δαπανών και πολιτικής.

Τα ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκαν οι ελεγκτές ήταν ενδεικτικά η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) και η κλιματική αλλαγή, η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», η ηλεκτροκίνηση, ο Frontex -ο οργανισμός της ΕΕ για την προστασία των συνόρων, η συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες για την επιστροφή παράτυπων μεταναστών, η ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, η βιώσιμη χρηματοδότηση, το ξέπλυμα χρήματος και η παραπληροφόρηση.

Δημοσίευσαν επίσης δύο έγγραφα που συνδέονταν με την COVID-19: μία επισκόπηση που αφορούσε την απόκριση της ΕΕ στον τομέα της δημόσιας υγείας και μία έκθεση ελέγχου σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι δημοσιεύσεις του ΕΕΣ – εκθέσεις ελέγχου, επισκοπήσεις και γνώμες – αποτελούν καθοριστικής σημασίας κρίκο της αλυσίδας λογοδοσίας εντός της ΕΕ. Διευκολύνουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στην παρακολούθηση και στον έλεγχο της επίτευξης των στόχων πολιτικής της ΕΕ, καθώς και στην απόδοση ευθυνών σε όσους βαρύνονται με την ευθύνη διαχείρισης του προϋπολογισμού της, πρωτίστως δε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Δεν προλάβαμε ακόμη να αφήσουμε πίσω μας την πανδημία COVID-19 και μια άλλη τρομερή κρίση χτύπησε ξαφνικά τα σύνορα της ΕΕ», δήλωσε ο Πρόεδρος του ΕΕΣ, Klaus-Heiner Lehne. «Πρόκειται για μια σκοτεινή περίοδο για την Ευρώπη. Τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, η ΕΕ πρέπει να επιδείξει ενότητα και αποτελεσματικότητα. Η αποστολή του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι αυτή τη στιγμή σημαντικότερη από ποτέ: με αυτό κατά νου, θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας της δράσης της ΕΕ.»

Στο πρόγραμμα εργασίας 2022+ του ΕΕΣ, που δημοσιεύσαμε τον Δεκέμβριο του 2021, παρουσιάζονται οι ελεγκτικές προτεραιότητες του οργάνου για τα προσεχή χρόνια και παρατίθενται λεπτομέρειες για τις 79 ειδικές εκθέσεις και επισκοπήσεις που προβλέπεται να δημοσιευθούν. Το πρόγραμμα εργασίας ορίζει τέσσερις στρατηγικούς τομείς: την οικονομική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, την ανθεκτικότητα σε απειλές για την ασφάλεια της ΕΕ και τον σεβασμό των ευρωπαϊκών αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους και τις δημοσιονομικές πολιτικές και τα δημόσια οικονομικά στην Ένωση. Δεκαέξι από αυτές τις εκθέσεις θα πραγματεύονται ζητήματα που άπτονται της απόκρισης της ΕΕ στην COVID-19, όπως η προμήθεια εμβολίων, και θα αναφέρονται σε μια σειρά ελέγχων σχετικά με τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (την πρωτοβουλία «Next-Generation EU») που συγκροτήθηκε προκειμένου να διευκολύνει την Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πανδημίας.

Γενικές πληροφορίες

Το ΕΕΣ είναι το θεσμικό όργανο που είναι επιφορτισμένο με τον ανεξάρτητο εξωτερικό έλεγχο της ΕΕ. Έχει την έδρα του στο Λουξεμβούργο και λειτουργεί από το 1977. Απασχολεί περί τους 900 υπαλλήλους, προερχόμενους από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το 2021, το ΕΕΣ προσέλαβε 80 νέους και νέες υπαλλήλους και προσέφερε τη δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε 56 αποφοίτους και απόφοιτες πανεπιστημίων, διάρκειας από τρεις έως πέντε μήνες. Το ήμισυ περίπου των υπαλλήλων του είναι γυναίκες. Ο προϋπολογισμός του ΕΕΣ για το 2021 ανήλθε σε σχεδόν 153,7 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 0,1 % των συνολικών δαπανών της ΕΕ και το 1,5 % περίπου του συνόλου των διοικητικών δαπανών της.

Αποστολή του ΕΕΣ είναι:

• να διασφαλίζει ότι η ΕΕ τηρεί άρτιους λογαριασμούς, εφαρμόζει ορθά τους δημοσιονομικούς κανόνες της και οι πολιτικές και τα προγράμματά της επιτυγχάνουν τους επιδιωκόμενους στόχους τους με αποδοτικό από οικονομική άποψη τρόπο
• να συμβάλλει στη βελτίωση της χρηματοοικονομικής διαχείρισης της ΕΕ και να προάγει τη λογοδοσία και τη διαφάνεια
• να προειδοποιεί για τους κινδύνους, να παρέχει διασφάλιση, να επισημαίνει αδυναμίες, να αναδεικνύει επιτεύγματα και να προσφέρει καθοδήγηση στους φορείς χάραξης πολιτικής και στους νομοθέτες της ΕΕ·

να παρουσιάζει τις παρατηρήσεις και τις συστάσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στις εθνικές κυβερνήσεις και στα εθνικά κοινοβούλια, καθώς και στο ευρύ κοινό.

Η έκθεση δραστηριοτήτων του ΕΕΣ για το 2021 είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu) σε 24 γλώσσες της ΕΕ.

Στην έκθεση αυτή καταγράφονται συνολικά οι ελεγκτικές δραστηριότητες και οι δημοσιεύσεις του ΕΕΣ, οι έλεγχοι που αυτό πραγματοποίησε στα κράτη μέλη και σε τρίτες χώρες, καθώς και η συνεργασία του με τα σπουδαιότερα ενδιαφερόμενα μέρη το 2021. Επίσης, παρατίθενται σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το προσωπικό, τη διοίκηση και τα οικονομικά του οργάνου.