Δυο χρόνια αφότου έπεισε τους policy makers να στηρίξουν το σχέδιό του για να σωθεί ευρώ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι προετοιμάζει το έδαφος για περαιτέρω ενέργειες από την ΕΚΤ. Ωστόσο, φαίνεται ότι δύσκολα θα εξασφαλίσει μια παρόμοια στήριξη για την παροχή περισσοτέρων κινήτρων για τη διάσωση της οικονομίας της ευρωζώνης.Στην σημερινή συνέντευξη Τύπου, που θα ακολουθήσει την μηνιαία συνεδρίαση της Τράπεζας, ο Ντράγκι πιθανότατα θα επιμείνει ότι μπορεί να ξεπεράσει τη διχόνοια στους κόλπους του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ.
Αν και θεωρείται απίθανο να ανακοινώσει από τώρα σημαντικά νέα μέτρα, ωστόσο θα μπορούσε να κάνει νύξεις για την προθυμία της ΕΚΤ να επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ακόμα και από τον Δεκέμβριο, όταν θα έχει στα χέρια του και τις τελικές προβλέψεις για το 2014. Πριν από αυτό, βέβαια, η ΕΚΤ θα έχει ήδη ανοίξει ένα νέο «μέτωπο», αγοράζοντας ABS, αν και η δυνατότητα του Ντράγκι να πιέσει τους συνεργάτες του να συμφωνήσουν σε μια πλήρη ποσοτική χαλάρωση, δεν έχει ακόμα αποδειχθεί.
Παράλληλα, οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg εκτιμούν πως η ΕΚΤ θα αποφασίσει σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια στο χαμηλό-ρεκόρ του 0,05%.
Πέντε σημεία-κλειδιά της σημερινής συνεδρίασης
Το Bloomberg ξεχωρίζει πέντε σημεία στα οποία θα πρέπει να δοθεί προσοχή από τη σημερινή συνεδρίαση της ΕΚΤ.
-Κατά πόσο θα επεκταθεί ο ισολογισμός της ΕΚΤ
Όπως επισημαίνει το πρακτορείο, η ΕΚΤ αγόρασε καλυμμένα ομόλογα ύψους 4,8 δισ. ευρώ τις πρώτες δυο εβδομάδες από την έναρξη του προγράμματος αγορών της, το οποίο από αυτόν τον μήνα θα περιλαμβάνει και ABS. Αναλυτές της JPMorgan Chase και της Royal Bank of Scotland εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο οι αγορές αυτές, σε συνδυασμό με την προσφορά φθηνών μακροπρόθεσμων δανείων, θα είναι αρκετές ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του Ντράγκι για ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα αυξηθεί στο επίπεδο που ήταν στις αρχές του 2012, προσθέτοντας έως και 1 τρισ. ευρώ.
Αυτά, σε συνδυασμό με την αδύναμη οικονομία της ευρωζώνης και την αυξημένη ποσοτική χαλάρωση από την Τράπεζα της Ιαπωνίας, αυξάνουν τις πιέσεις στους policy makers να κάνουν περισσότερα. Περισσότερο από το ήμισυ των οικονομολόγων που ρωτήθηκαν από το Bloomberg προβλέπουν πως η ΕΚΤ θα προχωρήσει τελικά σε μεγάλης κλίμακας αγορές κρατικών ομολόγων.
-Θα υπάρξει περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση;
Μάλλον όχι σήμερα. Οι αναλυτές προβλέπουν πως τα επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν αμετάβλητα στα ρεκόρ-χαμηλά τους, και σχεδόν κανένας δεν βλέπει τους policy makers να συμφωνούν σε νέα αντισυμβατικά εργαλεία, καθώς παρακολουθούν το πώς και το αν τα χρήματα που έχουν διοχετευθεί στις τράπεζες μέσω των αγορών τίτλων και των TLTROs περνούν στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Τον Δεκέμβριο, όμως, η κατάσταση μπορεί να αλλάξει. Η ΕΚΤ έχει συνδέσει τις προσδοκίες της με την ζήτηση για τα TLTRO τον επόμενο μήνα. Καθώς ο έλεγχος αναφορικά με το μέγεθος των κινήτρων από το μέτρο αυτό βρίσκεται στα «χέρια» των τραπεζών, και με τον Ντράγκι να έχει δεσμευτεί να αναλάβει μεγαλύτερη δράση σε ότι αφορά την επέκταση του ισολογισμού της ΕΚΤ, η διεύρυνση του προγράμματος αγοράς assets ώστε να περιλαμβάνει πλέον και εταιρικά και κρατικά ομόλογα, ίσως γίνει επιλογή. Κάτι τέτοιο, όμως, θα είναι αμφιλεγόμενο, και όχι μόνο λόγω της πιθανής αμφισβήτησης της νομιμότητας μιας τέτοιας κίνησης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
-Υπάρχει χάσμα στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ;
Ο διοικητής της Bundesbank, Γιένς Βάιντμαν έχει ταχθεί δημοσίως κατά των περισσοτέρων από τα πρόσφατα μέτρα της ΕΚΤ, βρίσκοντας στήριξη τον περασμένο μήνα και από άλλους συναδέλφους του, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Κριστιάν Νουαγιέ. Παρά το ότι και οι πρόσφατες αποφάσεις της Fed, της Τράπεζας της Αγγλίας και της Τράπεζας της Ιαπωνίας δεν ήταν ομόφωνες, ωστόσο η διχόνοια στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πιο έντονη και κινδυνεύει να κλιμακωθεί στην περίπτωση που η προοπτική ποσοτικής χαλάρωσης γίνει πιο συγκεκριμένη.
Δεν αποκλείεται ο Ντράγκι να δεχθεί ερωτήματα αναφορικά με το στυλ της διακυβέρνησής του στην ΕΚΤ, όπως φάνηκε σε σχετικό δημοσίευμα του Reuters, αλλά και για την έλλειψη διαβουλεύσεων με τους διοικητές των εθνικών τραπεζών.
Σύμφωνα με το Reuters, έως και δέκα διοικητές τραπεζών είναι κατά ενός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) στα πρότυπα της αμερικάνικης κεντρικής τράπεζας.
-Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό
Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης, τον οποίον η ΕΚΤ στοχεύει να διατηρήσει κατά τι χαμηλότερο του 2%, αυξήθηκε στο 0,4% τον Οκτώβριο, έναντι του χαμηλού πενταετίας που είχε σημειωθεί τον προηγούμενο μήνα. Αν και αυτό επιφανειακά είναι μια καλή είδηση, ωστόσο η αύξηση οφείλονταν κυρίως στην απότομη πτώση που είχε σημειώσει το αντίστοιχο ποσοστό το περασμένο έτος. Ο δομικός πληθωρισμός υποχώρησε στο 0,7% τον προηγούμενο μήνα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάθμισε τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό της ευρωζώνης, λέγοντας πως οι τιμές θα αυξηθούν κατά 0,5% φέτος και 0,8% το 2015. Η ΕΚΤ, η οποία θα επικαιροποιήσει τις δικές της προβλέψεις τον Δεκέμβριο, βλέπει προς το παρόν τον πληθωρισμό στο 1,1% του χρόνου.
Σημειώνεται πως ο Ντράγκι έχει επανειλημμένως πει πως οι policy makers είναι ομόφωνα πρόθυμοι να αυξήσουν τη ρευστότητα εάν χρειαστεί προκειμένου να αποτρέψουν ένα αποπληθωριστικό σπιράλ πτώσης των τιμών και αναβολής των δαπανών από τα νοικοκυριά.
-Η επόμενη μέρα για τις τράπεζες
Στις 4 Νοεμβρίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έγινε και επισήμως ο επόπτης των τραπεζών της ευρωζώνης. Νωρίτερα είχαν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα των stress tests και του AQR, τα οποία δεν κατάφεραν να περάσουν 25 τράπεζες. Αν και ορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εξακολουθούν να πρέπει να καλύψουν τα κεφαλαιακά κενά τους, ο Ντράγκι πιθανότατα θα επαναλάβει σήμερα πως ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται πλέον σε καλύτερη θέση να παράσχει πιστώσεις και στήριξη στην ανάκαμψη της ευρωζώνης.