Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα τον τερματισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα πειράματα της νομισματικής πολιτικής που υιοθέτησε προ εξαετίας, στον απόηχο της χρηματοοικονομικής κρίσης.
Ο ισολογισμός της Fed είχε διογκωθεί στο αστρονομικό επίπεδο των 4,45 τρισ. δολ., καθώς η νομισματική πολιτική ανέλαβε το βάρος στήριξης της αμερικανικής, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας κατά τη χρηματοοικονομική κρίση και μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Έξι χρόνια αργότερα, και μετά από διαδοχικές αποφάσεις σταδιακής μείωσης του προγράμματος, η Fed αγοράζει ακόμη κάθε μήνα τίτλους αξίας 15 δισ. δολ. και τώρα μένει να αποδειχθεί εάν η παγκόσμια οικονομία και οι αγορές έχουν εθιστεί ή όχι στο χρήμα που τύπωνε η μεγαλύτερη κεντρική τράπεζα του κόσμου.
«Η αναστάτωση που προκλήθηκε αυτόν τον μήνα στις αγορές δίνει μία γεύση του τι μπορεί να ακολουθήσει, καθώς η Fed θα σταματήσει να πλημμυρίζει με ρευστότητα το σύστημα. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης θα αποκαλύψει ποιες τοποθετήσεις ενισχύθηκαν λόγω της δικής τους δομικής ισχύος και ποιες φούσκωσαν από την πλημμύρα των δολαρίων» σχολιάζουν οι Financial Times.
«Δεν έχουμε ανάλογη προηγούμενη εμπειρία από τέτοιο πείραμα στη νομισματική πολιτική. Τόσο οι αγορές όσο και η Fed ανησυχούν για την έξοδο από την ποσοτική χαλάρωση» εξηγεί ο Win Thin, της Brown Brothers Harriman.
Η προσοχή στρέφεται στις επόμενες κινήσεις εξομάλυνσης της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής και κυρίως στο πότε θα γίνει η πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά τη χρηματοοικονομική κρίση. Σημειώνεται πως τα επιτόκια της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη βρίσκονται σχεδόν σε μηδενικά επίπεδα.
Ελπίδα των αγορών είναι πως η σημερινή ανακοίνωση θα είναι προσεκτικά διατυπωμένη ώστε να διαβεβαιώνει τους επενδυτές πως η αύξηση των επιτοκίων θα γίνει το δεύτερο εξάμηνο του 2015. Στους κόλπους της Fed ωστόσο, υπάρχουν αξιωματούχοι που πιστεύουν πως τα επιτόκια πρέπει να αυξηθούν συντομότερα. «Ο κίνδυνος είναι πως η ανακοίνωση δεν θα δίνει τον τόνο που περιμένει η αγορά αναφορικά με τα επιτόκια» εξηγεί ο κ. Mulraine.
Ένας ακόμη παράγοντας πάντως που στηρίζει τις αγορές είναι πως άλλες κεντρικές τράπεζες παίρνουν τη σκυτάλη από τη Fed. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, που έχει ήδη διπλασιάσει τη νομισματική βάση της χώρας, συνεχίζει να τυπώνει χρήμα, ενώ εντείνονται οι πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει στο δικό της πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.