Στίγκλιτς: Το Ντιτρόιτ και η νέα ελίτ των προαστίων

Η χρεοκοπία του Ντιτρόιτ δεν είναι μόνο ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα των δυνάμεων του καπιταλισμού, αλλά και μια υπενθύμιση για την αύξηση των ανισοτήτων στις ΗΠΑ, εκτιμά σε άρθρο του στους NYT ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς.

Πολλοί διέγνωσαν στη συγκεκριμένη χρεοκοπία ένα φυσιολογικό φαινόμενο των καπιταλιστικών οικονομιών.

Όπως καθημερινά χρεοκοπούν εταιρείες για να αντικατασταθούν από άλλες, με τον ίδιο τρόπο μερικές πόλεις χάνουν την αίγλη τους και παρακμάζουν.

Η θέση πως η μεγαλύτερη χρεοκοπία δήμου στις ΗΠΑ δεν συνδέεται με κάποιο βαθύτερο πρόβλημα στην αμερικανική οικονομία βασίζεται συνήθως στο επιχείρημα πως τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα του Ντιτρόιτ περιορίζονται αυστηρά στα όρια της πόλης, σημειώνει ο Τ. Στίγκλιτς,

Στα υπόλοιπα σημεία της μητροπολιτικής περιοχής η οικονομική δραστηριότητα παραμένει ανθηρή. Σε προάστια του Μίσιγκαν, το μέσο οικογενειακό εισόδημα ξεπερνά τα 125.000 δολάρια.

Η ανάδυση των πλούσιων προαστίων και η παρακμή του κέντρου

Ωστόσο, σύμφωνα με τον νομπελίστα οικονομολόγο, η διαφορά στην οικονομική ευμάρεια των προαστίων και της παρακμής της πόλης του Ντιτρόιτ αντανακλά μια δομική αλλαγή στην οικονομία των ΗΠΑ.

"Το Ντιτρόιτ είναι το κατεξοχήν παράδειγμα της απομόνωσης των εύπορων (και κατά κύριο λόγο λευκών) ελίτ στα προάστια. Οι πλούσιοι διασφαλίζουν ότι δεν πρέπει να πληρώσουν μερίδιο για τα τοπικά δημόσια αγαθά και υπηρεσίες των λιγότερο ευνοημένων γειτόνων τους και ότι τα παιδιά τους δεν θα αναμειχθούν με παιδιά από οικογένειες με χαμηλότερο κοινωνικό και οικονομικό στάτους", τονίζει.

Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα εμφανής στην εκπαίδευση, τη μοναδική δίοδο για την κοινωνική ανέλιξη, επισημαίνει ο Τ. Στίγκλιτς.

Τα σχολεία στις πιο φτωχές περιοχές γίνονται χειρότερα, οι γονείς που έχουν τα μέσα μετακινούνται στις πιο πλούσιες περιοχές και ο διαχωρισμός μεταξύ των εύπορων και των λιγότερο ευνοημένων γίνεται μεγαλύτερος, υπογραμμίζει.

Την ίδια ώρα, ο οικιστικός διαχωρισμός με βάση τα οικονομικά μέσα εντείνει την ανισότητα και μεταξύ των ενηλίκων.

Οι φτωχοί πρέπει με κάποιον τρόπο να καταφέρουν να φτάσουν από τις γειτονιές τους σε δουλειές με πολύ χαμηλές απολαβές, οι οποίες βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές. Σε συνδυασμό με τα ανεπαρκή δημόσια συστήματα μεταφοράς, η τάση αυτή αυξάνει τον κίνδυνο κοινότητες της εργατικής τάξης να μετατραπούν σε απομονωμένα γκέτο.

Η πολιτική απομόνωση

Παράλληλα με τον οικιστικό διαχωρισμό μεταξύ των εύπορων και των λιγότερο ευνοημένων, αυξάνεται και ο πολιτικός διαχωρισμός, εκτιμά ο Τ. Στίγκλιτς.

"Η μητροπολιτική ζώνη του Ντιτρόιτ χωρίζεται σε διαφορετικές πολιτικές δικαιοδοσίες. Οι φτωχοί δεν είναι μόνο γεωγραφικά απομονωμένοι, αλλά και πολιτικά γκετοποιημένοι, με συνέπεια την απομόνωση και τη φτωχοποίηση του κέντρου της πόλης", υποστηρίζει.

Χωρίς πολιτική ενότητα σε τοπικό επίπεδο, δεν υπάρχει κάποια γενικότερη δομή για τη βελτίωση των υποδομών και των δημόσιων υπηρεσιών μεταξύ του παρηκμασμένου κέντρου και των εύπορων προαστίων.

Το αποτέλεσμα είναι οι φτωχοί να εγκαταλείπονται στην τύχη τους και οι ΗΠΑ να μετατρέπονται στη χώρα του ανεπτυγμένου κόσμου με τη μικρότερη... ισότητα ευκαιριών.