Συμφωνία για την άμυνα και την ασφάλεια υπέγραψαν Ελλάδα-Γαλλία

Συμφωνία για τη στρατηγική εταιρική σχέση και τη συνεργασία για την άμυνα και την ασφάλεια υπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας της Ελλάδας με τους Γάλλους ομολόγους τους, παρουσία Κυριάκου Μητσοτάκη και Εμανουέλ Μακρόν.

Αμέσως μετά, ο Εμανουέλ Μακρόν μίλησε για μια πολύ σημαντική στιγμή, που αποτελεί καρπό μιας σχέσης που χτίζεται τα τελευταία χρόνια. Είναι το απαύγασμα μετά τη διακήρυξη μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας το 2018 και ο καρπός των εντατικών διαπραγματεύσεων τους τελευταίους 18 μήνες. 

Θέλουμε να προστατεύσουμε την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα των δύο κρατών μας. Μιλάμε για μια εμβάθυνση της συνεργασίας σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής αλλά και στο στρατιωτικό κομμάτι, σημείωσε.

Η Ελλάδα απέκτησε μαχητικά Rafale και σήμερα συμφωνήθηκε να αποκτηθούν τρεις φρεγάτες Belharra, οι οποίες θα κατασκευαστούν στη Γαλλία, γνωστοποίησε ο Γάλλος πρόεδρος και μίλησε για εμβάθυνση της βιομηχανικής συνεργασίας των δύο πλευρών. 

Η συμφωνία συνεισφέρει στην ευρωπαϊκή άμυνα. Αυτή η συνεργασία δεν έχει κανένα «προϊστάμενο». Πρέπει να πω ότι έχουμε ένα κοινό όραμα να δράσουμε από κοινού για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Ο Εμανουέλ Μακρόν έκανε αναφορά στους ιστορικούς δεσμούς των δύο κρατών και μίλησε για βαθιές δεσμεύσεις που υπάρχουν μεταξύ των δύο. Ήμασταν στο πλευρό σας πέρυσι (σ.σ. ένταση με Τουρκία), ήμασταν στο πλευρό σας το καλοκαίρι με τις φωτιές, τόνισε. 

Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για ιστορική ημέρα για τις δύο χώρες. Αποφασίσαμε την αναβάθμιση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας μας. Τα δύο κράτη συμφώνησαν σε αμοιβαία συνδρομή και κοινή δράση σε όλα τα πεδία.

Η στρατηγική εταιρική σχέση και η συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια ενισχύει μια πραγματικότητα γνωστή σε όλους. Οι δύο χώρες έχουν ήδη αναπτύξει ισχυρή συμμαχική σχέση, που υπερβαίνει τις υποχρεώσεις της μιας έναντι της άλλης στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, προσέθεσε ο πρωθυπουργός.

Ο πρωθυπουργός μίλησε για τις κοινές αξίες των δύο κρατών και τον σεβασμό και την προάσπιση του διεθνούς δικαίου. Η σημερινή συμφωνία ανταποκρίνεται στα αιτήματα των καιρών μας. Κάνουμε ένα βήμα προς την ευρωπαϊκή στρατιωτική αυτονομία. Εχουμε το ίδιο όραμα στο θέμα με τον πρόεδρο Μακρόν για την ικανότητα αυτόνομης δράσης της Ευρώπης. Η συμφωνία αυτή ανοίγει τον δρόμο για την αυτοδύναμη Ευρώπη του μέλλοντος, που θα μπορεί να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της στην ευρύτερη γειτονιά της. 

Στο πλαίσιο αυτής της σχέσης, μετά τα 24 Rafale η Ελλάδα αποκτά τρεις νέες φρεγάτες, με δυνατότητα να προμηθευτεί ακόμα μία. Η βούλησή μου να εξοπλιστεί ο στόλος με σύγχρονες φρεγάτες έχει εθνικό κίνητρο αλλά και ευρωπαϊκό, αφού ενισχύει την κοινή αμυντική μας βιομηχανία. Η επιλογή έχει και  χαρακτήρα ευρωαντλαντικό, γιατί αφορά και δύο συμμάχους στο ΝΑΤΟ.

Οι νέες γαλλικές φρεγάτες θα αντικαταστήσουν τις «Υδρα», «Σπέτσες» και «Ψαρά».

Απαντώντας σε ερώτηση, ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα μπορέσει να γίνει ουσιαστική πρόοδος στον τομέα της ευρωπαϊκής στρατιωτικής αυτονομίας, ειδικά από τις αρχές του χρόνου, που η Γαλλία αναλαμβάνει την Προεδρία της ΕΕ. Τόνισε ότι είναι κρίσιμο να μπορεί η Ευρώπη να παρεμβαίνει αυτόνομα, όταν κρίνει ότι αυτό απαιτείται. 

Προωθώντας τη διαλειτουργικότητα, αγοράζοντας ευρωπαϊκά οπλικά συστήματα υπηρετούμε αυτή τη λογική. Σε διμερές επίπεδο, Ελλάδα και Γαλλία ανοίγουν τον δρόμο  και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να μετέχουν σε ένα σχήμα πιο διευρυμένης αμυντικής συνεργασίας, αν το επιλέξουν.  

Η συμφωνία αυτή δεν ανταγωνίζεται τις σχέσεις της Ελλάδος με τις ΗΠΑ. Η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων υπηρετεί τη στρατηγική μας εντός του ΝΑΤΟ. Εντός των επόμενων εβδομάδων, η Ελλάδα θα υπογράψει μια πενταετή αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ. Επιλέξαμε τις γαλλικές φρεγάτες, γιατί αυτή ήταν η τελική εισήγηση του Πολεμικού Ναυτικού. Στην παρούσα συγκυρία, το πλοίο αυτό καλύπτει με το παραπάνω τις επιχειρησιακές ανάγκες του Π.Ν. Υπάρχουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τη Γαλλία για παράδοση στα χρονοδιαγράμματα που έχουν οριστεί. Θα υπάρξει και προστιθέμενη αξία για την ελληνική βιομηχανία, συμπλήρωσε. Τόνισε δε ότι η Γαλλία στάθηκε δίπλα μας το περασμένο καλοκαίρι. 

Από την πλευρά του, ο Εμανουέλ Μακρόν κλήθηκε να σχολιάσει τη συμφωνία AUKUS ενώ ρωτήθηκε αν έπαιξε ρόλο στη σημερινή συμφωνία. Είπε ότι η επιλογή της Αυστραλίας δεν άλλαξε τίποτα σε ό,τι αφορά αυτή της Ελλάδας. Η Γαλλία είναι δύναμη στον Ειρηνικό, γιατί υπάρχουν συμπατριώτες μας εκεί και έχουμε 8.000 στρατιώτες. 

H Ελλάδα αποφάσισε για τα του οίκου της, συμπλήρωσε. 

Ερωτηθείς για την Τουρκία, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι είναι καθήκον μας να δείξουμε ότι είμαστε αλληλέγγυοι με κάθε κράτος-μέλος. Η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή σε μια περιοχή που πλήττεται και έχει υψηλό γεωπολιτικό ρόλο. 

Οι Ευρωπαίοι πρέπει να βγουν από την αφέλεια. Οταν δεχόμαστε πίεση, πρέπει να δείχνουμε ότι έχουμε τη δύναμη να αμυνόμαστε. Να μην οδηγούμαστε σε κλιμακώσεις, αλλά να μας σέβονται. 

Οπως είμαστε σύμμαχοι με τις ΗΠΑ, αλλά οι τελευταίες τα τελευταία χρόνια προωθούν και τα δικά τους συμφέροντα σε Ασία και αλλού. Γι' αυτό πρέπει η Ευρώπη να ασχοληθεί με την άμυνά της. Δεν υπάρχει εναλλακτική ως προς αυτό. 

Τι προβλέπει η συμφωνία

Η συμφωνία Μητσοτάκη - Mακρόν στο Παρίσι προβλέπει την άμεση στρατιωτική συνδρομή της Γαλλίας προς την Ελλάδα και αντιστρόφως, σε περίπτωση που υπάρξει επίθεση από τρίτη χώρα, ακόμη και αν αυτή η χώρα είναι μέσα στο πλαίσιο των συμμαχιών τους (όπως π.χ. η Τουρκία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ), εξηγούν κυβερνητικές πηγές.

Παράλληλα η Ελλάδα θα παραλάβει σε χρόνο-ρεκόρ, 3+1 φρεγάτες Belharra με πλήρη εξοπλισμό αεράμυνας και ανθυποβρυχιακού πολέμου και δυνατότητες να καταρρίπτουν εναέριους στόχους σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Οι φρεγάτες, με την υψηλή τεχνολογία και τα μεγάλου βεληνεκούς οπλικά τους συστήματα, θα λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστής ισχύος στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς πέρα από τις αυξημένες δυνατότητες, θα είναι απολύτως συμβατές ώστε να «συνεργάζονται» με τα μαχητικά Rafale.

Όπως έλεγαν κυβερνητικά στελέχη, η κυβέρνηση εξοπλίζει το Πολεμικό Ναυτικό με το βλέμμα στο μέλλον, καθώς οι 3 φρεγάτες (με option για άλλη μία) αγοράζονται από την Ελλάδα στην πιο συμφέρουσα τιμή, με πλήρη οπλισμό και με χρόνο παράδοσης-ρεκόρ. Η πρώτη υπερσύγχρονη «ψηφιακή» φρεγάτα αναμένεται να παραδοθεί το 2025 και η τελευταία το 2026.

Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η ασφάλεια της χώρας μας, καθώς Ελλάδα και Γαλλία έχουν δεσμευθεί μέσω της στρατηγικής εταιρικής συμφωνίας, πέρα και πάνω από υπάρχουσες δομές (ΝΑΤΟ και ΕΕ), να συνδράμουν στρατιωτικά η μία την άλλη σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη. Ωστόσο η διμερής συμφωνία έχει και καθαρά ευρωπαϊκή διάσταση, καθώς συνιστά αποδοχή του δόγματος της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις δύο χώρες και αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.

Ουσιαστικά Ελλάδα και Γαλλία, με τη διμερή συμφωνία η οποία εγγυάται τη συνεργασία των δύο χωρών στην άμυνα και την εξωτερική πολιτική, λειτουργούν μέσα στο πλαίσιο των συμμαχιών τους και ενδυναμώνουν την πολιτική της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε. και εμβαθύνουν τη σχέση των δύο χωρών μέσα στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παράλληλα στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και η εξασφάλιση 3 υπερσύγχρονων κορβετών Gowind (με option για άλλη μία), με πλήρη εξοπλισμό. Η Ελλάδα κινήθηκε γρήγορα και εξασφάλισε μια πολύ ισχυρή αμυντική συνεργασία μετά τις ανακατατάξεις από τη συμφωνία AUKUS.

Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα θα αποκτήσει 3 φρεγάτες FDI HN (Hellenic Navy), με διαμόρφωση η οποία επελέγη από το ίδιο το Πολεμικό μας Ναυτικό και η οποία είναι ισχυρότερη από την αντίστοιχη γαλλική.

Το πλοίο ανήκει στην επόμενη γενιά «ψηφιακών» φρεγατών και εξοπλίζεται με το κορυφαίο ραντάρ SeaFire. Το τελευταίο συνδυάζεται με τους υπερσύγχρονους αντιαεροπορικούς πυραύλους ASTER 30, στην πλέον τελευταία τους έκδοση. Ο συνδυασμός SeaFire/ASTER 30 θα προσφέρει αεράμυνα περιοχής στις μονάδες του στόλου, σε αποστάσεις που υπερβαίνουν τα 100 χιλιόμετρα, ενώ ταυτόχρονα θα διαθέτει και αντιβαλλιστικές ικανότητες.

Δηλαδή το Πολεμικό Ναυτικό αποκτά για πρώτη φορά στην ιστορία του πλοία που θα έχουν δυνατότητα να καταρρίπτουν εναέριους στόχους σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, ενώ θα μπορούν να προσφέρουν και προστασία απέναντι σε βαλλιστικούς πυραύλους.

Ο οπλισμός συμπληρώνεται από προηγμένο πυροβόλο των 76 χιλιοστών, αλλά και σύστημα RAM των 21 πυραύλων, που ολοκληρώνει την αντιαεροπορική/αντιβληματική ασπίδα του πλοίου.

Η νέα φρεγάτα του Πολεμικού μας Ναυτικού, εκτός από εξελιγμένες αντιαεροπορικές δυνατότητες, διαθέτει και κορυφαίες ανθυποβρυχιακές ικανότητες, χάρη στο παγκοσμίως πρωτοπόρο sonar CAPTAS-4. Το τελευταίο θα συνδυαστεί με τα υπερσύγχρονα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R, που πρόσφατα αγόρασε η χώρα μας από τις ΗΠΑ και θα παραδοθούν στις αρχές του 2022. Τον ανθυποβρυχιακό οπλισμό συμπληρώνουν υπερσύγχρονες ανθυποβρυχιακές τορπίλες.

Ο οπλισμός εναντίον πλοίων περιλαμβάνει τους πλέον εξελιγμένους «ψηφιακούς» Exocet MM40 Block 3c, με ικανότητα κρούσης σε μεγάλες αποστάσεις, ενώ ταυτόχρονα έχουν και δυνατότητα να πλήξουν παράκτιους στόχους. Ο εξοπλισμός των νέων μας «ψηφιακών» φρεγατών συμπληρώνεται από υπερσύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία ολοκληρώνονται πάνω στο κορυφαίο παγκοσμίως γαλλικό Κέντρο Πληροφοριών Μάχης SETIS.

Η συμμαχική σχέση

Κυβερνητικά στελέχη εξηγούσαν ότι:

1. Η συμφωνία επισφραγίζει την στενή συμμαχική σχέση που έχουν αναπτύξει οι δύο χώρες, αναβαθμίζει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της Ελλάδας στην Ευρώπη και στην περιοχή, ενισχύει τις αποτρεπτικές δυνατότητες της χώρας με την ανακοίνωση για την απόκτηση τριών νέων γαλλικών φρεγατών (οι λεπτομέρειες θα οριστικοποιηθούν μέσα στους επόμενους μήνες).

2. Η συμφωνία περιέχει (άρθρο 2) ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση που μια από τις δύο χώρες δεχθεί επίθεση στην επικράτειά της. Με τον τρόπο αυτό, η Ελλάδα θωρακίζεται έναντι απειλών ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, μέσω της συμφωνίας αποκτά ουσία το άρθρο 42, παράγραφος 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας.

3. Με τη συμφωνία, Ελλάδα και Γαλλία υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις η μία έναντι της άλλης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, ενισχύουν τον ευρωπαϊκό πυλώνα της άμυνας και το ΝΑΤΟ, καθώς πρόκειται για δύο χώρες-μέλη της Ε.Ε αλλά και συμμάχους στο ΝΑΤΟ.

4. Τη συμφωνία συνοδεύει ανακοίνωση για την απόκτηση από το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό τριών γαλλικών φρεγατών.

5. Η συμφωνία προβλέπει συνεργασία στην άμυνα και στην εξωτερική πολιτική. Με αυτό τον τρόπο, η Ελλάδα πρωταγωνιστεί, όπως είχε προαναγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ, καθώς και στις δηλώσεις του στη Σύνοδο Κορυφής της EUMED, στη συζήτηση για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε.

6. Η Μεσόγειος ανοίγει δρόμους. Η ελληνογαλλική συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης είναι ένα πρώτο μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε.

7. Ήδη από την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ o Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για την ανάγκη ανάπτυξης των αναγκαίων αμυντικών ικανοτήτων, ώστε η Ευρώπη να μπορεί να ανταποκρίνεται άμεσα σε προκλήσεις, στην ευρύτερη γειτονιά της, όπως στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στο Σαχέλ, όπου το ΝΑΤΟ δεν θα είναι «παρών».

8. H συμφωνία προβλέπει τακτικές διαβουλεύσεις των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών τόσο για θέματα ασφάλειας και άμυνας όσο και για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, υβριδικές απειλές, θαλάσσια ασφάλεια, μετανάστευση.

*Ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας Ελλάδας-Γαλλίας δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".