Τα σημεία επαφής Μητσοτάκη-Ερντογάν προ νέας προσφυγικής κρίσης

Με την τηλεφωνική συνομιλία Μητσοτάκη-Ερντογάν και τη μίνι περιοδεία των υπουργών Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη στον Έβρο, προς επιθεώρηση του φράχτη, η κυβέρνηση ανεβάζει στα top της επικαιρότητας το προσφυγικό με αφορμή τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν.

Επιλογή που, από την αξιωματική αντιπολίτευση, χαρακτηρίστηκε “επιχείρηση αλλαγής ατζέντας” με “κακόγουστο σώου στον Έβρο” μετά το δεκαπενθήμερο των καταστροφικών πυρκαγιών.

Σε κάθε περίπτωση, εάν κατά τη 30λεπτη συζήτηση που είχε χθες ο πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο διαπιστώθηκε, πράγματι, “συναντίληψη” ως προς τη διαχείριση ενός νέου κύματος προσφύγων, η Αθήνα δεν θα πρέπει να ανησυχεί ιδιαίτερα. Κι αυτό διότι, όπως σημειώνουν πηγές του Μαξίμου, οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι οι χώρες που γειτνιάζουν με το Αφγανιστάν θα πρέπει να υποστηριχθούν (σ.σ. και από την ΕΕ) ώστε οι πρόσφυγες να παραμείνουν όσο γίνεται πιο κοντά στις εστίες τους.

Στη θέση του Τούρκου προέδρου ότι “η Τουρκία δεν θα γίνει αποθήκη προσφύγων της Ευρώπης”, η ελληνική απάντηση είναι ότι “το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα”. Κι έχει τη σημασία του το γεγονός ότι αυτή είναι μία από τις διαρροές του Μαξίμου μετά τη χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία.

Εν προκειμένω, ο “διάδρομος” προς την Ευρώπη περνά μέσα από το Ιράν (που συνορεύει με το Αφγανιστάν) και την Τουρκία, κι αυτός είναι ο λόγος που η Άγκυρα φτιάχνει τον δικό της φράχτη στα ιρανοτουρκικά σύνορα, τον οποίον επιθεώρησε προχθές ο κ. Ερντογάν.

Αντίστοιχα, στη δεύτερη επιθεώρηση του ελληνικού φράχτη στον Έβρο προχώρησε χθες η κυβέρνηση, με την εκεί επίσκεψη του υπουργού Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου και του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών, επιθεώρηση είχε κάνει ο υφυπουργός Αλκιβιάδης Στεφανής, καθώς η κατασκευή του επιταχύνεται λόγω του “αφγανικού”.

Η παρουσία (και οι δηλώσεις) του κ.Χρυσοχοϊδη ερμηνεύονται ως κεντρική απόφαση να στηριχθεί, τουλάχιστον “σε αυτή τη χρονική στιγμή”, καθώς η άρνηση του νέου κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου να απαντήσει την Πέμπτη (κατά το “παρθενικό” του briefing) στην ερώτηση εάν ο υπουργός χαίρει της εμπιστοσύνης του πρωθυπουργού, αναζωπύρωσαν τα γνωστά σενάρια περί απομάκρυνσής του.

Γ. Κατρούγκαλος: Και ο Ερντογάν φοβάται

Τα ενσταντανέ στρατιωτικής ετοιμότητας και οι “ηρωικές” δηλώσεις των δύο υπουργών έδωσαν το έναυσμα στην αξιωματική αντιπολίτευση να μιλήσει για “κακόγουστο σώου” σε μία “απέλπιδα προσπάθεια να αλλάξει την ατζέντα από τις πυρκαγιές που έκαψαν τη μισή χώρα με άπνοια”.

Επί της ουσίας, πάντως, τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία την έδωσε ο αρμόδιος τομεάρχης Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος: “προφανώς πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι απέναντι στο ενδεχόμενο εργαλειοποίησης του προβλήματος από την Τουρκία, ωστόσο οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι και η Άγκυρα φοβάται τα νέα κύματα προσφύγων”, είπε.

Παραπέμποντας, ακριβώς, στον υπό κατασκευή φράκτη στα ιρανοτουρκικά σύνορα, αλλά και επισημαίνοντας την προσπάθεια Ερντογάν να ενισχύσει πολύπλευρα τη διπλωματική θέση της χώρας του, “για να δείξει τη χρησιμότητά της στη Δύση και, κυρίως, στην Ανατολή”.

Σ' αυτό το πλαίσιο, συνεπώς, ο κ. Κατρούγκαλος χαρακτηρίζει “λάθος” να αντιμετωπίσει η Αθήνα πάλι την πρόκληση “με το επικίνδυνο δόγμα της ‘Ελλάδας-ασπίδας΄ του ‘φρουρίου-Ευρώπη’”.

Αντιθέτως, παρότι τονίζει ως “αυτονόητη” την υπεράσπιση των συνόρων κάθε χώρας, με όρους διεθνούς δικαίου”, σημειώνει ότι η αντιμετώπιση μιας πιθανής νέας προσφυγικής κρίσης δεν μπορεί να γίνει μόνο με εθνικά αστυνομικά μέτρα, αλλά “με μία ολοκληρωμένη πολιτική και διπλωματική ευρωπαϊκή παρέμβαση”.

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά: “είναι λάθος η κυβέρνηση να δημιουργεί την εικόνα ότι μπορεί να ‘σηκώσει’ έναν 'νέο Έβρο’, ειδικά στη θάλασσα, αντί να προσπαθεί να κινητοποιήσει την ΕΕ για τη δημιουργία -μακριά από την περιοχή μας- μηχανισμού επανεγκαταστάσεων Αφγανών προσφύγων”.

Υπενθυμίζεται ότι όταν οι Ταλιμπάν ήταν ακόμα προ των πυλών της Καμπούλ, ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε την κυβέρνηση να ζητήσει την έκτακτη σύγκλιση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τονίζοντας ότι τυχόν αναζωπύρωση του προσφυγικού δεν είναι μόνο ελληνικό θέμα, αλλά ευρωπαϊκό.