Μαξίμου: Χαμηλές προσδοκίες στις διερευνητικές, χαμηλοί τόνοι για Σαμαρά

Με «μικρό καλάθι» προσέρχεται σήμερα στην Κωνσταντινούπολη ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας, πρέσβης Παύλος Αποστολίδης, προκειμένου να ξεκινήσει ο 61ος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας και Τουρκίας.

Μετά από μια πολύμηνη ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, η προσπάθεια αποκλιμάκωσης -υπό τις πιέσεις και του διεθνούς παράγοντα- καταλήγει στο τραπέζι των συζητήσεων, πέντε χρόνια μετά την τελευταία φορά που είχε συμβεί αυτό. Οι συνθήκες ωστόσο για την επίτευξη συμφωνίας, ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, δεν δείχνουν ευοίωνες, αφού τόσο ο Ταγίπ Ερντογάν όσο και οι υπουργοί του, μέχρι και στο «παρά ένα» της συνάντησης, συνεχίζουν να προκαλούν.

Με φόντο τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, όπου θέμα στην ατζέντα είναι η αξιολόγηση της συνολικής συμπεριφοράς της Τουρκίας και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε βάρος της, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μεβλούτ Τσαβούσογλου… προειδοποίησε ότι «τυχόν περιοριστικά μέτρα κατά της Τουρκίας θα καταστρέψουν τα πάντα», ενώ επανέφερε το «Casus Belli» στο ενδεχόμενο επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων του Αιγαίου στα 12 ναυτικά μίλια. Την ίδια ώρα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ κατηγόρησε την Ελλάδα ότι δεν σέβεται τα δικαιώματα της Τουρκίας και έθεσε τελεσίγραφο πως αν αυτό δεν γίνει, μπορεί να προκληθούν… παρεξηγήσεις.  

Στην κυβέρνηση, παρ’ όλα αυτά, διαμηνύουν ότι προσέρχονται στον διάλογο καλή τη πίστει, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, υπενθυμίζοντας ότι οι ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας μόνο καλό μπορούν να προσφέρουν. Σημειώνουν δε ότι οι διερευνητικές επαφές είναι άτυπες, μη δεσμευτικές, εμπιστευτικές συζητήσεις, για να διαπιστωθούν ενδεχόμενα σημεία σύγκλισης.

Ξεκαθαρίζουν πάντως ότι οι όποιες μελλοντικές διαπραγματεύσεις θα αφορούν αποκλειστικά την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και τίποτε άλλο. Είναι μία από τις κατ’ αρχήν διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες, αφού ο κ. Τσαβούσογλου δηλώνει την ετοιμότητα της τουρκικής πλευράς για συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις, επαναφέροντας ανά τακτά διαστήματα στον δημόσιο διάλογο ζητήματα όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών μας, η μειονότητα της Θράκης και η αλλαγή της Συνθήκης της Λοζάνης.

«Όλα στον αέρα»

Εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία στις διαπραγματεύσεις που τυχόν ακολουθήσουν τις διερευνητικές, λένε στην ελληνική κυβέρνηση, οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν σε κείμενο συνυποσχετικού, το οποίο στη συνέχεια θα υποβληθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Κάτι τέτοιο πάντως εξαρτάται και από τις δύο πλευρές, να καταλήξουν δηλαδή σε συμφωνία για το πού... διαφωνούν.

Η αίσθηση που υπάρχει στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι ότι η Τουρκία δύσκολα θα επιδιώξει να τα τινάξει όλα στον αέρα, αφού κάτι τέτοιο δεν θα εξυπηρετούσε τον σχεδιασμό της. Και αυτό διότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θέλει, αφενός, να κινδυνεύσει η χώρα του με κυρώσεις, από τη στιγμή που θα έχουν διακοπεί οι συνομιλίες και αφετέρου, να κατηγορηθεί πως αυτός προκάλεσε το ναυάγιο της συγκεκριμένης προσπάθειας.

Οι διερευνητικές επαφές, πάντως, έχουν ξαφνικά και εσωκομματικό αντίκτυπο εντός της Νέας Δημοκρατίας, εξαιτίας της δημόσιας παρέμβασης του Αντώνη Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός, σε μια στιγμή προφανώς όχι τυχαία όσον αφορά την εξωτερική μας πολιτική, θέλησε να δημοσιοποιήσει τη διαφωνία του με την επανέναρξη του διαλόγου με την Τουρκία, με το ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη, αλλά και με την υπερψήφιση των μνημονίων συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία.

Το Μέγαρο Μαξίμου δεν προέβη σε κανένα σχετικό σχόλιο, ωστόσο συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη σημειώνουν πως ο Αντώνης Σαμαράς είναι πρώην πρωθυπουργός, με γνωστές θέσεις στα εθνικά θέματα. Η εκτίμηση που υπάρχει στη γαλάζια ηγετική ομάδα είναι ότι ο πρώην πρωθυπουργός θα συνεχίσει να τοποθετείται δημοσίως, όποτε το κρίνει, όμως χωρίς αυτό να εγκυμονεί κινδύνους και εσωκομματικά προβλήματα για τη συνοχή της παράταξης.