Γιογιό στα χέρια των αγορών κινδυνεύουν να μετατραπούν -αν αυτό δεν έχει ήδη συμβεί- τα ελληνικά ομόλογα και οι μετοχές και η κυβέρνηση όχι μόνο καθυστερεί να καθησυχάσει τις ανησυχίες αλλά τις επιτείνει εξαιτίας ασαφειών και παλινωδιών στις θέσεις της.

Το νέο κυβερνητικό χτύπημα ήρθε στο θέμα της φορολόγησης των νομικών προσώπων, το οποίο άνοιξαν ανεπίσημα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι εκθέσεις της Goldman Sachs και της UBS.

Και παρά την ισχυρή πίεση που δέχτηκε το Χ.Α. εξαιτίας της δημοσιοποίησης των παραπάνω εκθέσεων, οι κυβερνητικές παλινωδίες επί του θέματος συνεχίστηκαν, επιτείνοντας τη χθεσινή πτώση, που προκλήθηκε από την ενδυνάμωση του δολαρίου και την υπαγωγή της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε παρακολούθηση από την S&P.

Επισήμως, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ προβλέπει επανεξέταση και κατάργηση σειράς χαριστικών, όπως τις αποκαλεί, φοροαπαλλαγών που δόθηκαν σε τράπεζες και σε επιχειρήσεις από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Σε αυτήν τη γραμμή, κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών απαντώντας σε ερώτηση του Euro2day δήλωναν την Παρασκευή πως "η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα διατηρηθούν οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές για τις επιχειρήσεις και η δέσμευση αυτή ισχύει".

Μία ημέρα μετά, ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, σε συνέντευξή του στην "Ημερησία του Σαββάτου", δήλωσε ότι το ύψος του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων θα αποτελέσει αντικείμενο της δημόσιας διαβούλευσης για την αλλαγή του φορολογικού πλαισίου.

Οι αντικρουόμενες τοποθετήσεις ενίσχυσαν την αβεβαιότητα στο Χ.Α. και επέτειναν σε μία συνεδρίαση με πενιχρό τζίρο την πτώση για τους δεικτοβαρείς τραπεζικούς τίτλους, καθώς πλέον ενισχύεται η αίσθηση ότι η "κρυφή" ατζέντα της κυβέρνησης περιλαμβάνει και αύξηση του συντελεστή φορολόγησης διανεμόμενων κερδών κατά 5% - 10%, ώστε να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα.

Ανοιχτό παραμένει και το ενδεχόμενο αύξησης της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις από το 80% στο 100%, ώστε να καλύψει μέρος της υστέρησης που θα προκαλέσει στα δημόσια έσοδα η χαμηλή κερδοφορία του 2009 και επομένως η χαμηλή προκαταβολή φόρου και για το 2010.

Η κυβέρνηση καλείται, σύμφωνα με επιχειρηματικούς κύκλους, να ξεκαθαρίσει άμεσα τις θέσεις της, δημοσιοποιώντας τις συγκεκριμένες προτάσεις με τις οποίες θα προσέλθει στη διαβούλευση, αντί να δημιουργεί κλίμα σύγχυσης με διαρροές και μισόλογα.

Τακτική που την έχει ήδη πληρώσει, καθώς οι διαρροές για υποχρεωτική απογραφή στις φορολογικές δηλώσεις του 2010 προκάλεσε κύμα φυγής επενδυτικών κεφαλαίων και καταθέσεων, απειλώντας τις τράπεζες με αύξηση του κόστους καταθέσεων και το Δημόσιο με απώλεια χρήσιμων στη συγκυρία "ραντιέρικων" κεφαλαίων.

Μπροστά στις παραπάνω συνέπειές της, το υπουργείο Οικονομικών δείχνει να αναδιπλώνεται αφήνοντας να διαρρεύσει ότι δεν θα υπάρξει υποχρεωτική αναγραφή των καταθέσεων, αλλά οι εφορίες θα έχουν τη δυνατότητα κατά τη διενέργεια ελέγχων για τη διαπίστωση των πραγματικών εισοδημάτων να ζητούν το άνοιγμα λογαριασμών.

Η ζημιά βέβαια έχει ήδη γίνει σε επίπεδο ψυχολογίας. Εύπορα κοινωνικά στρώματα, κυρίως από την κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών, μεταφέρουν, σύμφωνα με πληροφορίες, από τα τμήματα private banking και asset management των τραπεζών τις καταθέσεις τους στην Κύπρο, στο Λουξεμβούργο, στην Ελβετία ή ακόμη και στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία, για να μη τις δηλώσουν.

Τα καμπανάκια από τις αγορές και το κρυφτούλι με τα μέτρα

Παρά δε τα συνεχή καμπανάκια από Βρυξέλλες, οίκους αξιολόγησης και τις ίδιες τις αγορές, για την λήψη πρόσθετων μόνιμων μέτρων περιστολής δαπανών και διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, η κυβέρνηση συνεχίζει να πετάει την μπάλα στην ….κερκίδα της διαβούλευσης.

Το χθεσινό μήνυμα της S&P ήταν κάτι παραπάνω από ηχηρό. Ο ξένος οίκος αξιολόγησης είπε ξεκάθαρα αυτό που με μισόλογα λένε οι Βρυξέλλες εδώ και μέρες. Η προϋπολογισθείσα μείωση του ελλείμματος κατά 3,6 ποσοστιαίες μονάδες (από το 12,7% του ΑΕΠ στο 9,1%) το 2010 βασίζεται εν πολλοίς σε εφάπαξ μέτρα και αυξήσεις φόρων.

Ως εκ τούτου δεν επαρκεί, σύμφωνα με την S&P για να οδηγήσει σε διατηρήσιμη μείωση του ελλείμματος και του χρέους το οποίο θα ανέλθει στο 125% του ΑΕΠ το 2010 (το υψηλότερο στην Ευρωζώνη) και θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο μεσοπρόθεσμα, αν δεν αυξηθεί ακόμα περισσότερο

Χθες ο κ. Τρισέ συνέστησε εμμέσως πλην σαφώς για άλλη μια φορά στην ελληνική κυβέρνηση να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ιρλανδίας τονίζοντας ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας «είναι πάρα πολύ δύσκολη»

Κομισιόν, S&P και αγορές έχουν δώσει προθεσμία δύο μηνών στην κυβέρνηση, περιμένοντας τα πρόσθετα μέτρα που περιλαμβάνει ο συμπληρωματικός προυπολογισμός και το Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα κατατεθεί εντός του Ιανουαρίου.

Στα 500 εκατ. ευρώ το επιπλέον κόστος δανεισμού

Οι ατυχείς κυβερνητικοί χειρισμοί και η ολιγωρία στη διατύπωση σαφούς στίγματος έχουν οδηγήσει, σύμφωνα με treasurers και διαχειριστές, στη συνέχιση των πιέσεων στις αγορές ομολόγων και μετοχών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί πλέον η προσδοκία για χαμηλότερες αποτιμήσεις.

"Αν για τα ελληνικά ομόλογα υπάρχει η προσδοκία ότι το spread θα διευρυνθεί στις αρχές του νέου έτους πιθανώς και πάνω από τα πρόσφατα υψηλά, ποιος ξένος διαχειριστής ταμείου ή ασφαλιστικής θα αποφασίσει σε μια περίοδο όπου κλείνει βιβλία να τοποθετηθεί;", αναρωτιέται έμπειρο στέλεχος της αγοράς ομολόγων, το οποίο ζητά σύντομα ξεκαθάρισμα των κυβερνητικών προθέσεων.

Αν η κυβέρνηση δεν δώσει άμεσα σαφές στίγμα δημοσιονομικής εξυγίανσης, με μόνιμα μέτρα περιστολής των δαπανών και αύξησης των φορολογικών εσόδων, τότε θα κληθεί να πληρώσει, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις treasurers, επιπλέον κόστος τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ για τον δανεισμό του 2010.