2009: Τρία σενάρια για τον τραπεζικό κλάδο

Τι περιλαμβάνει κάθε ένα από αυτά για τις επιδόσεις των χρηματοπιστωτικών ομίλων και τι προμηνύει για το ΧΑ. Ποια συμπεράσματα προκύπτουν από τις εκθέσεις των αναλυτών. Οι εκτιμήσεις 6 οίκων για τα κέρδη 2009-10.

  • των Στέφανου Κοτζαμάνη και Γιώργου Σαββάκη
2009: Τρία σενάρια για τον τραπεζικό κλάδο
*Ο αναλυτικός πίνακας με τις εκτιμήσεις για τα κέρδη των τραπεζών 2009-10 δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη Συνοδευτικό Υλικό

«Πιστεύω ότι η κατάσταση μέσα στο επόμενο εξάμηνο θα ισορροπήσει, χωρίς όμως οι κερδοφορίες να φτάσουν στα επίπεδα του παρελθόντος» είχε δηλώσει ο πρόεδρος της Alpha Bank κ. Γιάννης Κωστόπουλος κατά την έκτακτη γενική συνέλευση της τράπεζας τον προηγούμενο μήνα.

Αυτή μάλιστα είναι και η μόνη μέχρι σήμερα αναφορά Έλληνα τραπεζίτη σχετικά με τη φετινή κερδοφορία του κλάδου. Οι υπόλοιποι περιορίστηκαν στο να αναφερθούν στην υγεία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και στο ότι με τη συνδρομή του πακέτου στήριξης, η χρηματοδότηση της οικονομίας θα εξελιχθεί ομαλά μέσα στο 2009.

Στο σημείο αυτό άλλωστε, εστιάζεται και το μεγάλο θέμα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στο ταμπλό της Σοφοκλέους: στο ότι ενώ από τη μια πλευρά οι αναλυτές προχωρούν σε ολοένα και δυσμενέστερες εκθέσεις εκφράζοντας έντονους φόβους -που σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως να αποδειχτούν και υπερβολικοί- για τα μεγέθη του 2009, οι τράπεζες από την πλευρά τους δεν είναι σε θέση να ανακοινώσουν τις δικές τους προβλέψεις κερδών (guidances).

Τα φιλόδοξα business plans του παρελθόντος είναι φανερό πλέον πως δεν πείθουν κανέναν και μέχρι σήμερα, οι τραπεζίτες διστάζουν να δημοσιεύσουν νέα, καθώς βλέπουν πολλά σημαντικά μέτωπα να παραμένουν ανοιχτά και αβέβαια.

Η κύρια ανησυχία των αναλυτών είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν προηγουμένως έχει δοκιμαστεί σε ένα τέτοιο οικονομικό περιβάλλον, ενώ στην Ν.Α. Ευρώπη είναι η πρώτη φορά που θα βρεθούν αντιμέτωπες με μια ισχυρή επιβράδυνση, με αποτέλεσμα η ορατότητα των κερδών για τα επόμενα δύο έτη είναι πολύ περιορισμένη.

Με τη χρηματιστηριακή αγορά να έχει ήδη εκφράσει στις τρέχουσες αποτιμήσεις την έντονη επιφυλακτικότητα για το μέλλον της κερδοφορίας των τραπεζών, υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια για την πορεία του 2009 και όποιος επενδυτής επιλέξει σωστά, τότε είτε θα επιτύχει σημαντικά κέρδη, είτε θα αποφύγει μετοχικές απώλειες.


ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 2009 - 2010

CHEUVREUX

ΤΡΑΠΕΖΑ

2008

2009

2010

ALPHA BANK

633

311

296

ATEBANK

114

18

18

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

494

278

263

EFG EUROBANK

768

374

370

TAX. TAMIEΥΤΗΡΙΟ

12

31

31

ΜΑRFIN P.B.

414

206

197

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1.414

857

843

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

574

262

257

DEUTSCHE BANK

ALPHA BANK

642

427

400

ATEBANK

73

-74

-54

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

490

263

283

EFG EUROBANK

797

339

367

ΜΑRFIN P.B.

396

247

221

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1.473

926

1.017

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

534

74

-1

UBS

ALPHA BANK

700

475

397

ATEBANK

119

55

53

EFG EUROBANK

880

615

426

ΜΑRFIN P.B.

491

293

241

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1.610

1.051

949

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

577

334

269

MARFIN ANALYSIS

ALPHA BANK

640

436

377

EFG EUROBANK

787

498

452

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1357

1087

1145

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

570

350

331

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

505

323

349

TAX. TAMIEΥΤΗΡΙΟ

13

43

46

FPK

ALPHA BANK

690,1

362,2

323,7

EFG EUROBANK

705

328

260

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1437

907

812

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

505

323

349

EFG EUROBANK

ALPHA BANK

671

359

406

ATEBANK

109

75

106

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1452

1043

1159

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

566

214

292

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

476

294

318

TAX. TAMIEΥΤΗΡΙΟ

12

37

40

ΠΟΣΑ ΣΕ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ - ΠΗΓΗ: ΟΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΙΚΩΝ


Το θετικό σενάριο


Πρώτον, μέσα στους επόμενους μήνες, επιτυγχάνεται σταδιακά μια σημαντική αποκλιμάκωση στα επιτόκια καταθέσεων των τραπεζών, οι οποίες με τη σειρά τους «περνούν» τις μειώσεις αυτές και στα επιτόκια χορηγήσεων. Προϋπόθεση για την μείωση των επιτοκίων καταθέσεων, αποτελεί να βρει το ελληνικό δημόσιο τρόπους προκειμένου να αντλεί και αυτό δανειακά κεφάλαια με χαμηλότερο επιτόκιο από το τρέχον. Και αυτό γιατί σε διαφορετική περίπτωση, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων του δημοσίου θα καταστούν ελκυστικότερες και θα αποσπάσουν ένα σημαντικό τμήμα των τραπεζικών καταθέσεων.

Δεύτερον, επιτυγχάνεται τελικά ο στόχος για αύξηση των χορηγήσεων κατά 10% μέσα στο 2009, γιατί σε διαφορετική περίπτωση οι επιχειρήσεις θα υποστούν ακόμη μεγαλύτερες παρενέργειες από την κρίση και οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να εγγράψουν ακόμη πιο μεγάλες επισφάλειες.

Τρίτον και κυριότερο, η διεθνής αγορά χρηματοδότησης (wholesale funding) θα αρχίσει σταδιακά να «ξεπαγώνει» και έτσι θα έχει αποκατασταθεί σε πολύ σημαντικό βαθμό έως το τέλος του έτους.

Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω θα είναι:

Α. Οι τράπεζες που θα έχουν ενισχυθεί με το πακέτο στήριξης θα καταφέρουν να δανειστούν με σχετικά ευνοϊκούς όρους από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου που θα έχουν στο μεταξύ επαναλειτουργήσει.

Β. Η μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων, σε συνδυασμό με την πτώση της τιμής του πετρελαίου και των άλλων πρώτων υλών θα απορροφήσουν ένα μεγάλο ποσοστό των κραδασμών που θα επιφέρει στις επιχειρήσεις η αναμενόμενη πτώση της ζήτησης. Με τον τρόπο αυτό, τα εταιρικά κέρδη δεν θα μειωθούν πολύ και η άνοδος των επισφαλειών για τις τράπεζες δεν θα είναι μεγάλη.

Γ. Η πτώση των τραπεζικών κερδών θα περιοριστεί γύρω στο 20% - 25% και έτσι θα προκύψουν δείκτες P/E (2009) ιδιαίτερα ελκυστικοί, ωστόσο σε κάθε τράπεζα Το πιθανότερο είναι ότι η αγορά θα κατανοήσει ότι είχε ενσωματώσει στις τραπεζικές μετοχές ένα σενάριο πολύ δυσμενέστερο από αυτό που τελικά έγινε, με αποτέλεσμα οι τραπεζικές μετοχές να «δικαιούνται» ενός ανοδικού rebound.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρκετών αναλυτών, μια αύξηση της τάξεως του 10% στις χορηγήσεις θα βοηθήσει στην αύξηση, σε παρόμοια ή και ελαφρώς ανώτερα επίπεδα, για τις καταθέσεις δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο ένα επιπρόσθετο ταμιακό πλεόνασμα της τάξεως των 6 δις ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες. Σε μια τέτοια εξέλιξη, η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από το wholesale funding θα περιοριζόταν σημαντικά.

Το στοιχείο το οποίο σε κάθε σενάριο θα επηρεάσει τα κέρδη είναι η εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) και το ποσοστό των προβλέψεων. Η καθοδική αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών προέρχεται κυρίως από την αύξηση των προβλέψεων των δανείων στα 100-110 μονάδες βάσης (1%-1,1%) έναντι 50-60 μονάδων που ήταν στα μέσα του 2008.

Σύμφωνα με τις παραπάνω παραδοχές, η κερδοφορία των τραπεζών θα κυμανθεί σε τέτοια επίπεδα όπου οι αποτιμήσεις βάσει κερδών δεν θα υπερβαίνει σε μέσο όρο τις 6-7 φορές.

Το απαισιόδοξο σενάριο

Το ελληνικό δημόσιο δεν είναι σε θέση να μειώσει τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων και αυτό αποτρέπει μια ουσιαστική αποκλιμάκωση των επιδόσεων στα επιτόκια χορηγήσεων.
Παρά τη χρήση του πακέτου στήριξης των τραπεζών, ο ρυθμός ανόδου των χορηγήσεων δεν φτάνει το 10%, αλλά περιορίζεται μεταξύ του 6% και του 7%, ή και χαμηλότερα (δεν είναι λίγες οι εκθέσεις που προβλέπουν κάτι τέτοιο, όπως πχ της Marfin Analysis, της Cheuvreux, της UBS, κ.α. Εξίσου περιορισμένο, ή και ακόμη πιο χαμηλό, είναι το ποσοστό ανόδου των καταθέσεων.

Οι τράπεζες αναγκάζονται να μειώσουν τα επιτόκια χορηγήσεών τους αρκετά περισσότερο απ’ ότι εκείνα των καταθέσεων.

Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας πέφτει κάτω από το 0%, ενώ σοβαρούς κλυδωνισμούς δέχονται και οι χώρες της ΝΑ Ευρώπης.

Οι διεθνείς αγορές χρήματος εξακολουθούν να είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό «παγωμένες» με αποτέλεσμα οι όποιες επαναχρηματοδοτήσεις των ελληνικών τραπεζών να γίνονται με πολύ υψηλό κόστος.

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, είναι μια έντονη έξαρση στα επισφαλή δάνεια των τραπεζών, μια χαρακτηριστική συρρίκνωση του Καθαρού Επιτοκιακού Περιθωρίου (NIM) και μια καταβαράθρωση των τραπεζικών κερδών, με αποτέλεσμα τα P/E (2009) να καταστούν σε υψηλότερα επίπεδα, προσεγγίζοντας διψήφια μεγέθη για τους τραπεζικούς τίτλους. Επίσης, ξεκινά και πάλι ένας νέος κύκλος συζητήσεων για την διάθεση και νέου (δεύτερου) κρατικού πακέτου στήριξης προς τις τράπεζες, το οποίο θα καλύψει τις κεφαλαιακές ανάγκες για το 2010.

Σε μια τόσο αρνητική εξέλιξη, η αύξηση των προβλέψεων των δανείων θα ανέλθει σε μέσα επίπεδα άνω των 150bps ή και κοντά στα 200bps σε κάποιες περιπτώσεις έναντι 50bps-60bps που ήταν στα μέσα του 2008, προκαλώντας ουσιαστική φθορά στην κερδοφορία των τραπεζικών ιδρυμάτων.

Βάσει των παραπάνω εκτιμήσεων, η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών δέχεται καίριο πλήγμα και οι ρυθμοί μείωσης σε μέσα επίπεδα θα διαμορφωθούν άνω του 50%, ενώ κάποιες από τις τράπεζες θα επιδείξουν και αρνητικό bottom line (ζημιές).

Οι Σε μεγάλο βαθμό, το απαισιόδοξο σενάριο περιγράφεται στην τελευταία έκθεση του γερμανικού οίκου Deutsche Bank, στην οποία η ATE Bank φαίνεται να παρουσιάζει ζημιές το 2008 και η Τράπεζα Πειραιώς το 2010, ενώ για το 2009 η ΕΤΕ θα επιδείξει μείωση 38,4%, η EFG Eurobank 57,5%, η Alpha Bank 33,4%, η Τράπεζα Πειραιώς 81,2%, η MPB 37,6%, η Τράπεζα Κύπρου 47,3%. Ακόμα και σε μια τέτοια περίπτωση, οι δείκτες αποτίμησης παρόλο που θα καταστούν διψήφιοι για μερικές τραπεζικές μετοχές, εντούτοις κάποιες θα εξακολουθήσουν να διαπραγματεύονται με P/E μονοψήφιο κοντά στην περιοχή των 9-10 φορών.

Και το πιθανότερο σενάριο

Πρόκειται για το ενδιάμεσο σενάριο μεταξύ των δύο προηγούμενων, με τα επιτόκια καταθέσεων να υποχωρούν μεν αλλά όχι κατά πολύ, με τη διεθνή αγορά να «ξεπαγώνει» αρκετά αλλά να αναχρηματοδοτεί με υψηλό κόστος, με τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια (NIM) των τραπεζών να συρρικνώνονται, με τις επισφάλειες να αυξάνονται κατά πολύ και τα κέρδη να υποχωρούν μεταξύ του 35%-45%.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, που την παρούσα φάση φαίνεται και το επικρατέστερο, η αύξηση των προβλέψεων των δανείων θα διαμορφωθεί σε 120bps-130bps έναντι 50bps-60bps που ήταν στα μέσα του 2008 με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των κερδών αλλά ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση οι δείκτες αποτίμησης των ελληνικών τραπεζών δεν θα υπερβούν τις 7-8 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη του 2009.

* Ο αναλυτικός πίνακας με τις εκτιμήσεις για τα κέρδη των τραπεζών 2009-10 δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη Συνοδευτικό Υλικό 

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v