του Μιχαήλ Γελαντάλι

Σχέδιο νόμου ετοιμάζει το υπουργείο Οικονομίας, στο οποίο θα αναθεωρεί τα μέχρι τώρα ισχύοντα για το Συνεγγυητικό Κεφάλαιο. Φήμες και πληροφορίες κάνουν τον γύρο της αγοράς και η διαμορφούμενη εκτίμηση παραπέμπει σε προσπάθεια διαχωρισμού των τραπεζικών χρηματιστηριακών από τις ιδιωτικές.

Η διαρροή των φημών πιστεύεται ότι σκοπεύει σε μια πρώτη ανίχνευση των αντοχών των εμπλεκομένων, των αντιδράσεων των προφανώς θιγόμενων (των ιδιωτών χρηματιστών) και της γενικότερης στάσης που θα τηρήσουν ισχυροί παράγοντες της αγοράς.

Με τα μέχρι τώρα γνωστά, φέρεται να προωθείται ο διαφορετικός τρόπος κάλυψης των ”εγγυήσεων και της υποχρέωσης αντασφάλισης” των πιθανών ζημιών του επενδυτικού κοινού. Οι ιδιωτικές ΑΧΕ και μεμονωμένοι χρηματιστές θα εξακολουθήσουν να προκαταβάλλουν στο Συνεγγυητικό Κεφάλαιο αυτά που τους αναλογούν. Και σωστά. Όμως, οι τραπεζικές ΑΧΕ φέρεται πως θα είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα ποσά που τους αναλογούν, εάν και εφόσον προκύψει πρόβλημα το οποίο θα απαιτεί την ενεργοποίηση του Συνεγγυητικού.

Οι μεν θα προκαταβάλλουν, θα δεσμεύουν ούτως ή άλλως κεφάλαια, οι δε εάν και εφόσον προκύπτει πρόβλημα. Δηλαδή, ΘΑ δεσμεύουν εκ των υστέρων κεφάλαια στην περίπτωση που θα υφίσταται ανάγκη.

Οι αντιδράσεις

Οι πρώτες αντιδράσεις ιδιωτών χρηματιστών κάνουν λόγο για ευθύ και άμεσο αθέμιτο ανταγωνισμό. Και σωστά. Ένας από τους παλαιότερους και γενικότερης εκτίμησης χρηματιστής, νουνεχής και χαμηλών τόνων, μας έλεγε πως ”δεν είναι δυνατόν να καλούνται οι μικρότεροι και οικονομικά ασθενέστεροι να προκαταβάλλουν ένα σωρό κεφάλαια, ώστε να προκαταλάβουν κάποια άσχημη εξέλιξη, και οι τραπεζικές χρηματιστηριακές να επιχειρείται να απαλλαγούν”.

Επιπρόσθετα, από την προωθούμενη αυτή ενέργεια προκύπτει σειρά από εύλογα ερωτήματα που αφορούν ευθέως:

- Στον χρόνο επιλογής για την προώθηση αυτού του διαχωρισμού.

- Στα αίτια και στις αφορμές που αυτός υπαγορεύει.

Και μάλιστα σε μία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για την αγορά και τους επαγγελματίες μεθοδεύεται η προώθηση ενός μέτρου που διαχωρίζει και πάλι τη χρηματιστηριακή κοινότητα. Επιλέγεται αυτή η περίοδος για να... μπουν καινά δαιμόνια στην επενδυτική κοινότητα.

Για να δοθεί και πάλι η εντύπωση (μετά την υπόθεση των ομολόγων) πως οι τραπεζικοί όμιλοι χαίρουν ασυλίας πατρικίων και οι ιδιώτες και μεμονωμένοι έχουν αντιμετώπιση πληβείων.

Οι δεύτερες σκέψεις

Όμως, το προωθούμενο μέτρο από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας δίνει λαβή σε ορισμένους κακόβουλους και... πονηρά σκεπτόμενους να κάνουν μερικές υποθέσεις που επίσης δεν βοηθούν την αγορά μας, ειδικά αυτήν την περίοδο. Ότι δηλαδή υπήρξαν πιέσεις προς το υπουργείο Οικονομίας να προχωρήσει στη θέσπιση ενός τέτοιου μέτρου.

Ειδάλλως, θα πρέπει να υποθέσουμε πως αίφνης οι αρμόδιοι... καταλήφθηκαν από σπουδή και ενδιαφέρον για τη διασφάλιση των συμφερόντων των επενδυτών. Αυτό, αν πράγματι συμβαίνει, δείχνει ευαισθησία και διαφορετική διάθεση από αυτήν στην οποία μας έχουν συνηθίσει χρόνια τώρα οι κρατούντες.

Επίσης, ότι οι πιέσεις αυτές ήταν απότοκο της προσπάθειας ορισμένων επενδυτικών κύκλων, οι οποίοι πιθανόν να βρίσκονται σε δυσχερή θέση. Ότι μετά τη συγχώνευση Εθνικής - P&Κ και την υπόθεση των ομολόγων η ιδιωτική συμμετοχή θα πρέπει να συρρικνωθεί περισσότερο προς όφελος των τραπεζικών χρηματιστηριακών. Άλλωστε, αποτελεί κοινό μυστικό στην αγορά πως, τόσο επί εποχής Παπαντωνίου και Χριστοδουλάκη αργότερα όσο και Αλογοσκούφη τώρα, επιχειρείται να περάσει η αγορά στα χέρια λιγότερων και ισχυρότερων πόλων, οι οποίοι κατέχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο της πίτας των συναλλαγών με τους ξένους επενδυτικούς οίκους.

Γιατί όμως να δοθεί αυτή η λαβή στους... κακόβουλους και ειδικά αυτήν την περίοδο; Το θέμα από την πλευρά των ιδιωτών δεν θα μείνει έτσι. Αυτό είναι σίγουρο. Μία εξόφθαλμα αντισυνταγματική ρύθμιση είναι εκ των πραγμάτων μαχητή σε νομικό επίπεδο. Τόσο στο εσωτερικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο. Όπως επίσης ότι αντιδράσεις μπορεί να εγερθούν από πελάτες χρηματιστηριακών, οι οποίοι θα θεωρούν ότι διασφαλίζονται λιγότερο ή περισσότερο.

Η πολιτική ηγεσία μπορεί πράγματι να πράξει αρκετά προς την κατεύθυνση της διασφάλισης του συμφέροντος των επενδυτών. Και προπάντων χωρίς να δίνει -για ακόμη μία φορά- την αίσθηση και την εντύπωση πως κινείται με γνώμονα τα καλά και συμφέροντα των τραπεζικών ομίλων.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 514 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 25/01 - 29/01/2008