των Στ. Κοτζαμάνη, Γ.Α. Σαββάκη

Aνεξάρτητα από το εάν τα κέρδη εννεαμήνου έχουν ήδη προεξοφληθεί από τη χρηματιστηριακή αγορά ή όχι, δεν παύουν να αποτελούν ένα νέο ισχυρό επιχείρημα για όσους πιστεύουν ότι -μεσοπρόθεσμα- η Σοφοκλέους ”έχει ακόμη δρόμο μπροστά της”.

Η άνοδος, βέβαια, των συνολικών κερδών κατά 52% έχει επηρεαστεί και από την ύπαρξη έκτακτων αποτελεσμάτων, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι και οι λειτουργικές επιδόσεις των περισσότερων εισηγμένων ομίλων δεν ήταν σημαντικά ανώτερες από τις αντίστοιχες περσινές.

Επιπρόσθετα, η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων αναδεικνύει και μια σειρά ποιοτικών χαρακτηριστικών (πορεία μικτού περιθωρίου κέρδους, εξέλιξη του κύκλου εργασιών από τρίμηνο σε τρίμηνο κ.λπ.), τα οποία δημιουργούν θετικές προσδοκίες και για την κερδοφορία του 2007, αν συνδυαστούν με παράγοντες όπως:

* Την προβλεπόμενη πορεία μακροοικονομικών μεγεθών, καθώς το ΑΕΠ για το 2007 αναμένεται να αυξηθεί κατά 7% - 8% σε τρέχουσες τιμές.

* Την ταχεία, πλέον, ανάθεση των έργων του Γ΄ ΚΠΣ σε κατασκευές και πληροφορική.

*Τις επενδύσεις που υλοποίησαν τα τελευταία χρόνια πολλές εισηγμένες και αποδίδουν σταδιακά μέσα στον χρόνο.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεκάδες εισηγμένες εταιρείες ”σάρωσαν” με τα αποτελέσματά τους στο εννεάμηνο, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι μετοχές τους θα ανέβουν στο ταμπλό της Σοφοκλέους, καθώς πολύ συχνά η αγορά και το ”έξυπνο χρήμα” των ξένων χαρτοφυλακίων προεξοφλεί τις εξελίξεις.

Η εικόνα του εννεαμήνου 2006 σε αριθμητικούς όρους και συγκρινόμενη με τα αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου, αλλά και του α΄ τριμήνου του έτους, είναι ικανοποιητική. Η αύξηση του κύκλου εργασιών στη συνολική αγορά διαμορφώθηκε στο 19%, ενώ η αύξηση των λειτουργικών κερδών (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων - EBITDA) στο εννεάμηνο κατέγραψε αύξηση της τάξεως του 27%. Τέλος, στα κέρδη μετά φόρων και μετά δικαιωμάτων μειοψηφίας ο ρυθμός αύξησης που προκύπτει για τη συνολική αγορά είναι της τάξεως του 52%!

Ο συνδυασμός των δύο δεικτών FTSE/ASE-20 και Mid 40 αποκαλύπτει πολλά για την εικόνα της εγχώριας αγοράς μετοχών. Η συμμετοχή των δύο δεικτών προσφέρει το 76% του συνόλου των πωλήσεων, αλλά και το 82% των λειτουργικών κερδών! Ακόμα πιο ενδεικτική της συγκέντρωσης δυνάμεων που παρατηρείται στην ελληνική αγορά είναι η συμμετοχή των δύο δεικτών στη συνολική προ φόρων κερδοφορία. Η ποσοστιαία συμμετοχή ”αγγίζει” το 94% της συνολικής αγοράς!

Η ανάλυση των επιμέρους αποτελεσμάτων των δύο δεικτών ξεκαθαρίζει πλήρως το πώς φτάσαμε σε αυτήν την ”απογείωση” των μεγεθών. Ο μεν δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης κινήθηκε πάνω από την αγορά σε λειτουργική κερδοφορία, γεγονός το οποίο κάλυψε την όποια υστέρηση παρουσίασαν οι εταιρείες του Mid 40.

Σε μια τελευταία κατηγοριοποίηση, που πιθανόν να αποτελεί και το πιο θετικό στοιχείο στο εννεάμηνο, αν από τη συνολική αγορά αφαιρέσουμε τα αποτελέσματα των τραπεζών, οι ρυθμοί αύξησης στις πωλήσεις και στη λειτουργική κερδοφορία παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ενώ η ποσοστιαία αύξηση των κερδών μετά φόρων αυξάνεται περαιτέρω από το 52% στο 56,2%.

Οι τράπεζες

Οι μεγάλες τράπεζες, παρά το γεγονός ότι ένα μέρος των φετινών κερδών είναι μη επαναλαμβανόμενο, εμφάνισαν εντυπωσιακά αποτελέσματα, σημειώνοντας υψηλή άνοδο χορηγήσεων και λειτουργικών εσόδων, διατηρώντας σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα το καθαρό επιτοκιακό τους περιθώριο (NIM), συγκρατώντας τις λειτουργικές δαπάνες τους και βελτιώνοντας τους δείκτες ποιότητας των δανειακών χαρτοφυλακίων τους (π.χ. προβλέψεις προς συνολικές χορηγήσεις).

Με άνοδο κερδών κατά 250%, αλλά και με υπεραξίες που ενίσχυσαν απευθείας τα ίδια κεφάλαια χωρίς προηγουμένως να επηρεάσουν την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως, ο όμιλος Marfin εντυπωσίασε αναλυτές και επενδυτές, δημιουργώντας τώρα νέες προσδοκίες μέσα από την ουσιαστική συνένωση με το συγκρότημα της Λαϊκής Τράπεζας, αλλά και μέσα από τη δρομολογούμενη συγχώνευση των τραπεζών Marfin - Εγνατία και Λαϊκή Ελλάδας.

Στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, ο ΟΤΕ επέστρεψε δυναμικά στην κερδοφορία, ενώ πολύ καλά τα πήγε και η Cosmote (+7%) σε μια περίοδο υψηλών επενδύσεων στο εξωτερικό. Για μια ακόμη φορά ανοδικά ήταν τα αποτελέσματα του ΟΠΑΠ και τώρα η έμφαση του οργανισμού επικεντρώνεται στον περιορισμό του παράνομου στοιχηματισμού.

Μέταλλα – εμπόριο

Στον χώρο των μετάλλων, οι δύο μεγάλοι όμιλοι, Μυτιληναίος και ΒΙΟΧΑΛΚΟ, έκλεψαν την παράσταση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και οι άλλες εταιρείες δεν ικανοποίησαν. Από τον όμιλο ΒΙΟΧΑΛΚΟ, πέρα από την ομώνυμη μητρική, εκτίναξη κερδών σημείωσαν και άλλες εισηγμένες όπως η ΕΛΒΑΛ, η ΧΑΛΚΟΡ, η ΣΙΔΕΝΟΡ, τα Σωληνουργεία Κορίνθου, τα Ελληνικά Καλώδια, αλλά και η συγγενής ΣΙΔΜΑ.

Η πορεία των τιμών των μετάλλων έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη άνοδο, ωστόσο συνέβαλαν και οι υψηλές επενδύσεις των προηγούμενων ετών που άρχισαν να αποδίδουν καρπούς.

Μπορεί ο Μυτιληναίος να υποχρεώθηκε σε πτώση κερδών κατά 42%, ωστόσο οι λειτουργικές επιδόσεις του σημείωσαν νέα μεγάλη άνοδο (βλέπε επιδόσεις Αλουμινίου της Ελλάδος και ΜΕΤΚΑ). Η συγκυριακά υψηλή περσινή κερδοφορία των 178 εκατ. προερχόταν σε σημαντικό βαθμό από κέρδη χαρτοφυλακίου.

Στον χώρο του εμπορίου, ο όμιλος Φουρλή κέρδισε τις εντυπώσεις όχι τόσο για το πολύ μεγάλο ποσοστό ανόδου των κερδών του (σημαντικό μέρος του προέρχεται από τη λογιστικοποίηση υπεραξίας της Κωτσόβολος) όσο για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, γιατί τα υπάρχοντα ΙΚΕΑ συνέχισαν να αναπτύσσονται με διψήφια ποσοστά και δεύτερον, γιατί η αλυσίδα Intersport έπειτα από αρκετά χρόνια ”επώασης” έδειξε να ανεβαίνει δυναμικά.

Από τον ίδιο κλάδο, πολύ καλά πήγαν και τα ΚΑΕ (+10%), παρά το γεγονός ότι φέτος σταμάτησαν να λειτουργούν τα πρατήρια βενζίνης στα ελληνικά σύνορα και παρά το ότι το πρώτο τρίμηνο η κίνηση στα αεροδρόμια επηρεάστηκε από τη ”νόσο των πτηνών”.

Τέλος, εντυπωσιακά κινήθηκε και η Sprider (+50%), με τη διοίκησή της να πιστεύει ότι ”βρήκε τη συνταγή” που θα οδηγήσει σε πολύ υψηλότερα κέρδη κατά τα επόμενα χρόνια.

Στον κλάδο του τσιμέντου, ο Τιτάν με κέρδη στο +37% εξέπληξε θετικά, καθώς άλλοι περίμεναν μια υποχώρηση της ζήτησης στην εγχώρια αγορά και άλλοι φοβήθηκαν το ”γύρισμα” της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ. Ωστόσο, ο εισηγμένος όμιλος απέδειξε ότι με τη γεωγραφική του διαφοροποίηση και με τις σωστές επιλογές καταφέρνει σε έναν κυκλικό κλάδο να σημειώνει, εδώ και δεκαετίες, συνεχώς ανοδικά αποτελέσματα.

Η εκτίναξη των κερδών της Ρόκας (+104%) οφείλεται αφενός στη λειτουργία σε πλήρη παραγωγική δυναμικότητα του εργοστασίου και αφετέρου στην ολοένα και μεγαλύτερη δραστηριοποίηση του ομίλου στον χώρο της αιολικής ενέργειας, μέσα από την αύξηση των πάρκων που θέτει σε λειτουργία.

Πληροφορική - Turn around stories

Στον κλάδο της πληροφορικής, η Intralot (+60%) συνέχισε να ”τρέχει” με υψηλούς ρυθμούς. Και ενώ αναμενόταν μια ”κοιλιά” το 2007 λόγω της σχέσης συνεργασίας με τον ΟΠΑΠ στο ”Πάμε Στοίχημα”, η μερική επιμήκυνση της συνεργασίας και μέσα στο 2007 πιθανότατα αλλάζει την όλη κατάσταση. Από τον ίδιο κλάδο, η ανάκαμψη της ζήτησης στον ιδιωτικό τομέα, σε συνδυασμό με την εκκίνηση των μεγάλων έργων του Γ΄ ΚΠΣ τόνωσε τις κερδοφορίες πολλών εταιρειών, με ενδεικτικά παραδείγματα αυτά των Profile (+233%), Unisystems (+41%), Space Hellas, Byte κ.λπ.

Στα είδη - λύσεις πληροφορικής, το Πλαίσιο (+9,5%) κατάφερε να πείσει ότι μπορεί να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό των ξένων (Media Markt, Fnac), μειώνοντας παράλληλα και τις τιμές πώλησης των προϊόντων του. Η εκτίναξη των κερδών της Info-Quest στα 236 εκατ. (+2.340%) οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πώληση της Q-Telecom.

Τα δυναμικότερα turn around stories στο εννεάμηνο είναι τα Σωληνουργεία Κορίνθου (όμιλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ), το Υγεία (από ζημίες σε κέρδη ύψους 2 εκατ. ευρώ), η Yalco που από τις 438 χιλιάδες ανέβασε την κερδοφορία της άνω του 1 εκατ. (+137%), ο Περσέας (+1,1 εκατ. έναντι -1,2 εκατ., με τη βοήθεια και μη λειτουργικών κερδών), καθώς και η Sato (+72,7%) που έπειτα από μια πολυετή ”καθίζηση” επιδόσεων, παρουσιάζεται με νέο μοντέλο ανάπτυξης, βασισμένο περισσότερο σε επώνυμα δίκτυα λιανικής.

Εντυπωσιακά αποτελέσματα

Στον κλάδο των κατασκευών, πολύ μεγάλη αύξηση κερδών σημείωσε η Μηχανική (+66%), ενώ τα αποτελέσματα των υπόλοιπων ομίλων χαρακτηρίστηκαν μεν από ισχυρούς τζίρους, αλλά και από μειωμένα περιθώρια κέρδους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλές μεταολυμπιακές συμβάσεις έγιναν με ”σκοτωμένες” προσφορές, καθώς και στο ότι τα πρώτα έργα που ανέλαβαν οι ελληνικοί όμιλοι στο εξωτερικοί απαίτησαν κάποια σημαντικά έξοδα εκκίνησης. Το ”ζουμί”, ωστόσο, στις κατασκευές δεν κρύβεται τόσο στις επιδόσεις του εννεαμήνου, όσο στις συμβάσεις των μεγάλων έργων που θα ανατεθούν κατά τους επόμενους μήνες.

Στις ιχθυοκαλλιέργειες, ο Νηρέας αύξησε τα κέρδη του κατά 62%, εκμεταλλευόμενος τις καλές τιμές πώλησης της τελευταίας διετίας, αλλά και μια σειρά από επενδύσεις (μείωση κόστους, αύξηση παραγωγικότητας, επέκταση παραγωγικής δυναμικότητας) που ξεκίνησαν να αποδίδουν. Όσον αφορά στον Κατσέλη, παρά το γεγονός ότι υποχρεώθηκε σε κάμψη κερδών κατά 17%, οι λειτουργικές επιδόσεις του ξεπέρασαν κατά πολύ τις αντίστοιχες περσινές και εκτιμάται ότι στο σύνολο της χρήσης τα φετινά κέρδη δεν θα είναι σημαντικά χαμηλότερα από αυτά του 2005, αν και πέρσι υπήρχαν υψηλά κέρδη από πώληση θυγατρικής.

Η Coca Cola 3E με το +13,3% κατάφερε να βαδίζει σύμφωνα με τις αρχικές της προβλέψεις, παρά την αρνητική επίπτωση από την άνοδο του κόστους των πρώτων υλών.

Εταιρείες από άλλους κλάδους που ξεχώρισαν για τα πολύ καλά τους αποτελέσματα εννεαμήνου ήταν: Η Νεοχημική (+625%), μπορεί μεν να επηρεάστηκε από τα υψηλά κέρδη χαρτοφυλακίου, αλλά παράλληλα συνέχισε να ανεβάζει με πολύ υψηλούς ρυθμούς και τη λειτουργική της επίδοση. Τα Ελληνικά Χρηματιστήρια (+118%) εκμεταλλεύτηκαν την άνοδο του όγκου των συναλλαγών στη Σοφοκλέους. Η Frigoglass (+58%) για μια ακόμη χρονιά εντυπωσιάζει με την επιτυχή επέκταση σε νέες γεωγραφικές περιοχές και σε νέα προϊόντα.

Στον κλάδο της υγείας, Υγεία, Ιατρικό Κέντρο, Ιασώ και Euromedica βελτίωσαν δραστικά τις επιδόσεις τους, σε έναν κλάδο όπου όλοι οι ”μεγάλοι” σχεδιάζουν deals.

Η Kleemann (+35%) είδε τις εξαγωγές της να εκτινάσσονται, αλλά και την εγχώρια ζήτηση να παραμένει ισχυρή, λόγω της πορείας της οικοδομικής δραστηριότητας. Στη Flexopack (+68%), οι εξαγωγικές επιδόσεις άρχισαν να ανεβαίνουν σημαντικά και φαίνεται ότι έχουν ”πολύ δρόμο μπροστά τους”. Ο Σφακιανάκης (+45%) δείχνει ότι η περσινή διακοπή του ανοδικού growth του αποτέλεσε μια απλή παρένθεση.

Η Μινέρβα (+39%) καταφέρνει να ανεβάζει επιδόσεις σε έναν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό κλάδο, με συρρικνούμενα περιθώρια κέρδους, διευρύνοντας την προϊοντική γκάμα της και δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στις αγορές του εξωτερικού. Και φυσικά ο όμιλος Vivartia συνέχισε τις πολύ καλές επιδόσεις τους, έχοντας μπροστά του να εκμεταλλευθεί σημαντικότατες οικονομίες κλίμακας και συνέργιες.

* Μερική αναδημοσίευση από το φύλλο 454 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 1-5/12/2006.