Θεσσαλονίκη: Με Ομικρον 4 και 5 το 95% των νέων μολύνσεων

Σχεδόν καθολική είναι η κυριαρχία των υποπαραλλαγών ΒΑ.4 και ΒΑ.5 (Όμικρον 4 και Όμικρον 5) του κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη, καθώς ανιχνεύονται πλέον σε ποσοστό άνω του 95% στο συνολικό ιικό φορτίο των λυμάτων της πόλης. Οι νέες υποπαραλλαγές που οδηγούν το τρέχον κύμα της πανδημίας έχουν «εκτοξεύσει» τον αριθμό των νέων μολύνσεων σε επίπεδα-ρεκόρ τετραμήνου. Οι 2.289 νέες μολύνσεις που καταγράφηκαν την Τρίτη είναι υπερδεκαπλάσιες από την περίοδο μόλις ένα μήνα πριν, όταν κινούνταν στην περιοχή των 200 ημερησίως.

Επιστήμονες της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ παρατηρούν κάποια υποχώρηση του ρυθμού αύξησης του ιικού φορτίου στις τελευταίες μετρήσεις και βλέπουν κορύφωση του κύματος από τα μέσα Ιουλίου, ενώ εκτιμούν πως οι πραγματικές μολύνσεις είναι έως και τριπλάσιες από αυτές που διαγιγνώσκονται.

Δύο μέλη της διεπιστημονικής Ομάδας, ο καθηγητής του Τμήματος Χημείας Θοδωρής Καραπάντσιος και ο αναπληρωτής καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας στο Τμήμα Κτηνιατρικής Χρυσόστομος Δόβας καταθέτουν τις εκτιμήσεις τους για το ερχόμενο διάστημα και συνιστούν την προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

Χ. Δόβας: Κορύφωση στα μέσα του μήνα

Τις τελευταίες εβδομάδες ο ρυθμός αύξησης του συνολικού ιικού φορτίου στα λύματα της Θεσσαλονίκης ήταν εκρηκτικός, καθώς γινόταν διπλασιασμός ανά 6 μέρες. Τα δεδομένα των τελευταίων 10 ημερών δείχνουν συνέχιση της έντονα αυξητικής τάσης, αλλά με κάποια μείωση του ρυθμού, καθώς ο διπλασιασμός γίνεται ανά 10 μέρες, αντί για 6. Με βάση αυτές τις μετρήσεις, ο Χρυσόστομος Δόβας προβλέπει πως πλησιάζουμε προς μια κορύφωση του επιδημικού κύματος, που αναμένεται μετά τα μέσα του μήνα. Ο ίδιος παρατηρεί πως το τρέχον κύμα μοιάζει αρκετά με αυτό της Όμικρον 2 (οι Όμικρον 4 και 5 αποτελούν εξελικτικούς κλάδους της Όμικρον 2), ενώ εκτιμά πως οι δύο υποπαραλλαγές θα μας απασχολήσουν ξανά και το φθινόπωρο.

Στο παρακάτω γράφημα αποτυπώνονται οι καμπύλες των διαδοχικών επιδημικών κυμάτων της παραλλαγής Όμικρον και των υποπαραλλαγών της, από τον Δεκέμβριο του 2021 έως σήμερα.

«Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, η ανοσοδιαφυγή των ΒΑ.4 και ΒΑ.5 αφορά κυρίως όσους μολύνθηκαν με το ΒΑ.1. Αυτό σε συνδυασμό με το ότι έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από το πολύ μεγάλο επιδημικό κύμα της ΒΑ.1 στη Θεσσαλονίκη, με αντίστοιχη πτώση της ανοσίας στα άτομα που μολύνθηκαν τότε, εξηγούν και την ένταση του τρέχοντος κύματος των στελεχών ανοσοδιαφυγής ΒΑ.4 &5, τα οποία θα μας απασχολήσουν και το φθινόπωρο πιστεύω», αναφέρει.

Παράλληλα, χτυπάει καμπανάκι για την προστασία των ευπαθών ομάδων. «Κάθε επιδημικό κύμα είναι μια καταιγίδα και οι ευπαθείς πρέπει να αναζητήσουν κάποιο ασφαλές καταφύγιο μέχρι να κοπάσει. Αυτό δεν είναι άλλο από τα μέσα ατομικής προστασίας», σημειώνει.

Με τη μέθοδο δοκιμών real time PCR που έχει αναπτύξει στο εργαστήριο για την ποσοτικοποίηση των διάφορων παραλλαγών του ιού, οι Όμικρον 4 και 5 υπολογίζεται πως αντιπροσωπεύουν σήμερα πάνω από 95% των κρουσμάτων, ενώ το υπόλοιπο >5% αφορά την Όμικρον 2.

Θ. Καραπάντσιος: Ο γρίφος του καλοκαιριού και η ατομική ευθύνη

Η περίοδος του καλοκαιριού με τις πολλές μετακινήσεις προσθέτει νέες προκλήσεις στους επιστήμονες της Ομάδας, που καλούνται μέσα από τον εξορθολογισμό των μετρήσεων να «διαβάσουν» σωστά το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα λύματα της πόλης, λαμβάνοντας υπόψη και την αλλοίωση του πληθυσμού.

Τα Σαββατοκύριακα ο ιός «ταξιδεύει» στη Χαλκιδική και σε άλλες παραθαλάσσιες περιοχές, ενώ ταυτόχρονα η πόλη δέχεται επισκέπτες από Ελλάδα και εξωτερικό. «Ο πληθυσμός το καλοκαίρι είναι ο μεγάλος γρίφος. Είναι ιδιαίτερα δυναμικό και πρέπει να μπουν όλα στην εξίσωση. Με διάφορους δείκτες εκτιμούμε την πληθυσμιακή σύνθεση και κάνουμε τον εξορθολογισμό», λέει στο iatronet.gr ο Θοδωρής Καραπάντσιος, ενώ προσθέτει τον επιπλέον παράγοντα που σχετίζεται με τις καλοκαιρινές μπόρες.

«Σε ένα σύστημα σαν της Θεσσαλονίκης, που το μισό είναι παντορροϊκό και τα νερά της βροχής καταλήγουν στις αποχετεύσεις, οι δυνατές μπόρες ξεπλένουν λάδια, απορρυπαντικά, βρομιές, χώματα, τα οποία δημιουργούν αλλοίωση στο σήμα, αλλά και υπερχειλίσεις προς τη θάλασσα. Σε αυτές τις μέρες βάζουμε αστερίσκους στην ανακοίνωση που στέλνουμε στον ΕΟΔΥ. Όμως έχουμε την εμπειρία να βγάζουμε συμπεράσματα με βάση τις τάσεις της περιόδου και όχι μιας συγκεκριμένης μέρας».

Αξιολογώντας την τρέχουσα επιδημιολογική εικόνα, ο καθηγητής Χημείας παρατηρεί πως η πίεση στα νοσοκομεία είναι μικρότερη σε σχέση με προηγούμενα κύματα, λόγω της μεγαλύτερης προστασίας από τα εμβόλια ή/και τη νόσηση, αλλά επισημαίνει τους κινδύνους ενός εφησυχασμού. «Όταν έχεις μια τόσο μεγάλη διασπορά και τέτοια εκρηκτική αύξησή της, είναι μαθηματικά σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα φτάσει σε κάποιον ηλικιωμένο, σε κάποιον αδύναμο, σε κάποιον ανοσοκατεσταλμένο, και εκεί θα γίνει το κακό», λέει και προσθέτει πως δεν πρέπει να παραβλέπεται η παράμετρος της Long Covid.

Σε αυτό το πλαίσιο, παίρνει θέση στη συζήτηση για την αναγκαιότητα επαναφοράς της υποχρεωτικότητας της μάσκας σε κλειστούς χώρους. «Όταν η διασπορά ανεβαίνει, νομίζω ότι ο καθένας πρέπει να αναλογιστεί τις δικές του ευθύνες απέναντι στους δικούς του ανθρώπους. Δεν αρνούμαι τις ευθύνες της πολιτείας, αλλά εκεί τα μέτρα είναι οριζόντια και έχουν τεράστιο κόστος που το πληρώνουμε όλοι μας. Θα ήθελα πριν αρχίσω να πληρώνω αυτά τα κόστη, να κάνω το απλούστερο που μπορώ, να βάλω τη μάσκα μου σε κλειστούς χώρους», λέει και προσθέτει: «Αν η ερώτηση κρύβει και το "ΟΚ, αλλά δεν το καταλαβαίνει ο κόσμος", θα πω ναι, θα ήθελα η πολιτεία να το σκεφτεί. Αλλά θα ήθελα μετά από δύο χρόνια να θεωρήσει η πολιτεία ότι μάλλον μάθαμε, μάλλον συνειδητοποιήσαμε, να φερόμαστε ώριμα και με υπευθυνότητα».