Προς καθολικό εμβολιασμό με 4η δόση το φθινόπωρο

Η διασπορά κορωνοϊού επιμένει σε υψηλά επίπεδα, με οδηγό την υπερμεταδοτική υποπαραλλαγή Όμικρον 2, την ώρα που η προστασία του εμβολίου φθίνει, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες και πιο ευάλωτες ηλικίες, που έκαναν την τρίτη δόση νωρίς το περασμένο φθινόπωρο. Ταυτόχρονα, η κοινωνία έχει καταργήσει στην πράξη τη χρήση μάσκας με εξαίρεση τους εσωτερικούς χώρους, όπου επίκειται επίσης χαλάρωση, ενόψει του καλοκαιριού. Από την άλλη, παρατηρείται το φαινόμενο της «εμβολιαστικής κόπωσης» ενός μέρους του πληθυσμού και είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της περιορισμένης ανταπόκρισης τον Σεπτέμβριο, όταν σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις είναι πιθανό να αποφασιστεί η δεύτερη ενισχυτική δόση για το σύνολο του πληθυσμού.

Τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών κλήθηκαν να συνεκτιμήσουν όλα τα παραπάνω δεδομένα και να λάβουν μια απόφαση που θα παρέχει την επιλογή της δεύτερης ενισχυτικής δόσης στις ευάλωτες ομάδες, χωρίς να την επιβάλλει. Έτσι, κατέληξαν στην εισήγηση της Τρίτης, απευθύνοντας ισχυρή σύσταση εμβολιασμού για τους άνω των 70 ετών και στους άνω των 60 με συννοσηρότητες.

Ο αναπληρωτής καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μανώλης Σμυρνάκης εξηγεί το σκεπτικό και τους προβληματισμούς που οδήγησαν στη συγκεκριμένη διατύπωση.

«Έχουμε ήδη πετάξει τις μάσκες»

«Είμαστε σε μια περίοδο λίγο πιο ανοικτή από όσο ενδεχομένως θα έπρεπε σε αυτή τη φάση. Ουσιαστικά έχουμε πετάξει τις μάσκες στους εξωτερικούς χώρους και επίκειται περαιτέρω χαλάρωση με πληρότητα 100% σε όλα. Στην πραγματικότητα ό,τι κυκλοφορεί θα διαδίδεται εύκολα και αυτό θα αυξήσει τη διασπορά. Αναλογικά θα αυξηθούν και οι άνθρωποι που θα νοσήσουν βαριά», αναφέρει και προσθέτει πως αυτή ήταν η βάση πάνω στην οποία στηρίχτηκε η ανάγκη της εισήγησης για την προστασία του ευάλωτου πληθυσμού στους δύο μήνες πριν από το καλοκαίρι. «Είναι μια πρόταση η οποία ουσιαστικά δίνει τη δυνατότητα σε έναν άνθρωπο άνω των 70, ή άνω των 60 που έχει συννοσηρότητες, εφόσον ο ίδιος κρίνει ότι το περιβάλλον στο οποίο ζει ή ο τρόπος ζωής του αυξάνει τον κίνδυνο, να κάνει μια δεύτερη αναμνηστική δόση σε αυτή τη χρονική στιγμή», σημειώνει και προσθέτει: «Μην ξεχνάμε π.χ. τους ανθρώπους που ζουν σε κλειστές δομές και είναι ακόμα πιο ευάλωτοι. Είναι οι άνθρωποι που έκαναν την ενισχυτική δόση πρώτοι, τον Σεπτέμβριο και έχουν περάσει αρκετοί μήνες από τότε».

Τα μέλη της Επιτροπής συναξιολόγησαν τις μελέτες για την ανοσιακή γήρανση και τη φθίνουσα πορεία της προστασίας όσο περνά ο χρόνος, μεταξύ άλλων τη μεγάλη ισραηλινή επιστημονική έρευνα που κατέδειξε πως η δεύτερη ενισχυτική δόση μειώνει περαιτέρω τον κίνδυνο μόλυνσης και νόσησης στα άτομα άνω των 60 ετών.

Η δύσκολη διαχωριστική γραμμή

Ο κ. Σμυρνάκης επιβεβαιώνει πως το μήνυμα της εισήγησης είναι πιο ισχυρό για τους άνω των 70 ετών και λιγότερο για τη δεκαετία 60-70. «Είναι πάρα πολύ δύσκολο να βάλεις τις γραμμές 60, 70, 80. Το βλέπουμε αυτό και σε άλλες χώρες της Ευρώπης και του κόσμου, όπου άλλοι βάζουν όριο τα 50, άλλοι 70, άλλοι σε όλους. Στη χώρα μας, το 70+ και 70- έχει να κάνει και με διαφορετικές συμπεριφορές. Συνήθως εργαζόμαστε μέχρι τα 67», διευκρινίζει και προσθέτει: «Μιλήσαμε παράλληλα για 60+ γιατί υπάρχουν άνθρωποι 60-65 που δεν έχουν τίποτα απολύτως και άλλοι που έχουν πέντε ή έξι νοσήματα και είναι βεβαρημένος ο οργανισμός τους. Δόθηκε αυτό το άνοιγμα για να μην υπάρξει η αίσθηση του αποκλεισμού. Οποιοσδήποτε άνω των 60 σκεφτεί ότι θα του κάνει καλό, θα βρει ανοιχτή την πλατφόρμα, χωρίς κριτήρια κάποιου υποκείμενου νοσήματος».

«Εμβολιαστική κόπωση» ενόψει Σεπτεμβρίου

Τα μέλη της Επιτροπής προβληματίστηκαν αναφορικά με την κόπωση ενός μέρους του πληθυσμού από τις συνεχείς εμβολιαστικές δόσεις, γεγονός που ελήφθη σοβαρά υπόψη. «Υπάρχει ο προβληματισμός ότι ο κόσμος έχει κουραστεί με τις αναμνηστικές δόσεις. Έχεις ένα όπλο το οποίο όταν θα το χρειαστείς, θέλεις να παραμένει ισχυρό στη σκέψη των ανθρώπων. Όχι να πει η Επιτροπή πάμε να εμβολιαστούμε το φθινόπωρο και να πουν οι περισσότεροι δεν θέλουμε», επισημαίνει ο κ. Σμυρνάκης, για να προσθέσει: «Αρα έγινε με πολλή προσοχή η διατύπωση, μιλώντας αυτή τη στιγμή για αυτές τις ηλικίες τις ευάλωτες, σαν μια σύσταση, σκεφτόμενοι ότι πιθανότατα θα πάμε σε ένα φθινόπωρο που θα μιλήσουμε λόγω και της εποχής για μια αναμνηστική δόση καθολική για όλο τον πληθυσμό. Έτσι δείχνουν τουλάχιστον τα πράγματα σήμερα, θα δούμε πώς θα πάμε».

Η πρόταση έχει στόχο την ανοσολογική ενίσχυση των συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων μέχρι το καλοκαίρι. «Δεν μιλάμε και για εμβολιασμούς μέσα στο καλοκαίρι, που ζούμε σε ανοιχτούς χώρους, που έχουμε μικρότερη μετάδοση. Ουσιαστικά πάμε να καλύψουμε αυτούς τους δύο μήνες, Απρίλιο - Μάιο, που είναι μήνες με λίγο κρύο ακόμα, που θα συμπέσει με το άνοιγμα και αναμένεται μια αυξημένη διασπορά», διευκρινίζει.

Νέο εμβόλιο το φθινόπωρο;

Αναφορικά με την προσδοκία για το νέο εμβόλιο που επιχειρείται να αναπτυχθεί ως το φθινόπωρο, με στόχο να καλύπτει τις νέες μεταλλάξεις και να παρέχει προστασία για ένα έτος, ο καθηγητής ξεκαθαρίζει πως ο σχεδιασμός αφορά το εμβόλιο που είναι διαθέσιμο.

«Σήμερα μιλάμε για την υποπαραλλαγή Όμικρον 2, χθες μιλούσαμε για την Όμικρον, προχθές για τη Δέλτα. Δεν ισχύει αυτό που περιμένει ο κόσμος, ότι με το που γίνεται μια τροποποίηση, πάμε και φτιάχνουμε ένα νέο εμβόλιο την επόμενη μέρα. Δεν είναι τόσο εύκολο», υπογραμμίζει και προσθέτει: «Με αυτή την έννοια είναι λίγο πρώιμο να πει κανείς με ποιο εμβόλιο θα γίνει ο εμβολιασμός τον Σεπτέμβριο. Το ερώτημα είναι αν χρειάζεται και αν αυτό που διαθέτουμε εκείνη τη στιγμή μπορεί να φέρει την προστασία που θέλουμε».