Πώς ένας «φούρνος» από την Κίσσαμο έμαθε τους Έλληνες να τρώνε παξιμάδι

Για τους Κρητικούς, το παξιμάδι αποτελεί βασικό συστατικό της διατροφής τους. Κάτι που δεν ισχύει για τους Βορειοελλαδίτες, τους Ηπειρώτες ή τους Αθηναίους. Όχι πλέον. Ο «φούρνος» της οικογένειας Τσατσαρωνάκη από την Κίσσαμο κατάφερε να μάθει τους Έλληνες να τρώνε παξιμάδι, να βάλει το προϊόν του στις διεθνείς αγορές -το 5-7% της παραγωγής εξάγεται- ενώ ετοιμάζεται να επεκταθεί και σε νέες προϊοντικές κατηγορίες, αξιοποιώντας το εργοστάσιο της Κατσέλης στην Αθήνα που εξαγόρασε προ τριετίας.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ήταν το 1948 όταν ο Χαρίτος Τσατσαρωνάκης έφτιαξε στην Κίσσαμο έναν φούρνο, «Το Μάννα» (σ.σ. πρόκειται για την τροφή που σύμφωνα με τη βιβλική παράδοση έστελνε από τον ουρανό ο Θεός στους Εβραίους κατά την πορεία τους στην έρημο, όταν εγκατέλειψαν την Αίγυπτο).

Ο φούρνος πέρασε στα «χέρια» του γιου του Νίκου Τσατσαρωνάκη το 1960, ο οποίος συσκεύασε τα παξιμάδια του σε χαρτοσακούλα και ξεκίνησε να τα πουλά στην Κεντρική Αγορά των Χανίων. Προς το τέλος εκείνης της δεκαετίας, τα παξιμάδια του φθάνουν στα παντοπωλεία της Αθήνας, στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ξεκινά η λειτουργία του εργοστασίου στον Πλάτανο Κισσάμου -σ.σ. σήμερα οι εγκαταστάσεις ξεπερνούν τα 9.000 τ.μ.- και έναν χρόνο αργότερα ξεκινούν και οι πρώτες εξαγωγές. Αρχικά στις ΗΠΑ και ακολουθούν χώρες της ΕΕ και η Αυστραλία.

Έξι δεκαετίες μετά από εκείνες τις πρώτες προσπάθειες, το «Μάννα Τσατσαρωνάκη» έχει καταφέρει να γίνει market leader, στην κατηγορία του παξιμαδιού. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας μέτρησης της κατανάλωσης NielsenIQ, είναι market leader στην κατηγορία με μερίδιο 38%, ελέγχει την πρώτη θέση στις υποκατηγορίες χωρίς αλάτι (46%), ελαιολάδου (46%), σίκαλης (32%), κριθαρένια (28%), κριθαροκουλούρες (24%) και τη δεύτερη θέση στην υποκατηγορία χαρούπι (20%). Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις της, αυτές ανήλθαν πέρυσι στα 22 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ανάπτυξη 5% σε αξία και όγκο έναντι του 2022, ενώ ίδιος ρυθμός ανάπτυξης καταγράφεται και τη φετινή χρονιά.

Μόνο που αυτή η πρωτιά σε μια niche αγορά δεν είναι αρκετή για την οικογένεια Τσατσαρωνάκη, που δραστηριοποιείται και στον τουρισμό αλλά και στον πρωτογενή τομέα.

Το πλάνο ανάπτυξης προβλέπει την αξιοποίηση, εμπορικά και παραγωγικά, του εργοστασίου της Κατσέλης στις Αχαρνές, που απέκτησε μέσω πλειστηριασμού η κρητική εταιρεία προ τριετίας. Η αρχή θα γίνει τον προσεχή Σεπτέμβριο με τη μετεγκατάσταση των αποθηκών, του κέντρου διανομής και των διοικητικών υπηρεσιών που διατηρεί η εταιρεία στην Αττική ενώ η έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας αναμένεται την προσεχή Άνοιξη. Στο εργοστάσιο στις Αχαρνές, έκτασης 23.000 τ.μ., θα παράγονται κατηγορίες προϊόντων όπως ψωμί αλλά όχι στη μορφή που κυκλοφορεί ήδη σήμερα από τις αρτοβιομηχανίες, τόνισε η διοίκησή της κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής ενημέρωσης, και νέοι κωδικοί της σειράς «Δαγκωτό», ενώ οι βασικοί κωδικοί παξιμαδιού θα συνεχίσουν να παράγονται στην Κίσσαμο.

Στα σχέδια της εταιρείας είναι και η περαιτέρω κάλυψη, εμπορικά, της εσωτερικής αγοράς. Εκτός από τα σούπερ μάρκετ, όπου η παρουσία της είναι ισχυρή, έμφαση θα δοθεί και στη μικρή λιανική, όπου η κάλυψη σήμερα είναι στο 15-25%.

Εκτός από το παξιμάδι η οικογένεια Τσατσαρωνάκη φιλοδοξεί, μέσα από τις τουριστικές επενδύσεις της αλλά και την ενασχόλησή της με τον πρωτογενή τομέα, να δημιουργήσει ένα ολιστικό προϊόν στα πρότυπα αυτού που έχει δημιουργήσει στη Μεσσηνία το Costa Navarino.

«Επιτυγχάνουμε εταιρική διαφοροποίηση συνδυάζοντας την αγροτική παραγωγή με τη διατροφή και τον τουρισμό», ανέφερε η Ελένη Τσατσαρωνάκη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας. Όπως σημείωσε, «το όραμά μας για την ωρίμανση της εταιρείας είναι ο διαχωρισμός (διάσπαση) δραστηριοτήτων (μεταποίηση, τουριστικές υπηρεσίες και πρωτογενή παραγωγή), επιλογή που υλοποιεί τη στρατηγική μας για την αποδοτικότερη χρήση διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, την εξειδίκευση του προϊοντικού αντικειμένου, τη βελτίωση του διοικητικού συντονισμού και την ενίσχυση της εταιρικής επωνυμίας». Σήμερα η οικογένεια διαθέτει το ξενοδοχείο Molos Bay στην Κίσσαμο, που λειτουργεί και ως συμπληρωματικός πόλος.

Παράλληλα «τρέχει» το εγχείρημα του «Λιοκάλυβου» στα Φαλάσαρνα για την ανάπτυξη ήπιας τουριστικής επένδυσης -σ.σ. έχει κατατεθεί φάκελος για την ένταξή της στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων- ενώ κατέχει και μεγάλη έκταση στο Ελαφονήσι. Σε ό,τι αφορά την πρωτογενή παραγωγή, η οικογένεια διαθέτει παραγωγικό συγκρότημα (θερμοκήπια) στα Φαλάσαρνα, σε έκταση 40.000 τ.μ., που είναι πλέον μια αυτοτελής δραστηριότητα. Στα συγκεκριμένα θερμοκήπια παράγονται ντομάτες και ντοματίνια, ενώ σε ελαιώνες της ευρύτερης περιοχής παράγεται ελαιόλαδο.