Πώς «σκούριασε» στη Χαλκιδική το όνειρο της Eldorado Gold

Στα δικαστήρια φαίνεται πως θα κριθεί η τύχη των μεταλλείων Κασσάνδρας στη Χαλκιδική, καθώς η κυβέρνηση αλλά και η διοίκηση της καναδικής Eldorado Gold εμμένουν στις θέσεις τους όσον αφορά την αδειοδότηση της μονάδας επεξεργασίας στις Σκουριές.

Το πρόσφατο εξώδικο του καναδικού ομίλου, με το οποίο απειλεί με διεκδίκηση αποζημίωσης ύψους 750 εκατ. ευρώ για τις καθυστερήσεις στην αδειοδότηση της μονάδας μεταλλουργίας, φαίνεται πως είναι η ύστατη προσπάθεια για τη διοίκηση της Eldorado Gold, η οποία «γράφει» ζημιές από την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται πως μέσω των δικαστηρίων είχε αποχωρήσει από τα μεταλλεία και ο προηγούμενος διαχειριστής, η επίσης καναδική TVX Gold.

H κυβέρνηση, όπως προκύπτει από τις τελευταίες δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκρ. Φάμελλου, εμμένει στην απαίτηση για «τήρηση της σύμβασης» ενώ «σηκώνει» τα περιβαλλοντικά θέματα.

Η Eldorado Gold παρουσίασε ζημιές 149 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ στο εννεάμηνο του 2018 (έναντι ζημιών 3 εκατ. δολαρίων στο περσινό εννεάμηνο), λόγω έκτακτης επιβάρυνσης από το ορυχείο Kisladag στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή, ο συνολικός δανεισμός βρίσκεται σταθερά λίγο κάτω από τα 600 εκατ. δολάρια.

Στην ουσία, η εταιρεία έχει σήμερα έσοδα μόνο από την Τουρκία και την Ελλάδα (κυρίως Στρατώνι και Ολυμπιάδα), τα οποία διαμορφώθηκαν στο εννεάμηνο σε 283 εκατ. δολάρια και 81 εκατ. δολάρια αντίστοιχα, καθώς τα υπόλοιπα μεταλλεία βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης. Από την Ελλάδα, μάλιστα, κατέγραψε ζημιές 5 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο.

Για να αποπληρώσει τον μεγάλο δανεισμό, η διοίκηση της Eldorado Gold «καίγεται» ώστε να ξεκινήσει γρήγορα την εκμετάλλευση στις Σκουριές, που είναι και το «φιλέτο» μεταξύ των ορυχείων της, με (αποδεδειγμένα και πιθανά) αποθέματα 3,8 εκατομμυρίων ουγγιών χρυσού και 1,7 δισ. λιβρών χαλκού (με μέση ετήσια παραγωγή 140.000 ουγκιών χρυσού και 67 εκατ. λιβρών χαλκού). Το δεύτερο ορυχείο του ομίλου με βάση τα αποθέματα είναι η Ολυμπιάδα (3,45 εκατ. ουγγιές) και το τρίτο είναι το Kisladag στην Τουρκία (3,1 εκατ. ουγγιές).

Τα οικονομικά αποτελέσματα εννεαμήνου δείχνουν και κάτι άλλο: Ο καναδικός όμιλος δηλώνει πάγια περιουσιακά στοιχεία 4,3 δισ. δολαρίων, τα 2,4 δισ. ευρώ από τα οποία αφορούν τα μεταλλεία Κασσάνδρας (συν τα δύο υπό ανάπτυξη ορυχεία σε Θράκη). Συνεπώς η υπόθεση των Σκουριών είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για την Eldorado Gold, όπως εξηγούν στελέχη που έχουν παρακολουθήσει την υπόθεση από την εποχή που εξαγοράστηκε η European Goldfields. Η τελευταία είχε αποκτήσει, έναντι πινακίου φακής (περί τα 11 εκατ. ευρώ), τα μεταλλεία Κασσάνδρας, με σύμβαση που κυρώθηκε από τη Βουλή το 2004.

Στην ενημέρωση των αναλυτών για τα αποτελέσματα του εννεαμήνου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Gold George Burns περιορίστηκε να δηλώσει πως η διοίκηση «θα συνεχίσει τα απαραίτητα βήματα, με στόχο την προστασία των επενδύσεων του ομίλου στην Ελλάδα».

«Δεν υπάρχει μελέτη για τη μεταλλουργία» επιμένει η κυβέρνηση

Στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, ο αναπληρωτής ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος είχε υποστηρίξει πως η κυβέρνηση έχει ως «πρώτη προτεραιότητα την αυστηρή τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων και των ελέγχων, έτσι ώστε να εφαρμόζεται το ευρωπαϊκό πλαίσιο περιβάλλοντος, πράγμα που διασφαλίζει συνθήκες ισοτιμίας και ασφάλειας των επενδύσεων και της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα». Παράλληλα, «έχει ως αρχή την προστασία των συμφερόντων της χώρας και για τον λόγο αυτό ζητά την τεχνολογική, περιβαλλοντική και οικονομοτεχνική τεκμηρίωση, που είναι προϋπόθεση για την αδειοδότηση της καθετοποίησης και τη μεταλλουργία καθαρών μετάλλων, η οποία δεν έχει τεκμηριωθεί τεχνικά και επιστημονικά ακόμη».

Κατά τον κ. Φάμελλο, «τα σημαντικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα δεν λύνονται στις δικαστικές αίθουσες». Το Δημόσιο «προσέφυγε στη διαιτησία σχετικά με τον χρόνο ολοκλήρωσης της καθετοποίησης της παραγωγής, κάτι που αποτελεί υποχρέωση της εταιρείας έναντι του Ελληνικού Δημοσίου, μιας και μετά από τόσα χρόνια έναρξης της επένδυσης, δεν έχει κατατεθεί η μελέτη της τελικής μεταλλουργίας. Έτσι και ασάφεια ως προς την τεχνολογία υπάρχει, αλλά και η χώρα, με βάση τη σύμβαση, δεν έχει τα προβλεπόμενα έσοδα».

Η διαιτησία «απεφάνθη ότι απαιτείται μεν καθετοποίηση, αλλά δεν προσδιόρισε τον χρονικό ορίζοντα και κατέληξε σε μια σολομώντεια λύση. Ως υπουργείο επανήλθαμε και ζητήσαμε η εταιρεία να μας καταθέσει σχέδιο ανάθεσης των μελετών και χρονοδιάγραμμα, ώστε να δούμε την τεχνική λύση και να μπορέσουμε να την αξιολογήσουμε. Δεν υπάρχει λοιπόν άδεια μεταλλουργίας, γιατί δεν υπάρχει ακόμα μελέτη».

Και βέβαια τίθεται το ερώτημα «πόσο μπορεί να επενδύει και να αναπτύσσεται μια δραστηριότητα, χωρίς να γνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά και την αποτελεσματικότητα της τελικής διεργασίας;».