Απόφαση - «καταπέλτης» δικαιώνει οριστικά την Α.τ.Ε. για ενεργειακό κόστος

Μετά την έκδοση της απόφασης της διαιτησίας τον Οκτώβριο του 2013, η ΔΕH, θεωρώντας ότι η τιμή των 36,6 ευρώ η μεγαβατώρα (1.000 κιλοβατώρες) στην οποία κατέληξε δεν τη συμφέρει, επιδίωξε να ακυρώσει την απόφαση. Ως προσφορότερο τρόπο έκρινε την προσφυγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με το αιτιολογικό ότι η τιμή αυτή υποκρύπτει κρατική επιδότηση, καθώς μέτοχος του 51% της ΔΕH είναι το Ελληνικό Δημόσιο.

Στις δύο αρχικές προσφυγές της ΔΕH (η πρώτη στις 23 Δεκεμβρίου 2013) η Επιτροπή διαπίστωσε ότι δεν συντρέχει λόγος προσφυγής. Έκρινε δηλαδή ότι οι δύο πλευρές (ΔΕΗ και Αλουμίνιο) προσέφυγαν αυτοβούλως στη διαιτησία υπογράφοντας συνυποσχετικό για τη διαδικασία που θα ακολουθήσουν οι διαιτητές και τη μεθοδολογία υπολογισμού της τιμής της κιλοβατώρας. Επίσης, θεώρησε ότι από την εξέταση της υπόθεσης, δεν προέκυπτε θέμα κρατικής επιδότησης. Ωστόσο η ΔΕH επέμεινε να εξετάσει η Γ.Δ. Ανταγωνισμού την υπόθεση προσφεύγοντας ταυτόχρονα και στο Γενικό Δικαστήριο, το οποίο ανέστειλε την εξέτασή της έως ότου εκδώσει απόφαση η Γ.Δ. Ανταγωνισμού.

Ως κατάληξη του σίριαλ ήρθε η οριστική απόφαση της Ε. Επιτροπής στις 26 Μαρτίου. Αυτή όχι μόνο απορρίπτει την καταγγελία της ΔΕH περί κρατικής ενίσχυσης, αλλά έκρινε ότι η τιμή 36,6 ευρώ η μεγαβατώρα που τελικά καθορίστηκε από την απόφαση διαιτησίας (40,7 ευρώ αν συμπεριληφθούν υποχρεωτικές χρεώσεις 4,1 ευρώ) είναι υψηλότερη από τον μέσο όρο των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας για μεταλλουργικές επιχειρήσεις στην Ευρώπη, ο οποίος το 2013 ανερχόταν σε 30,87 ευρώ η μεγαβατώρα.

Το διάστημα που εκκρεμούσαν οι προσφυγές της ΔΕH στην Ε.Επιτροπή, η ΔΕH με διάφορους τρόπους επιδίωξε να δημιουργήσει κλίμα αμφισβήτησης της εγκυρότητας της απόφασης της διαιτησίας, χαρακτηρίζοντάς τη "διαιτησία της ΡΑΕ", τη στιγμή που η Αρχή η μόνη εμπλοκή που είχε ήταν η παροχή της γραμματειακής υποστήριξης, ενώ οι δύο διαιτητές και ο επιδιαιτητής ήταν της επιλογής και της πλήρους έγκρισης των αντιδίκων. Στη συνέχεια η ΔΕH έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία κοστολογικής μελέτης που είχε αναθέσει η ίδια σε εταιρεία μελετών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της οποίας το κόστος της ΔΕH για τη λιγνιτική μεγαβατώρα ανέρχεται σε 60 ευρώ άρα δεν μπορεί να πουλά σε χαμηλότερη τιμή.

Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού για την προσφυγή της ΔΕH θα πρέπει να προβληματίσει και την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΠΕΝ καθώς έχει βάλει ψηλά στην ατζέντα του τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία. Την ίδια στιγμή είναι βέβαιο ότι με τα κοστολογικά της στοιχεία, έτσι όπως θέλει να τα παρουσιάζει η ΔΕH, και τις επιπλέον επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στην τιμή της κιλοβατώρας, καμία ενεργοβόρα βιομηχανία δεν μπορεί να επιβιώσει.

Το σκεπτικό της Γ.Δ. Ανταγωνισμού

Στο πολυσέλιδο σκεπτικό της, η Γ.Δ. Ανταγωνισμού, τονίζει ότι ήταν προς το συμφέρον της ΔΕH η προσφυγή της στη διαιτησία με την υπογραφή συνυποσχετικού, καθώς με τον τρόπο αυτό θα έπαυε μια μακροχρόνια αντιδικία με τον μεγαλύτερο πελάτη της που είναι και μακράν ο μεγαλύτερος καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, καλύπτοντας το 5% της ζήτησης. Ως επιπλέον λόγους που συνηγορούν στην ανάθεση της επίλυσης της διαφοράς στη διαιτησία αναφέρει ότι αν προσέφευγε η ΔΕH στα Δικαστήρια η έκδοση της απόφασης θα καθυστερούσε για χρόνια  ενώ με διακοπή της τροφοδοσίας του Αλουμίνιου, δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει εκκρεμείς οφειλές.

Ως προς την εγκυρότητα της διαδικασίας της διαιτησίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην απόφασή της αναφέρει ότι η κατάρτιση και η εμπειρία των επιλεγέντων διαιτητών δεν μπορούν να αμφισβητηθούν αφού ήταν ειδικοί στον τομέα που αφορούσε η αντιδικία. Επίσης ότι κάθε συνετός παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας, «θα προχωρούσε σε συνυποσχετικό διαιτησίας παρόμοιο με το προκείμενο, το οποίο διατύπωνε σαφείς και αντικειμενικές παραμέτρους που έπρεπε να ακολουθήσουν οι ειδικοί στον τομέα διαιτητές για τον καθορισμό αγοραίου τιμολογίου». Και ακόμη, ότι «το τελικό τιμολόγιο που καθορίστηκε με την απόφαση διαιτησίας είναι σύμφωνο με τους όρους της αγοράς, ως λογική συνέπεια των ορθώς ορισθεισών παραμέτρων στο συνυποσχετικό διαιτησίας».

Και η απόφαση καταλήγει: "Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η απόφαση διαιτησίας, ορίζοντας εκ των προτέρων αντικειμενικές παραμέτρους για τον καθορισμό του τιμολογίου με τρόπο που θα ήταν αποδεκτός και από έναν συνετό ιδιώτη επενδυτή της αγοράς, διασφάλισε ότι δεν χορηγήθηκε πλεονέκτημα στην Αλουμίνιον".

Ως εκ τούτου, επειδή οι προϋποθέσεις του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ είναι σωρευτικές, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν χορηγήθηκε στην Αλουμίνιον κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου. Δεδομένου ότι η παρούσα απόφαση εκφράζει την οριστική άποψη της Επιτροπής στην παρούσα υπόθεση, η επιστολή με ημερομηνία 12 Ιουνίου 2014 θα πρέπει να θεωρηθεί ότι αντικαθίσταται από την παρούσα απόφαση.