Στους ιδιώτες το 67% του ΟΛΠ

Σχεδόν το σύνολο των μετοχών που κατέχει το δημόσιο στον ΟΛΠ, δηλαδή το 67%, θα μπορεί να αποκτήσει ο ιδιώτης επενδυτής μέσω του διαγωνισμού που θα προκηρυχθεί εντός των προσεχών εβδομάδων. Η σύμβαση πώλησης που θα υπογράψει ο πλειοδότης του διαγωνισμού κατατίθεται σύντομα στη Βουλή και θα συζητηθεί την Τετάρτη στην αρμόδια επιτροπή εμπορίου.

Τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν αλλαγές σε διάφορα σημεία του διαγωνισμού στα οποία είχαν εντοπιστεί προβλήματα, όπως για παράδειγμα η απαίτηση για υποβολή εγγυητικής επιστολής από τράπεζα της ευρωζώνης, που στην ουσία δυσκόλευε τη θέση του πιθανότερου αγοραστή, της κινεζικής Cosco.

Παράλληλα με την εκκίνηση του διαγωνισμού, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε σειρά αλλαγών τόσο με επαναδιαπραγμάτευση της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης που έχει υπογράψει ο ΟΛΠ και λήγει το 2052, όσο και με παρεμβάσεις ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως η ίδρυση ανεξάρτητης αρχής λιμένων. Σύντομα καλείται, επίσης, να προχωρήσει στον προσδιορισμό κανόνων στη διαμόρφωση των τιμολογίων ακτοπλοΐας (των χρεώσεων που θα πληρώνουν επιβάτες και χρήστες, δηλαδή ακτοπλοϊκές εταιρείες) κ.λπ. Η κυβέρνηση θα πρέπει, επίσης, να προσδιορίσει το ελάχιστο ύψος των επενδύσεων που πρέπει να κάνει ο ιδιώτης επενδυτής ο οποίος θα αναλάβει τη διαχείριση του λιμανιού ως νέος ιδιοκτήτης του ΟΛΠ.

Όπως επισημαίνεται από τα στελέχη που παρακολουθούν τη διαδικασία, εκτός του τιμήματος από την πώληση των μετοχών, το ελληνικό δημόσιο θα εξακολουθήσει να εισπράττει και το ετήσιο αντάλλαγμα της σύμβασης παραχώρησης όπως θα διαμορφωθεί μετά την αναθεώρηση. Επιπλέον, στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας θα διατηρήσει το δικαίωμα συμμετοχής στη μελλοντική υπεραξία του επενδυτή.

Παρά τις σοβαρές αντιδράσεις, ακόμα και εντός της κυβέρνησης (διαφωνούν στελέχη του ΠΑΣΟΚ, με προεξάρχοντα τον επικεφαλής του ΟΛΠ Γ. Ανωμερίτη), τελικά αποφασίστηκε πως η πώληση μετοχών αποτελεί τη βέλτιστη λύση για το ελληνικό δημόσιο. Ο κ. Ανωμερίτης ήταν υπέρ της σύμβασης παραχώρησης και της πώλησης μειοψηφικού μεριδίου. Η άλλη πλευρά υποστηρίζει πως «σήμερα, υπάρχει επιλεκτικό επενδυτικό ενδιαφέρον για ορισμένες αλλά όχι κατ' ανάγκην για όλες τις επιμέρους δραστηριότητες.

Με την πώληση των μετοχών διασφαλίζεται ότι ο επενδυτής θα αναλάβει και θα έχει κίνητρο ανάπτυξης σε όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού (προβλήτας 1, car terminal, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, ναυπηγοεπισκευή). Επιπλέον, η πώληση ισχυρού πλειοψηφικού πακέτου αναμένεται να τονώσει το ανταγωνιστικό ενδιαφέρον της διαγωνιστικής διαδικασίας και να βελτιώσει ουσιαστικά το προσδοκώμενο αντάλλαγμα για το Δημόσιο».

Προκειμένου να περιοριστούν οι αντιδράσεις στο λιμάνι, στην κυβέρνηση και στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) υποστηρίζουν πως μέσα από την προτεινόμενη διαδικασία μεταφέρονται αυτόματα στον νέο επενδυτή οι υφιστάμενες εργασιακές σχέσεις που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στον ΟΛΠ. Αντιθέτως, με τη μέθοδο της παραχώρησης δραστηριοτήτων, οι υφιστάμενες εργασιακές σχέσεις δεν μεταφέρονται, κάτι που συνέβη άλλωστε και με την επιμέρους παραχώρηση στην Cosco.

Ο ΟΛΠ είναι παραχωρησιούχος του λιμένα μέχρι το 2052 με σύμβαση παραχώρησης μεταξύ εταιρίας και ελληνικού δημοσίου. Κατά συνέπεια η αποκρατικοποίηση αφορά τη μεταβίβαση της παραχώρησης. Οι υποδομές ανήκουν στο ελληνικό δημόσιο και δεν πωλούνται. «Σε καμία περίπτωση δεν πωλούνται οι λιμενικές εγκαταστάσεις, ενώ βασική προϋπόθεση για την αποκρατικοποίηση αποτελεί η ύπαρξη ισχυρού θεσμικού πλαισίου και ρυθμιστικής αρχής, προκειμένου να διασφαλιστούν η ελεύθερη πρόσβαση των χρηστών, η εύρυθμη παροχή του συνόλου των λιμενικών υπηρεσιών και η μελλοντική ανάπτυξη του λιμένος προς όφελος των δημοτών».

Ο ΟΛΠ έχει ήδη αποκρατικοποιηθεί με την είσοδό του στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 2003, ενώ στο μετοχικό του κεφάλαιο συμμετέχουν ιδιώτες επενδυτές με ποσοστό 25%. Παράλληλα, το 2008 παραχωρήθηκαν στην Cosco σημαντικά τμήματα του λιμένα (προβλήτας 2, ανατολική πλευρά προβλήτα 3), που αποτελούν το 75% της συνολικής εκτιμώμενης αξίας του ΟΛΠ. Η παραχώρηση της εκμετάλλευσης των προβλητών 2 και 3 του Πειραιά σε ιδιώτες επενδυτές (Cosco) συνέβαλε καθοριστικά στην αλματώδη ανάπτυξη του Πειραιά, αφού από την 11η θέση κατάταξης στην περιοχή της Μεσογείου έχει ανέβει στην 3η, ενώ μέχρι το 2016 αναμένεται να καταλάβει την πρώτη.

Εκτός από τους Κινέζους της Cosco, οι οποίοι δεν έχουν κρύψει το ενδιαφέρον τους για την εξαγορά του ΟΛΠ, στους υποψηφίους συγκαταλέγεται και σχήμα από τη Νέα Ζηλανδία, χωρίς να είναι σίγουρο πως οι τελευταίοι θα υποβάλουν τελικά προσφορά. Η εκκίνηση της διαδικασίας πώλησης του ΟΛΠ αναμένεται να ξεμπλοκάρει και την υπόθεση του ΟΛΘ, για τον οποίο ενδιαφέρονται τόσο ρωσικοί όμιλοι, όσο και η επίσης κινεζική Hutchison Whampoa, που κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στην παγκόσμια αγοράς διαχείρισης λιμένων.