H υπογραφή προσυμφώνου μεταξύ του ομίλου Ελλάκτωρ και της ΑΕΓΕΚ αφήνει αναπάντητα αρκετά ερωτήματα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, παρά την εξαγορά του 80% των μετοχών της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστικής (ακόμα και αν αυτές θα μετατραπούν σε προνομιούχες), η Ελλάκτωρ σπεύδει να χαμηλώσει τους τόνους, σημειώνοντας πως έχει αναλάβει «μόνο την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στο διοικητικό συμβούλιο της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική για την εκτέλεση των έργων της» και πως «καμία επίπτωση δεν υπάρχει ούτε στο ανεκτέλεστο, αλλά ούτε και στην οικονομική θέση της ΑΚΤΩΡ».

Να απεικονίζει, άραγε, η σχετική δήλωση μόνο το γεγονός ότι η Ελλάκτωρ δεν θα ενοποιεί τις οικονομικές επιδόσεις της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστικής στις λογιστικές της καταστάσεις, ή μήπως υπάρχει κάτι ακόμη που δεν ανακοινώνεται επισήμως;

Ερωτήματα επίσης προκαλεί και το ύψος του τιμήματος το οποίο περιορίζεται μόλις στο 1 ευρώ!

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η Ελλάκτωρ και η ΑΕΓΕΚ έρχονται πιο κοντά, σε έναν κλάδο που πλέον δείχνει να κυριαρχείται από… τρεισήμισι μεγάλους παίκτες.

Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου δεκάδες παίκτες στριμώχνονταν και διαγκωνίζονταν για τις δουλειές του δημοσίου, σήμερα η κατάσταση φαίνεται πως έχει ξεκαθαρίσει: οι μεγάλες δυνάμεις που έχουν απομείνει στον χώρο είναι σχεδόν οι μόνες που διαθέτουν πλέον την υποδομή να υλοποιήσουν τα έργα και κυρίως είναι οι μόνες που μπορούν να συνομιλήσουν με τις τράπεζες ώστε να αντλήσουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση.

Προφανώς, η Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η J&P Άβαξ και η Intrakat δεν στερούνται προβλήματα, όπως επίσης δεν… στερούνται και δάνεια. Ωστόσο, διαθέτουν μεγάλο ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων, προσδοκούν οφέλη από την επανεκκίνηση των αυτοχρηματοδοτούμενων οδικών αξόνων, έχουν διαφοροποιήσει αρκετά τις εργασίες τους (ενέργεια, διαχείριση απορριμμάτων, δουλειές στο εξωτερικό) και φυσικά είναι οι βασικές υποψήφιες για όσα νέα έργα βγουν από το ελληνικό δημόσιο.

Σήμερα, στο χρηματιστήριο τελούν υπό διαπραγμάτευση επτά μεσαιομεγάλοι κατασκευαστικοί ομιλοι, και με βάση τα οικονομικά στοιχεία του 2012 τα κατασκευαστικά έσοδα των συγκεκριμένων εταιρειών του κλάδου διαμορφώθηκαν στα 890 εκατ. ευρώ. Η Ελλάκτωρ έχει μερίδιο 48,4%, η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ 26,5%, η J&P Άβαξ 18,6%, η Intrakat 4,9%, η Μηχανική 1,2%, η Βιοτέρ 0,3% και η Μοχλός 0,2%.

Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 είχαμε πάνω από τριάντα εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου στο Χρηματιστήριο της Αθήνας - οι δύο μεγαλύτερες σε κύκλο εργασιών ήταν η ΑΕΓΕΚ και η Μηχανική. Η Αττικάτ φημιζόταν για τα υψηλά της πάγια, η Εδραση και η Θεμελιοδομή για τη μεγάλη εξειδίκευσή τους, η Βιοτέρ για τη «νοικοκυροσύνη» της και τόσες άλλες εταιρείες για τις ευοίωνες προοπτικές τους.

Εκείνη την περίοδο, ο κατασκευαστικός κλάδος ήταν ο πλέον ενεργός του χρηματιστηρίου, λόγω των συνεχών εισαγωγών νέων εταιρειών, αλλά και μεγάλων προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί για τα έργα των κοινοτικών πακέτων (και στη συνέχεια των ολυμπιακών έργων).

Ωστόσο, ακόμη και τότε, υπήρχαν οι ψύχραιμες φωνές που προειδοποιούσαν το ευρύ κοινό ότι στο ταμπλό μόλις τρεις-τέσσερις εταιρείες θα παραμείνουν, πως οι μικρές τότε ελληνικές εταιρείες δεν μπορούσαν να εκτελέσουν μεγάλα έργα και φυσικά ότι πολλά από τα περιουσιακά στοιχεία, τα κέρδη και τα υπόλοιπα έργων που παρουσιάζονταν ήταν σκέτος αέρας!

Η αλήθεια είναι πως από τότε μέχρι σήμερα πολλές ήταν οι εταιρείες που αναγκάστηκαν να φύγουν νύχτα από το χρηματιστήριο, όπως, μεταξύ άλλων η Τεχνοδομή της οικογένειας Τραυλού, η ΑΛΤΕ του Απόστολου Αλαμανή, η ΑΤΕΜΚΕ, η Μπαλάφας της ομώνυμης οικογένειας, η Έμπεδος (Γνώμων, ΓΕΚΑΤ, κ.ά.), η Ευρωπαϊκή Τεχνική (οικογένεια Κορδαλή), η ΕΡΓΑΣ (Γ. Μπατατούδης), η Αφοί Μεσοχωρίτη, η ΔΙΕΚΑΤ, η Θεμελιοδομή και φυσικά η Betanet της οικογένειας Ζαβλιάρη.

Άλλες πάλι παλεύουν εδώ και κάποια χρόνια με νύχια και με δόντια για να επιβιώσουν, όπως η Αττικάτ, η Έδραση-Χ. Ψαλλίδας, η Μηχανική του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου και η Βιοτέρ της οικογένειας Μαυροσκότη, ενώ η πάλαι ποτέ κραταιά Προοδευτική (οικογένεια Κούτλα) το 2012 σημείωσε κύκλο εργασιών μόλις 60.000 ευρώ…

Όσο για την ΑΕΓΕΚ, μπήκε για πολλά χρόνια… στον αναπνευστήρα και αν μέχρι σήμερα επιβιώνει αυτό οφείλεται στην πολυμέτωπη στήριξη του τραπεζικού συστήματος και στη στρατηγική συνεργασία με τον όμιλο Μαρούλη.


Μπαράζ συγχωνεύσεων

Πολύ σημαντικό ρόλο, βέβαια, όλο αυτό το διάστημα έπαιξε και το μπαράζ των συγχωνεύσεων που έγινε στον κλάδο. Η Ελλάκτωρ, για παράδειγμα, προήλθε αρχικά από τη συνένωση τριών εισηγμένων εταιρειών ανώτατης εργοληπτικής τάξεως: της Άκτωρ (Μπόμπολας), της Ελληνικής Τεχνοδομικής (Καλλιτσάντζης) και της ΤΕΒ (Τρίχας). Αργότερα, η Ελλάκτωρ απορρόφησε την Παντεχνική που ενδιάμεσα είχε συγχωνευθεί με την Κ.Ι. Σαραντόπουλος. Και τώρα «έρχεται πιο κοντά» με την ΑΕΓΕΚ, που μεταξύ άλλων είχε απορροφήσει την Ευκλείδης (τόσο η ΑΕΓΕΚ όσο και η Ευκλείδης κατείχαν πτυχίο ανώτατης τάξης).

Η συγχώνευση της ΓΕΚ με την ΤΕΡΝΑ οδήγησε στη σημερινή ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η οποία εκτός του κατασκευαστικού χώρου κατέχει ηγετική παρουσία στον χώρο της ενέργειας.

Η Άβαξ επέλεξε να ενταχθεί στον πολυεθνικό όμιλο της J&P, ενσωματώνοντας τη θυγατρική της J&P στην Ελλάδα και συνέχεια εξαγοράζοντας την κατασκευαστική εταιρεία Αθηνά.

Στην εταιρεία Μοχλός μέχρι πρότινος περιλαμβανόταν το κατασκευαστικό αντικείμενο των δύο εισηγμένων εταιρειών του ομίλου Στέγγου (Μοχλός, Τεχνική Ολυμπιακή), ενώ η Intrakat έχει απορροφήσει την εισηγμένη Intramet (επίσης, εταιρεία συμφερόντων του ομίλου Κόκκαλη) και επιπλέον έχει ενσωματώσει και μικρότερες κατασκευαστικές εταιρείες.