Εάν επιτευχθεί η μείωση των δαπανών μετά και το πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ η Ελλάδα θα είναι μια από τις χώρες με το μικρότερο ποσοστό δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ, είπε ο Γιάννης Στουρνάρας σε ομιλία στο ελληνοκινεζικό επιμελητήριο.

Παραδέχθηκε ότι έως τώρα η δημοσιονομική προσαρμογή στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στις περικοπές και ότι έγινε μικρή πρόοδος στο τομέα της φοροδιαφυγής και του ανοίγματος της αγοράς και των επαγγελμάτων. Τώρα είπε θα πρέπει να τρέξουμε και σε αυτούς τους τομείς.

Υπενθύμισε ότι έως το 2014 σωρρευτικά η ελληνική οικονομία θα έχει συρρικνωθεί κατά 25%. Εκτίμησε επίσης ότι ο προυπολογισμός του 2012 θα επιτύχει τους στόχους που έχουν τεθεί από την τρόικα για το ύψος του ελλείμματος.

O κ. Στουρνάρας προέβλεψε ακόμη ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα ανέλθει στο 1,5% του ΑΕΠ το 2012, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 1%. 

Δήλωσε επίσης πως η Ελλάδα θα πετύχει τους στόχους για το έλλειμμα σε ονομαστικούς όρους, αλλά όχι ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ, επανέλαβε και σημείωσε ότι "οι διαπραγματεύσεις για τα μέτρα είναι δύσκολες γιατί και τα μέτρα είναι δύσκολα".

Τα κύρια σημεία της ομιλίας του κ Στουρνάρα έχουν ως εξής

• Ο ελληνικός δημόσιος τομέας έχει επεκταθεί κατά τρόπο ανεξέλεγκτο με την εισαγωγή του ευρώ. Αυτό ήταν ένα λάθος από διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις και δημιούργησε μεγάλα ελλείμματα στο δημόσιο τομέα, ένα πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, καθώς και αντικίνητρα στην επιχειρηματικότητα και στις ιδιωτικές παραγωγικές επενδύσεις».

• Η πραγματική οικονομία στην Ελλάδα βιώνει μια πρωτοφανή ύφεση για πέμπτη συνεχή χρονιά. Αναμένεται να ξεπεράσει το -6% το 2012 και σωρευτική μείωση λίγο κάτω από 20% από το 2008, που αναμένεται να φθάσει το 25% μέχρι το 2014 (ΔΝΤ, εκτιμήσεις ΙΟΒΕ). Το ποσοστό ανεργίας είναι πολύ υψηλό (23%), ειδικά η ανεργία των νέων (50%). Η συμπίεση ρευστότητας είναι ένα σημαντικό πρόβλημα, το οποίο δεν έχει ληφθεί υπόψη σε κανένα μοντέλο μέχρι τώρα. Οι γενικές καθυστερήσεις της κυβέρνησης στον ιδιωτικό τομέα υπερβαίνουν τα 6,5 δισ. ευρώ, ενώ η απομόχλευση των τραπεζών έχει επηρεάσει αρνητικά την πραγματική οικονομία.

Η δημοσιονομική πρόοδος στο πλαίσιο των όρων «διάσωσης» ήταν σημαντική από το 2010. Το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 6,5 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του 2010-2011 και αναμένεται να μειωθεί τουλάχιστον 1,7 ποσοστιαίες μονάδες ακόμη το 2012, σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος, παρά τη βαθύτερη ύφεση από τις προβλέψεις του Μαρτίου του 2012, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος.

• Το πρωτογενές έλλειμμα έχει μειωθεί κατά 8,2% του ΑΕΠ μεταξύ 2009-2011. Η πλήρης εφαρμογή του προϋπολογισμού του 2012 θα μειώσει το πρωτογενές έλλειμμα περαιτέρω στο 1,5% του ΑΕΠ, μια υστέρηση – στόχο, που είχε τεθεί στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος.

• Ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος για το τρέχον οικονομικό πρόγραμμα έχει οριστεί σε περίπου 4,5% του ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει ότι, από την άποψη του πρωτογενούς αποτελέσματος, τα 2/3 της απαιτούμενης δημοσιονομικής προσαρμογής έχουν ήδη ολοκληρωθεί.

• Η πρόοδος όμως έχει επιτευχθεί ως επί το πλείστον στις δαπάνες (3,7% του ΑΕΠ) και δευτερευόντως στη φορολογική πολιτική (2,9% του ΑΕΠ). Οι πρωτογενείς δαπάνες έχουν ήδη μειωθεί κατά 5,7% μεταξύ 2010-11, και με τα νέα μέτρα (5,5% του ΑΕΠ), η συνολική συρρίκνωση των πρωτογενών δαπανών θα υπερβεί το 11% του ΑΕΠ.

• Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μέχρι τώρα ήταν σημαντικές σε ορισμένους τομείς, για παράδειγμα στην αγορά εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση, τις οδικές μεταφορές, το καμποτάζ στην κρουαζιέρα, τις δαπάνες για την υγεία, το άνοιγμα των επαγγελμάτων και των αγορών. Ωστόσο, είχαμε πολύ μέτρια αποτελέσματα όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις, εν μέρει λόγω των δυσμενών συνθηκών της αγοράς που επηρεάζεται από τις φήμες, ακόμα και τις δημόσιες δηλώσεις ότι η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το ευρώ. Η γραφειοκρατία για επενδύσεις εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, παρά την κάποια πρόοδο.

• Οι μισθοί και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος έχουν μειωθεί δραματικά ακολουθώντας τις αλλαγές στην αγορά εργασίας και την ύφεση. Αυτό προκάλεσε μια ταχεία βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κόστους, αντανακλάται επίσης στη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

• Ωστόσο, οι τιμές δεν πέφτουν αναλόγως. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση των έμμεσων φόρων. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις της έλλειψης ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και/ή υψηλά εμπόδια εισόδου στην αγορά, τα οποία πρέπει να αντιμετωπισθούν με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

• Είχαμε σοβαρές καθυστερήσεις στο πρόγραμμα προσαρμογής, λόγω δύο εκλογικών αναμετρήσεων, αλλά όχι μεγάλο πρόβλημα στον προϋπολογισμό, παρά το μέγεθος της απροσδόκητης πτώσης της οικονομίας. Ενεργήσαμε γρήγορα, μετά τις πρόσφατες εκλογές, πήραμε τα απαραίτητα μέτρα και είμαστε σίγουροι ότι ο προϋπολογισμός του 2012 είναι, σε γενικές γραμμές, σε καλό δρόμο.

• Όπως έχει ήδη αναφερθεί, σχετικά με το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης, έχουμε λάβει τα αναγκαία μέτρα, προκειμένου να προσεγγίσουν το ονομαστικό στόχο για το έλλειμμα που συμφωνήθηκε, όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, η βαθιά ύφεση θα παράγει πιθανόν μια μικρή απόκλιση από τον στόχο όταν αυτό εκφράζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η απόκλιση κατά 0,5 % του ΑΕΠ από το στόχο έχει γίνει αποδεκτή από την τρόικα.

• Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, έχουμε δεσμευτεί στη μείωση των δαπανών σε ποσοστό υψηλότερο από το 5,8% του ΑΕΠ και να δράσουμε αποτελεσματικά κατά της φοροδιαφυγής, προκειμένου να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα από 4,5% του ΑΕΠ που κρίνεται αναγκαίο για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους. Ωστόσο, για το χρονικό ορίζοντα αυτής της προσαρμογής θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι συνθήκες της πραγματικής οικονομίας. Διαφορετικά, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να παραταθούν οι αρνητικές συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία.

• Αποκατάσταση και ανάπτυξη είναι στοιχεία τα οποία έχουν μάλλον αγνοηθεί στην Ελλάδα. Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είχε σταματήσει να επενδύει στην Ελλάδα, στέλνοντας ένα αρνητικό σήμα στις αγορές. Οι καθυστερήσεις στην εκταμίευση του δανείου και οι διάφορες δηλώσεις από τους υπουργούς των κρατών-μελών σχετικά με το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, έχουν δημιουργήσει μια πολύ δύσκολη κατάσταση, έχουν αποσταθεροποιήσει τις αγορές και έχουν κάνει το έργο της κυβέρνησής μας πολύ δύσκολο. Ωστόσο, η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες.