Τροχοπέδη στην ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών βάζουν οι πρακτικές της ΔΕΗ ως διαχειρίστριας του δικτύου, σύμφωνα με καταγγελία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ).

Έπειτα από επανειλημμένες παραστάσεις του προς τις υπηρεσίες της ΔΕΗ για το καθεστώς αδιαφάνειας και τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στις συνδέσεις μονάδων στο δίκτυο, ο ΣΕΦ υποχρεώθηκε να απευθυνθεί προσωπικά στον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ κ. Αρθούρο Ζερβό, θέτοντάς του σειρά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη μη εφαρμογή των κανονισμών και των κωδίκων για τη διαχείριση των δικτύων.

Κοινός παρονομαστής των ενστάσεων που διατυπώνει ο ΣΕΦ είναι ότι οι κώδικες παραβιάζονται από τη ΔΕΗ ως διαχειρίστρια του δικτύου. Δεν τηρούνται τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα, ούτε οι κανόνες διαφάνειας και η προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την ικανοποίηση των αιτήσεων.

Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί "οδηγεί σε στρέβλωση και σε στραγγαλισμό της αγοράς και σε δημιουργία κλίματος αβεβαιότητας, απειλώντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων-μελών του ΣΕΦ", αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή του συνδέσμου, ο οποίος διατυπώνει επίσης την πρόθεσή του να ακολουθήσει κάθε νόμιμη ενέργεια για να διαφυλάξει τα συμφέροντα των μελών του.

Τα θέματα που θίγει ο ΣΕΦ στην επιστολή του είναι τα εξής:

1. Διαφάνεια και τήρηση του χρονοδιαγράμματος για την προσφορά όρων σύνδεσης φωτοβολταϊκών με το δίκτυο της ΔΕΗ.

Η πρόσφατη έκθεση της ΡΑΕ (10/5/2011) για τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τα θέματα σύνδεσης παραγωγών ΑΠΕ στο δίκτυο διανομής επιβεβαίωσε πανηγυρικά όσα είχαμε επισημάνει ήδη από το 2010, θέτοντας θέματα νομιμότητας και διαφάνειας που αφορούν στον διαχειριστή δικτύου. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα η κατάσταση δεν έχει παρουσιάσει ουσιαστική πρόοδο.

Ειδικότερα:

α) Στοιχεία σχετικά με τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί, την πρόοδο στην εξέτασή τους, καθώς και το τελικό αποτέλεσμα της εξέτασης (παροχή προσφοράς σύνδεσης ή άρνηση) δεν δημοσιοποιούνται από τον διαχειριστή δικτύου (π.χ. με ανάρτηση των σχετικών πληροφοριών στο Διαδίκτυο), ούτε παρέχονται από τα στελέχη του, κατόπιν σχετικών προφορικών ή γραπτών αιτημάτων των ενδιαφερομένων. Σημειώνουμε ότι η πρακτική αυτή είναι αντίθετη με τα προβλεπόμενα στον Ν. 3851/2010 (άρθρο 2 παρ. 12) και το σχέδιο του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου (άρθρο 13-12).

β) Ο διαχειριστής δικτύου δεν τηρεί τις προθεσμίες που ορίζονται από τον νόμο ως προς τον χρόνο κατάρτισης της προσφοράς όρων σύνδεσης.

Όπως είναι γνωστό, καμία από τις περιοχές του διασυνδεδεμένου δικτύου της
ηπειρωτικής Ελλάδας δεν έχει χαρακτηριστεί κορεσμένη, με βάση τη διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο. Ο διαχειριστής δικτύου, συνεπώς, υποχρεούται να παρέχει προσφορά σύνδεσης ή τεκμηριωμένη άρνηση σύνδεσης, αμέσως και σε κάθε περίπτωση, κατά μέγιστο, εντός 4 μηνών από την υποβολή του αιτήματος.

γ) Ο διαχειριστής δικτύου έχει παράσχει πολύ περιορισμένα στοιχεία σχετικά με τη δυνατότητα απορρόφησης ισχύος από φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Από όσα γνωρίζουμε, δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη οι δυνατότητες των σύγχρονων αντιστροφέων για ρύθμιση της τάσης του δικτύου (με έγχυση αέργου ισχύος), ρύθμιση του επιπέδου ισχύος των φωτοβολταϊκών σταθμών κ.λπ.

"Σημειώνουμε ότι έχουμε επανειλημμένα προσφερθεί να συνδράμουμε τη ΔΕΗ με την τεχνογνωσία των μελών μας, εκ των οποίων κάποιες είναι εταιρίες κατασκευής αντιστροφέων και κάποιες διεθνείς εταιρίες με εκτεταμένη εμπειρία σε θέματα διασύνδεσης φωτοβολταϊκών στο δίκτυο", υποστηρίζει ο ΣΕΦ.

Ο διαχειριστής δικτύου οφείλει να επιδιώκει την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής διείσδυσης σταθμών ΑΠΕ, σε εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων και δεσμεύσεων του ελληνικού κράτους απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η επίτευξη υψηλής διείσδυσης θα οδηγήσει, πέραν του περιβαλλοντικού οφέλους, στη μείωση των απωλειών ενέργειας στη μεταφορά και διανομή, στον περιορισμό των επενδύσεων για τη μεταφορά και στη συνολική βελτίωση της ποιότητας και αξιοπιστίας του δικτύου.

2. Θέματα διαφάνειας και τήρησης του προβλεπόμενου από την κείμενη νομοθεσία χρονοδιαγράμματος για τη διασύνδεση, τον έλεγχο και την παραλαβή από τη ΔΕΗ φωτοβολταϊκών συστημάτων, μετά την ολοκλήρωση κατασκευής τους

α) Ο διαχειριστής δικτύου παρέχει ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές των συνδέσεων. Ομοίως, είναι εξαιρετικά επιγραμματική η περιγραφή των μέσων προστασίας του Φ/Β σταθμού χωρίς, μάλιστα, να παρέχεται οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τον τρόπο ελέγχου λειτουργίας αυτών.
 
Αποτέλεσμα είναι να ακολουθούνται διαφορετικές τακτικές και πρακτικές, από τις κατά τόπους τεχνικές υπηρεσίες του διαχειριστή δικτύου, ως προς τον έλεγχο και τις απαιτήσεις γειώσεων, τον τύπο, τη θέση και τον τρόπο λειτουργίας των μέσων προστασίας, αρμονικών κ.λπ.

Οι μέθοδοι και οι πρακτικές θα πρέπει να είναι, κατά το δυνατόν, πανομοιότυπες ώστε να προστατεύονται οι παραγωγοί από αυθαίρετες ερμηνείες στελεχών του διαχειριστή δικτύου και να διευκολύνονται οι κατασκευαστές εξοπλισμού. Τεχνικά ζητήματα τα οποία ανακύπτουν θα πρέπει να δημοσιοποιούνται και όχι να παραμένουν στο επίπεδο εσωτερικών εγκυκλίων, οι οποίες είναι, κατά κανόνα, μη προσβάσιμες από το ευρύ κοινό.

β) Ο διαχειριστής δικτύου εισάγει αδικαιολόγητα μεγάλες καθυστερήσεις για την ηλέκτριση αλλά και τον έλεγχο και την παραλαβή των εγκαταστάσεων, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να υφίστανται σημαντικές απώλειες εσόδων.

Οι λόγοι που επικαλούνται οι υπηρεσίες της ΔΕΗ για τη μη τήρηση των προβλεπομένων από την κείμενη νομοθεσία χρονοδιαγραμμάτων (π.χ. άρθρο 14 παρ. 4 της υπουργικής απόφασης Δ6/Φ1/οικ. 13310/2007), είναι η έλλειψη υλικών (π.χ. μετρητικών διατάξεων) αλλά και επιχειρησιακής δυνατότητας του προσωπικού και των δομών της ΔΕΗ.

Η ΔΕΗ οφείλει να προβαίνει αμέσως και, σε κάθε περίπτωση, εντός του χρονοδιαγράμματος που προβλέπεται από τη νομοθεσία, στη σύνδεση των φωτοβολταϊκών συστημάτων στο δίκτυο και στην έκδοση των σχετικών βεβαιώσεων περί ολοκλήρωσης της δοκιμαστικής λειτουργίας, που είναι απαραίτητες για την έναρξη των πληρωμών από τον ΔΕΣΜΗΕ προς τον παραγωγό, αλλά συχνά και για την εκταμίευση της τελευταίας δόσης του δανείου, που ο τελευταίος έχει λάβει από το πιστωτικό ίδρυμα που χρηματοδοτεί την επένδυση. Οι σχετικοί χρόνοι θα πρέπει να είναι ίδιοι σε όλες τις περιοχές της επικράτειας.

3. Θέματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών του ειδικού προγράμματος (ισχύος
έως 10 kW - φωτοβολταϊκά στις στέγες). Οι τοπικές υπηρεσίες της ΔΕΗ δεν προβαίνουν στην έκδοση όρων σύνδεσης για μικρά οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα σε ορισμένες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και σε αρκετά νησιά, κάνοντας αυθαίρετη ερμηνεία των σχετικών αποφάσεων του ΥΠΕΚΑ και της ΡΑΕ, που ξεκάθαρα ενθαρρύνουν την προώθηση των μικρών οικιακών συστημάτων και μάλιστα κατά προτεραιότητα.

Ειδικότερα, η ΔΕΗ δεν χορηγεί όρους σύνδεσης για μικρά οικιακά φωτοβολταϊκά σε αρκετά νησιά (χαρακτηριστικό παράδειγμα η Μυτιλήνη), την ώρα όπου απέχουμε πολύ ακόμη από τον κορεσμό των δικτύων στην πράξη, ενώ επιπλέον θα όφειλε να αναρτά στο Διαδίκτυο στοιχεία για τον τυχόν κορεσμό των δικτύων στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, κάτι που δεν κάνει.

Σε ό,τι αφορά τα διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό δίκτυο νησιά, το πρόβλημα πηγάζει από την απόφαση της ΔΕΗ (19/5/2011) να δέχεται αιτήσεις για μικρά φωτοβολταϊκά του ειδικού προγράμματος από τις 6/6/2011, χωρίς όμως να προχωρά σε διατύπωση όρων σύνδεσης, αναφέροντας πως κάτι τέτοιο θα γίνει μόνο αν αποδεσμευτεί μελλοντικά ισχύς (στην περίπτωση δηλαδή που δεν υλοποιηθούν φωτοβολταϊκοί σταθμοί για τους οποίους έχουν υποβληθεί αιτήσεις μετά τη σχετική πρόσκληση της ΡΑΕ).