Μετ' εμποδίων και με πολύ αργούς ρυθμούς προχωρά η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών στα νησιά, παρά τις διακηρύξεις και τα μεγαλεπήβολα σχέδια για παραγωγή και εξαγωγή(!) πράσινης ενέργειας στην κεντρική Ευρώπη.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΔΕΗ (ως διαχειρίστριας του δικτύου των νησιών), στο πρώτο εξάμηνο του έτους δεν έχει εγκατασταθεί ούτε 1 νέο μεγαβάτ αιολικών.

Καλύτερη είναι η εικόνα στα φωτοβολταϊκά, καθώς το εξάμηνο αυξήθηκε η εγκατεστημένη ισχύς κατά 18 μεγαβάτ. Ωστόσο, το μέγεθος αυτό είναι πολύ μικρό συγκριτικά με το δυναμικό των νησιών και το υφιστάμενο τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον.

Ως κύριες αιτίες των καθυστερήσεων προβάλλονται από τους αρμοδίους η προβληματική κατάσταση στα δίκτυα των νησιών όπως και η έλλειψη διασυνδέσεων με το ηπειρωτικό σύστημα. Ωστόσο, ακόμα και αν γίνουν οι διασυνδέσεις (η πρώτη στις κεντρικές Κυκλάδες, στην καλύτερη περίπτωση σε 3 χρόνια από σήμερα), το εσωτερικό δίκτυο πολλών νησιών εμφανίζεται από τη ΔΕΗ κορεσμένο, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εγκατάσταση ακόμη και πολύ μικρών φωτοβολταϊκών μονάδων, όπως αυτά του προγράμματος φωτοβολταϊκά στις στέγες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι και σε μεγάλα νησιά, όπως η Σάμος, το δίκτυο εμφανίζεται από τη ΔΕΗ κορεσμένο και δεν μπορεί να εγκατασταθεί ούτε 1 φωτοβολταϊκό κιλοβάτ σε στέγη σπιτιού, αν και οι αιτήσεις πλησιάζουν τα 500 κιλοβάτ, και το ίδιο ισχύει τόσο στη Λέσβο όσο και στη Λήμο. Με βάση την απόφαση της ΡΑΕ του 2008, στα μη διασυνδεδεμένα νησιά μπορούν να εγκατασταθούν μικρά φωτοβολταϊκά που εξαιρούνται από τη λήψη άδειας (περιλαμβάνονται και αυτά που εγκαθίστανται στις στέγες) ισχύος 191 μεγαβάτ. Στο πλαίσιο του προγράμματος φωτοβολταϊκά στις στέγες, μέχρι στιγμής έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν σε όλα τα νησιά 10,2 μεγαβάτ, ενώ οι αιτήσεις πλησιάζουν τα 30 μεγαβάτ.

Ο μεγαλύτερος αριθμός από αυτά σε λειτουργία εντοπίζεται στην Κρήτη (περίπου 7 μεγαβάτ). Στο ίδιο νησί έχουν υποβληθεί αιτήσεις για ακόμη 27,1 μεγαβάτ, οι οποίες ωστόσο είναι αμφίβολο αν θα ικανοποιηθούν στο σύνολό τους, αφού τα δίκτυα εμφανίζονται από τη ΔΕΗ κορεσμένα. Κορεσμένα εμφανίζονται επίσης τα δίκτυα στα νησιά Αμοργός, Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Κάσος, Κάρπαθος, Κίμωλος, Κύθνος, Λέσβος, Λήμνος, Σάμος, Σίφνος, Σκύρος και Σχοινούσα. Μάλιστα, σε ορισμένα από αυτά ο κορεσμός ισχύει χωρίς να έχει εγκατασταθεί ούτε 1 κιλοβάτ φωτοβολταϊκού.

Έτσι, δεν αποκλείεται και στην περίπτωση των νησιών να υπάρξει παρέμβαση της ΡΑΕ, που, όπως και στο ηπειρωτικό σύστημα, ζήτησε από τη ΔΕΗ λεπτομερή αποτύπωση της κατάστασης, αμφισβητώντας τα αρχικά στοιχεία περί κορεσμένων δικτύων σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Η εικόνα στα νησιά

Με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου, η εγκατεστημένη ισχύς μονάδων ΑΠΕ στα νησιά ανέρχεται σε 315,35 μεγαβάτ, έναντι 296,9 μεγαβάτ τον Δεκέμβριο του 2010. Από αυτά, τα 209,32 μεγαβάτ βρίσκονται στην Κρήτη, ενώ δεύτερη έρχεται η Ρόδος με 31,6 μεγαβάτ και ακολουθεί η Λέσβος με 14,83 μεγαβάτ. Συνολικά, οι ΑΠΕ καλύπτουν το 12% της ζήτησης ηλεκτρικού στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (Ιούνιος 2011), ενώ το ποσοστό κάλυψης από ΑΠΕ ανέρχεται στο 16,3% στην Κρήτη, στο 15,1% στην Παροναξία και σε μικρότερα ποσοστά για τα υπόλοιπα νησιά.