Τον κίνδυνο της απώλειας αγορών του εξωτερικού, επισείουν οι 15 βιομηχανίες που συμμετέχουν στην Ενωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας, λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας, που περιορίζει την ανταγωνιστικότητά τους εκτός Ελλάδας.

Ο Κωνσταντίνος Κουκλέλης, πρόεδρος της νεοσύστατης Ένωσης που εκπροσωπεί χαλυβουργίες, μεταλλουργίες, λιπασματοβιομηχανίες και χαρτοβιομηχανίες, μιλώντας στους δημοσιογράφους, διατυπώνει έντονες ανησυχίες οτι με τη διατήρηση των στρεβλώσεων στην αγορά ηλεκτρισμού, εκμηδενίζεται σταδιακά η δυνατότητα πρόσβασης της βιομηχανίας σε ανταγωνιστική ενέργεια, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εξαφάνισης ολόκληρων κλάδων και απώλειας χιλιάδων θέσεων εργασίας.

Ας σημειωθεί ότι τα μέλη της ΕΒΙΚΕΝ, πραγματοποιούν ετήσιο τζίρο περίπου 4 δισ., εξαγωγές περίπου 1 δισ. το χρόνο, απασχολούν αμέσως πάνω από 10.000 άτομα και εμμέσως πολλαπλάσια.

Τις υφιστάμενες στρεβλώσεις στην ενεργειακή αγορά, εντοπίζουν στη διατήρηση του μονοπώλιο της ΔΕΗ στις εγχώριες πηγές όπως ο λιγνίτης και το νερό, στη δεσπόζουσα θέση της ΔΕΠΑ και στο μονοπωλιακό χαρακτήρα των Εταιρειών Παροχής Αερίου, στην ανεπάρκεια υποδομών, όπως διεθνείς διασυνδέσεις και αποθήκευση φυσικού αερίου και σε θεσμικά κενά που ευνοούν καταχρηστικές συμπεριφορές.

Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά στην ηλεκτρική ενέργεια, επισημαίνουν ότι μόλις στο τέλος του 2010 και αφού προηγήθηκαν επιστολές της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας προς τη ΔΕΗ, ξεκίνησε η διαδικασία της απευθείας διαπραγμάτευσης της τελευταίας με τους μεγάλους καταναλωτές για τον καθορισμό των όρων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση το προφίλ της κάθε βιομηχανίας.

Ωστόσο η διαδικασία αυτή χαρακτηρίζεται ως αρκετά μακρόσυρτη, καθώς, ενώ ήδη οι βιομηχανίες κατέθεσαν στη ΔΕΗ τις προτάσεις τους, θα αναμένουν το Μάρτιο τις απαντήσεις της ΔΕΗ, ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να εκφράσει άποψη και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Την ίδια στιγμή, το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες κατά 15% μόνο το τελευταίο τρίμηνο (ΕΦΚ, ΔΕΤΕ, τέλος ΑΠΕ), ενώ από το Νοέμβριο του 2004 έως και τον Ιούλιο του 2008, η τιμή της κιλοβατώρας στην υψηλή τάση, αυξήθηκε κατά 39,5%, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για ενεργοβόρες βιομηχανίες, στις οποίες το ηλεκτρικό συμμετέχει έως και με 40% στο παραγωγικό κόστος.

Όσο για τους ανταγωνιστές των ελληνικών βιομηχανιών στις χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, επωφελούνται από μέτρα στήριξης, όπως επιβολή της ελάχιστης επιβάρυνσης για ειδικό φόρο κατανάλωσης, απαλλαγή από τέλος ΑΠΕ, ή εφαρμογή ειδικών ρυθμίσεων για πρόσβαση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, σε φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, όπως αυτή που παράγεται στα πυρηνικά εργοστάσια.

Tο μεγαλύτερο «παράπονο» που εκφράζουν στα στελέχη της Ένωσης, είναι ότι οι θεσμικοί φορείς δεν κατανοούν ακόμη τη βιομηχανική λογική, ενώ το θεσμικό πλαίσιο της ενεργειακής αγοράς διαμορφώνεται και τροποποιείται χωρίς την ουσιαστική παρέμβαση των μεγάλων καταναλωτών.

Επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι με τις πρόσφατες αλλαγές στα τιμολόγια, μερικές χιλιάδες βιομηχανικοί καταναλωτές στη μέση τάση, θα βρεθούν προ εκπλήξεων, καθώς τους θερινούς μήνες, θα υποχρεωθούν να καταβάλλουν στη ΔΕΗ πολλαπλάσια τιμή για το σκέλος ισχύος στα τιμολόγια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητά τους.

Επιπλέον, εκφράζουν τον έντονο προβληματισμό τους για τη διαμόρφωση των τιμών ηλεκτρικού, με βάση το προτεινόμενο από την κυβέρνηση μίγμα καυσίμων, καθώς η συμμετοχή των ακριβών ΑΠΕ θα φτάσει το 40% της ηλεκτροπαραγωγής.

Για την ανακοπή της καθοδικής πορείας, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες κάνουν σειρά προτάσεων για την εν γένει λειτουργία της αγοράς, όπως:

ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΓΟΡΑΣ

• Το μοντέλο του υποχρεωτικού ΗΕΠ έχει κλείσει τον κύκλο του. Πρέπει να επιτραπούν διμερείς συμβάσεις
• Δε νοείται η βιομηχανία να προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές spot που μεταβάλλονται ανά ώρα.
• Πρόσβαση στην εγχώρια λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή.
• Δυνατότητα αγοράς ημερήσιων ζωνών ενέργειας, πρόσβαση στον ΗΕΠ για κάλυψη εκτάκτων αναγκών

• Τιμολόγηση της ενέργειας λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ κατανάλωσης του κάθε καταναλωτή.
• Ενίσχυση του εποπτικού ρόλου της ΡΑΕ
• Δυνατότητα εισαγωγών μέσα από ένα διαφανές και λειτουργικό σύστημα
• Εξορθολογισμός των διαφόρων χρεώσεων με βάση διαφανή κοστολογικά δεδομένα.
• Εμπλουτισμός του ενεργειακού μίγματος: κατασκευή σύγχρονων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο τον λιθάνθρακα. η επιλογή της πυρηνικής ενέργειας, αναβάθμιση παλαιών λιγνιτικών μονάδων (repowering).

• Η επιβολή ΕΦΚ και ΔΕΤΕ στην ηλεκτρική ενέργεια και μάλιστα στο σημερινό ύψος είναι δυσβάσταχτη και έχει αντιαναπτυξιακό χαρακτήρα. Είναι αναγκαία η δραστική μείωση αυτής της επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις.

Swaps - λιγνίτης - Repowering

Σε ερωτήσεις για το κατά πόσο οι μεγάλοι καταναλωτές θα έβλεπαν τη συμμετοχή τους στους πριοετοιμαζόμενους διαγωνισμούς της ΔΕΗ για ανταλλαγή ενέργειας, οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας εμφανίζονται αρκετά επιφυλακτικοί καθώς το μοντέλο αυτό, δε δείχνει να τους καλύπτει. Όπως επισημαίνουν είναι προτιμότερο ένα μοντέλο πώλησης ενέργειας με μακροχρόνια σύμβαση, που θα διασφαλίζει ένα λογικό κέρδος στον παραγωγό και σταθερότητα τιμών στον καταναλωτή.

Τέλος, εκτιμούν ότι ο λιγνίτης μπορεί να διατηρήσει το ρόλο του ως εθνικό καύσιμο. Μιλούν συγκεκριμένα για αλλαγή της στρατηγικής της ΔΕΗ, να αχρηστεύει τις παλιές λιγνιτικές μονάδες, προτείνοντας το repowering των παλαιών μονάδων με την προσθήκη αεριοστροβίλων φυσικού αερίου.

Από τα καυσαέρια των τελευταίων, μπορεί να παράγεται ατμός και να αυξάνει έτσι την απόδοση του ατμοστρόβιλου της λιγνιτικής μονάδας, η οποία στις παλαιές μονάδες της ΔΕΗ, βρίσκεται στα επίπεδα του 30%.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΒΙΚΕΝ με τη μέθοδο του Parallel Repowering, επιτυγχάνεται:

• 25% αύξηση της απόδοσης, από 32% σε 40%
• 43% μείωση των εκπομπών CO2 από 1,3 κιλά ανά κιλοβατώρα σε 0,9 κιλά
• Κόστος επένδυσης 70%-80% του κόστους μονάδων φυσικού αερίου με ίδιο βαθμό απόδοσης.