Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα της αλυσίδας Atlantic και η κινητικότητα των τραπεζών στο μέτωπο των συγχωνεύσεων αποτελούν δύο ακόμη παράγοντες που απειλούν για νέα πτώση τιμών και ενοικίων στα εμπορικά ακίνητα.

Τις τελευταίες εβδομάδες, δύο ακόμη ειδήσεις προβλημάτισαν ακόμη περισσότερο τους ιδιοκτήτες εμπορικών ακινήτων σχετικά με το μέλλον των τιμών τόσο πώλησης όσο και των ενοικίων.

Η πρώτη ήταν η αίτηση της Atlantic για υπαγωγή στο άρθρο 99. Και αυτό γιατί, αν το γνωστό super market δεν καταφέρει τελικά να ξεπεράσει τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, τότε θα βρεθεί προς πώληση ή προς ενοικίαση ένα μεγάλο εμπορικό ακίνητο σε κάθε συνοικία της Αθήνας και σε κάθε μεγάλη πόλη της χώρας!

Το δεύτερο μαντάτο ήρθε από την πρόταση του προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς κ. Μιχάλη Σάλλα για την εξαγορά του 77% της ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ και του 33% του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, πρόταση που ενώνει τέσσερις τράπεζες (και την Aspis Bank), τέσσερις ΑΕΔΑΚ, τρεις χρηματιστηριακές εταιρίες κ.λπ.

Ανεξάρτητα από το αν το συγκεκριμένο deal προχωρήσει ή όχι, η επιλογή των τραπεζικών συγχωνεύσεων φαίνεται να αποτελεί μονόδρομο, γεγονός το οποίο με τη σειρά του σημαίνει μεταξύ άλλων:

1. Μείωση του αριθμού των τραπεζικών καταστημάτων. Να θυμίσουμε πως περικοπές καταστημάτων έγιναν και σε προηγούμενες συγχωνεύσεις (Alpha Bank - Ιονικής Τράπεζας), παρότι τη δεκαετία που μας πέρασε η τραπεζική αγορά αναπτυσσόταν με ένα εκπληκτικό 20% κάθε χρόνο, σε αντίθεση με τις προοπτικές των επόμενων ετών, που κάνουν λόγο για πολύ χαμηλή πιστωτική επέκταση.

2. Συγχωνεύσεις θυγατρικών εταιριών ίδιου ή και συναφούς αντικειμένου.

Σε κάθε περίπτωση, οι τραπεζικές συγχωνεύσεις θα οδηγήσουν και αυτές σε εκκενώσεις πολλών εμπορικών ακινήτων και κάποιων γραφείων, σε μια περίοδο όπου η ζήτηση από νέους "παίκτες" είναι ιδιαίτερα χαμηλή.

Τα σύννεφα βέβαια στην αγορά των εμπορικών ακινήτων είχαν πυκνώσει πολύ και πριν από τις ειδήσεις των τελευταίων εβδομάδων. Για παράδειγμα, αρκετές από τις εμπορικές αλυσίδες που είχαν καταφέρει να πετύχουν πέρυσι μειώσεις ενοικίων 20% - 25% ξαναχτυπούν φέτος την πόρτα των ιδιοκτητών και ζητούν νέο ψαλίδισμα συχνά αντίστοιχο με το περυσινό!

Υπάρχουν μάλιστα και εισηγμένες οι οποίες -για να δημιουργήσουν κλίμα και να πιέσουν ακόμη περισσότερο τους αντισυμβαλλομένους- έχουν φροντίσει με ανακοινώσεις τους ή μέσω διαρροών στον Τύπο να γίνει γνωστό ότι προτίθενται να περιορίσουν το δίκτυό τους.

Άτυπη συμφωνία με κυβέρνηση

Αλλά και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης φαίνεται (βλέπε δηλώσεις, νομοθετικές ρυθμίσεις κ.λπ.) ότι θα ήθελε σημαντική υποχώρηση στις τιμές πώλησης και ενοικίασης των εμπορικών ακινήτων και των γραφείων, ώστε να απορροφηθεί μέρος των κραδασμών τους οποίους προκαλεί στις επιχειρήσεις η μειωμένη ζήτηση.

Από την πλευρά τους, οι έμποροι αφενός ρίχνουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους, προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα, αφετέρου προσπαθούν να μετακυλίσουν προς τα πίσω (και προς τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, φυσικά) τις επιπτώσεις από τις μειωμένες πωλήσεις τους. Γιατί, για παράδειγμα, όταν στις φετινές εκπτώσεις οι τιμές είναι χαμηλότερες από τις αντίστοιχες περυσινές, τα έσοδα των επιχειρήσεων θα μειωθούν ακόμη και αν πουληθεί τελικά ο ίδιος όγκος προϊόντων.

Ενδεικτική είναι η διατυπωμένη πολλές φορές θέση του κ. Μακρή από τον ΣΕΛΠΕ: "Όταν με την εισαγωγή του ευρώ πολλοί καταστηματάρχες στρογγυλοποίησαν τις τιμές πώλησης προς τα πάνω, διαπίστωσαν πως μόνο στην αρχή κέρδιζαν περισσότερα. Σταδιακά, οι υπόλοιποι παράγοντες της αγοράς (εισαγωγείς, αντιπρόσωποι κ.ά.) πίεζαν και αύξαναν και αυτοί τις απαιτήσεις τους, με αποτέλεσμα το υπερκέρδος να εξαλειφθεί".

Τώρα, σύμφωνα με τον κ. Μακρή, βλέπουμε να συμβαίνει η αντίθετη διαδικασία: οι έμποροι μειώνουν τις τιμές και όλοι οι άλλοι παράγοντες αναγκάζονται σταδιακά να προσαρμόσουν και αυτοί τις απαιτήσεις τους προς τα κάτω.