Έχουν αρθεί τυπικά τα εμπόδια, τουλάχιστον από την πλευρά της Ε.Ε., για την ολοκλήρωση του διαγωνισμού της Βεύης, που αφορά στην εκμίσθωση της έρευνας και εκμετάλλευσης του λιγνιτικού κοιτάσματος της περιοχής.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η προσφυγή που είχε καταθέσει ένας από τους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό προς τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού κατέληξε στο αρχείο, δεδομένου ότι κρίθηκαν ικανοποιητικές οι εξηγήσεις που παρείχε το ελληνικό δημόσιο.

Η εξέλιξη αυτή σημειώθηκε στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου και ενδεχομένως να συναρτάται, όπως εκτιμάται, προς την απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης να δώσει πριν από τα Χριστούγεννα άδεια παραγωγής για την πρώτη ιδιωτική λιγνιτική μονάδα στην Ήρων Συμμετοχών Α.Ε. του ομίλου της ΓΕΚ-Τέρνα, ισχύος 460 MW στο δημοτικό διαμέρισμα Βεγόρας του Δήμου Φιλώτας, Φλώρινας.

Άλλωστε, η προσφορά που είχε καταθέσει στον διαγωνισμό η Τέρνα (τότε), ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ, για τη μίσθωση του κοιτάσματος για 50 χρόνια, πλειοδοτώντας έτσι, είχε συναρτηθεί προς την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής που θα εκμεταλλευόταν σε μέγιστο βαθμό το κοίτασμα και θα διασφάλιζε υψηλό ποσοστό εσόδων για το Δημόσιο.

Το κριτήριο αυτό είχε αμφισβητηθεί, βέβαια, από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες, με το σκεπτικό ότι δεν υπήρχε στον διαγωνισμό πρόβλεψη για μονάδα παραγωγής ηλεκτρισμού, εξ ου και η ένσταση που κατατέθηκε στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε., για να ακολουθήσει φυσικά το "πάγωμα" της ανακήρυξης του πλειοδότη.

Ο ανασχηματισμός του Ιανουαρίου και η αλλαγή στην ηγεσία του ΥΠΑΝ πρόλαβαν προφανώς τις όποιες αποφάσεις θα έπαιρνε ή όχι ο τέως υπουργός Ανάπτυξης κ. Χρήστος Φώλιας για την τύχη του διαγωνισμού.

Συνεπώς, εικασίες δεν μπορούν να διατυπωθούν. Για τον νέο ΥΠΑΝ κ. Κωστή Χατζηδάκη, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το euro2day.gr, ο διαγωνισμός δεν αποτελεί αυτή τη στιγμή άμεση προτεραιότητα. Ο ίδιος έχει πολλά άλλα πιεστικά ζητήματα τώρα να επιλύσει. Συνεπώς, το τι θα γίνει τελικά, αν θα κατακυρωθεί ή όχι στον αρχικό πλειοδότη, ή αν θα κηρυχθεί άγονος οδιαγωνισμός, θα χρειαστεί αρκετός χρόνος ακόμη για να διαπιστωθεί.

Το ερώτημα βέβαια που διατυπώνεται είναι τι προτίθενται να κάνουν οι άλλοι επενδυτές, στην περίπτωση που κατακυρωθεί ο διαγωνισμός στη ΓΕΚ-Τέρνα, δεδομένου ότι η προσφορά της απείχε παρασάγγας από τον επόμενο υποψήφιο, την κοινοπραξία Άκτωρ - Μέτκα - Μυτιληναίος, που πρόσφερε, σύμφωνα με πληροφορίες, 150 εκατ. ευρώ.

Θα μπλοκάρουν εκ νέου τον διαγωνισμό ή θα αποδεχτούν τον πλειοδότη; Να υπενθυμίσουμε ότι εκτός από τους προαναφερομένους προσφορές είχαν καταθέσει, τον Σεπτέμβριο του 2006, και η ΔΕΗ, η Damco Energy, η ΑΚΜΗ ΑΤΕ και η Τσοκάνη Βασιλική Α.Ε.

Ανεξάρτητα, πάντως, με την τύχη του διαγωνισμού, εκτιμάται ότι τα κοιτάσματα της Βεύης δεν μπορούν από μόνα τους να στηρίξουν με πρώτη ύλη τη μονάδα του ομίλου της ΓΕΚ-Τέρνα, έστω κι αν στηρίζεται σε αυτά.

Αρμόδιες πηγές που μίλησαν στο euro2day.gr επισήμαναν ότι τα αποθέματα της Βεύης, που υπολογίζονται σε 65 - 70 εκατ. τόνους λιγνίτη ξυλιτικού τύπου, δεν αρκούν για μία μονάδα της ισχύος που προτίθεται να στήσει η Ήρων Συμμετοχών Α.Ε. Συνεπώς, η προμήθεια λιγνίτη από γειτονικές χώρες θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ για την εταιρία. Άλλωστε, προσκόμισε έγγραφα από ορυχείο της Fyrom για εξασφαλισμένες εισαγωγές λιγνίτη της τάξεως των 3 εκατ. τόνων ετησίως, προκειμένου να εξασφαλίσει σε πρώτη φάση τη θετική γνωμοδότηση της ΡΑΕ.

Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση του ΥΠΑΝ να δοθεί άδεια για λιγνιτική μονάδα για πρώτη φορά σε ιδιώτη πέραν της ΔΕΗ όχι μόνο σηματοδοτεί πιθανόν τις εξελίξεις και στο Ευρωπαϊκό Πρωτοδικείο, στο οποίο έχει προσφύγει η ΔΕΗ με το ελληνικό δημόσιο, προκειμένου να αντιστρέψει την απόφαση της Κομισιόν να ανοίξουν τα λιγνιτωρυχεία και σε άλλους πλην της δημόσιας επιχείρησης, αλλά επιπλέον  δείχνει την ανάγκη να ανοίξει ο δρόμος για τη μίσθωση μέσω διαγωνισμών και άλλων δημοσίων κοιτασμάτων λιγνίτη που δεν εκμεταλλεύεται σήμερα η ΔΕΗ.

Τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα από αυτά βρίσκονται σήμερα στον νομό Δράμας και στην Ελασσόνα και τα οποία παραμένουν αναξιοποίητα.