Ημερίδα με θέμα «Future trends in International Trade and Transportation» (Μελλοντικές Τάσεις στο Διεθνές Εμπόριο και τις Μεταφορές) διοργάνωσε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών & Προβλέψεων της Eurobank EFG στις 3 Απριλίου 2008, στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, Κέντρο ΓΑΙΑ.

Η ημερίδα αποτελεί συνέχεια των συνεδρίων των τελευταίων ετών, που οργανώνει με επιτυχία η συγκεκριμένη Διεύθυνση, με προσκεκλημένους διακεκριμένους ομιλητές από το εξωτερικό. Τα συνέδρια αυτά στοχεύουν στη συστηματική και ολοκληρωμένη ενημέρωση του κοινού για κρίσιμα θέματα, που αφορούν στην οικονομία, τις αγορές, την κοινωνία και την οικονομική πολιτική. Στο παρελθόν, αντίστοιχες ημερίδες επικεντρώθηκαν σε θέματα, όπως η αγορά ακινήτων, ο τουρισμός, οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, η σύγκριση Ελλάδας-Ιρλανδίας, κ.ά.

Κατά την έναρξη της Ημερίδας απηύθυνε χαιρετισμό ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Χατζηδάκης ο οποίος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα και τις δράσεις του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, τα οποία στοχεύουν στην αναβάθμιση των υποδομών της χώρας και τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες.

Ο Υπουργός τόνισε, μεταξύ άλλων, και την προσπάθεια να αναδειχθεί η χώρα μας σε διαμετακομιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής καθώς και τις εκτεταμένες δράσεις του Υπουργείου, που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος.

Από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank EFG κ. Νικόλαος Νανόπουλος χαιρετίζοντας την έναρξη των εργασιών της Ημερίδας μίλησε για τη σημασία που έχουν για την παγκόσμια και την ελληνική οικονομία και ανάπτυξη το διεθνές εμπόριο και οι μεταφορές, αναφέρθηκε στη συνεχιζόμενη διεθνή πιστωτική κρίση και τους παράγοντες κινδύνου στον εξαγωγικό και μεταφορικό τομέα και τόνισε ότι στη σημερινή οικονομική συγκυρία, η πρωτοβουλία της Eurobank είναι άκρως επίκαιρη.

Η ημερίδα περιείχε δύο σκέλη. Στο πρώτο σκέλος συμμετείχαν σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, διεθνούς φήμης ομιλητές με συντονιστή τον Οικονομικό Σύμβουλος του Ομίλου της Eurobank EFG, κ. Γκίκα Χαρδούβελη. Συγκεκριμένα, συμμετείχαν ο Δρ. Nicholas Lardy, Senior Fellow του διεθνούς φήμης ιδρύματος μακροοικονομικής ανάλυσης και οικονομικού “think-tank” των ΗΠΑ, Peterson Institute for International Economics, ο Δρ. Gene Huang, Επικεφαλής Οικονομολόγος (Chief Economist) του Ομίλου της γνωστής Federal Express των ΗΠΑ, και ο κ. Paal E. Monsen, Σύμβουλος και Managing Partner της Marsoft International AS., του μεγαλύτερου συμβουλευτικού γκρουπ στον κλάδο της ναυτιλίας.

Ακολούθησε δεύτερο σκέλος, με δείπνο και με επίσημη ομιλήτρια τη διεθνούς κύρους καθηγήτρια του John Hopkins University των HΠΑ, Δρ. Anne O. Krueger. Η κα. Krueger, μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει και Βοηθός Γενικός Διευθυντής (First Deputy Managing Director) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Την κα. Krueger προλόγισε στο ακροατήριο ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank EFG, κ. Νικόλαος Καραμούζης, ο οποίος αναφέρθηκε στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στο διεθνές περιβάλλον και τις επιπτώσεις της συνεχιζόμενης κρίσης όχι μόνον στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά και στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι αν η κρίση στην οικονομία, που ξεκινά από τις ΗΠΑ, μεταφερθεί και σε άλλες αγορές και κυρίως στις ραγδαία αναπτυσσόμενες χώρες, όπως οι χώρες BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) είναι πιθανόν να εκφρασθεί σε σημαντική επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας με σοβαρές επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο και τις μεταφορές.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στρογγυλής τραπέζης, πρώτος μίλησε ο Dr. Nicolas Lardy. Ως ειδικός στην Κινεζική οικονομία, τόνισε ότι η καθετοποίηση, η μείωση του κόστους των μεταφορών και η αύξηση της παραγωγικότητας διεθνώς, οδήγησαν παγκοσμίως στην ραγδαία ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Η Κίνα ευνοήθηκε, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης (10% το χρόνο), μεγάλη αύξηση στις εξαγωγές και τις εισαγωγές. Ωστόσο, εν όψη της πιθανής γενίκευσης της οικονομικής κρίσης των ΗΠΑ στον υπόλοιπο κόσμο, αναμένονται χαμηλότεροι ρυθμοί αύξησης του εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου.

Ως παράγοντες κινδύνου για το κινεζικό αλλά και παγκόσμιο εμπόριο και μεταφορές, ο Dr. Lardy ανέφερε την επιστροφή του κλίματος του προστατευτισμού σε ΗΠΑ και Ευρώπη, στην περίπτωση που οι οικονομίες του κόσμου πληγούν από μια έντονη ύφεση.

Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Dr. Gene Huang, ο οποίος επικεντρώθηκε στον κλάδο των μεταφορών και επίσης αναφέρθηκε στις διεθνείς χωροταξικές ανακατατάξεις στην παραγωγή που επιφέρει η παγκοσμιοποίηση, ενώ μίλησε για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις αλυσίδες εφοδιασμού και Logistics παγκοσμίως. Ειδικά για τον κλάδο των εναέριων μεταφορών, Air Freight/Cargo, προέβλεψε ρυθμούς ανάπτυξης του 6% ετησίως για την επόμενη 20ετία και λαμπρές εξελίξεις. Εκτίμησε ότι ο εναέριος στόλος μεταφορών θα διπλασιαστεί τις επόμενες δύο δεκαετίες για να ανταπεξέλθει στη ζήτηση. Επίσης, το ποσοστό του παγκόσμιου αεροπορικού εμπορίου με την Ασία θα αυξηθεί από το 51% που ήταν το 2005 στο 63% στο 2025. Και σε αυτή την περίπτωση, η Κίνα διαδραματίζει το ρόλο-κλειδί στις διεθνείς εμπορικές εξελίξεις στα επόμενα χρόνια.

Τρίτος και τελευταίος ομιλητής της στρογγυλής τραπέζης ήταν ο κ. Paal E. Monsen, ο οποίος αναφέρθηκε στις πρόσφατες θετικές εξελίξεις και τάσεις στο ναυτιλιακό κλάδο. Τόνισε ότι διαφαίνεται μια φάση κάμψης στον ορίζοντα, που οφείλεται σε μια πιθανή επερχόμενη παγκόσμια ύφεση. Αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ανάπτυξης του εξαγωγικού εμπορίου από την Κίνα.

Επιπλέον, μια σημαντική πτώση της τιμής του πετρελαίου που θα έπεται της οικονομικής συρρίκνωσης, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους ρυθμούς ανάπτυξης του κλάδου της μεταφοράς πετρελαίου. Ωστόσο, με τα τρέχοντα δεδομένα, η αρνητικές επιπτώσεις στο μεταφορικό εμπόριο και τη ναυτιλία δεν θα είναι δυσμενείς αν η ζήτηση για εμπορικές & μεταφορικές υπηρεσίες επαρκέσει για την ανάπτυξη του κλάδου. Μάλιστα προέβλεψε ότι μέσα στην επόμενη διετία ενδέχεται δούμε μια αύξηση του στόλου των tanker κατά 8% και σχεδόν διπλασιασμό του αριθμού των πλοίων container στα επόμενα 5 χρόνια, για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του διεθνούς εμπορίου.

Στο δείπνο που ακολούθησε, ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank EFG, κ. Νικόλαος Καραμούζης, καλωσόρισε την κεντρική ομιλήτρια της ημερίδας, Δρ. Anne Krueger, αναφερόμενος στο επιτυχές ερευνητικό έργο της και την πολύχρονη πρακτική εμπειρία της, ενώ τόνισε τη σημασία της σημερινής αύξησης του διεθνούς εμπορικού ανταγωνισμού στις επιχειρηματικές επιλογές, τα περιθώρια κερδοφορίας και την ανταγωνιστικότητα. Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η Δρ. Krueger, η οποία εμφανίστηκε αισιόδοξη για την αμφίδρομη σχέση μεταξύ της παγκόσμιας ανάπτυξης και ευημερίας και του διεθνούς εμπορίου. Η αύξηση του βιοτικού επιπέδου παγκοσμίως, που οφείλεται σε οικονομικούς, τεχνολογικούς και εμπορικούς λόγους, έχει θετική επίδραση στην αγορά και τις μεταφορές προϊόντων και υπηρεσιών, και μάλιστα πολυτελείας όπως είναι ο τουρισμός.

Η κα. Krueger εμφανίστηκε, όμως, ανήσυχη για τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις και το ενδεχόμενο επαναφοράς σε μια κατάσταση προστατευτισμού στο εμπόριο μεταξύ των χωρών, στην περίπτωση που οι εθνικές οικονομίες και αγορές πληγούν από μια παρατεταμένη κρίση. Σε αυτή την περίπτωση προέβλεψε ότι ο αυξανόμενος προστατευτισμός θα οδηγήσει μακροχρόνια σε μια σταδιακή απώλεια ευημερίας και διάβρωσης του διεθνούς εμπορίου. Απέκλεισε όμως το ενδεχόμενο μιας απότομης μείωσης των μεταφορών και της οικονομικής δραστηριότητας.

Βραχυχρόνια, ως ισχυρότερο παράγοντα ρίσκου από αυτόν του προστατευτισμού, ανέφερε την αλματώδη αύξηση της τιμής του πετρελαίου και των πρώτων υλών. Αυτή μπορεί να επιφέρει την μείωση του όγκου των μεταφορών και των εμπορικών συναλλαγών στις υπό ανάπτυξη χώρες, ιδιαίτερα σε αυτές που πασχίζουν τώρα να αποκτήσουν κάποιο μερίδιο από την παγκόσμια εμπορική αγορά, ενώ βρίσκονται σε απομακρυσμένες γεωγραφικά περιοχές από τις κύριες αγορές-κέντρα ζήτησης των προϊόντων που εξάγουν.
 
Επιπλέον οι περιορισμοί στη μόλυνση και τις εκπομπές CO2 θα επιδράσουν αρνητικά στις ροές του εμπορίου, που προέρχονται από τις πιο ενεργοβόρες χώρες και, κατ’ επέκταση, στους ρυθμούς ανάπτυξής τους. Για την τρέχουσα κρίση στο χρηματοπιστωτικό τομέα τόνισε ότι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες, πρέπει να εφαρμόσουν τα μέτρα εκείνα επίλυσης της κρίσης που δεν θα επεμβαίνουν στην ελεύθερη μεταφορά αγαθών και υπηρεσιών και δεν θα παρεμποδίζουν το διεθνές εμπόριο.

Κλείνοντας την ομιλία της, η Dr. Krueger μίλησε με αισιοδοξία για το μέλλον, παρά την τρέχουσα οικονομική αβεβαιότητα και τόνισε ότι οι παγκόσμιοι ρυθμοί ανάπτυξης του εμπορίου θα συνεχιστούν με την ίδια σχεδόν ένταση, προωθώντας την οικονομική ολοκλήρωση και την εξάλειψη των φραγμών στις μεταφορές προϊόντων και υπηρεσιών ανάμεσα στα κράτη. Σε αυτό θα συντελέσει και η αίσια εξέλιξη του κύκλου των συνομιλιών της Doha που θα οδηγήσει σε αφομοίωση πρακτικών που ενισχύουν την ανάπτυξη και το διεθνές εμπόριο και τη συμμετοχή περισσότερων χωρών στην παγκόσμια ευημερία.