Ανεργία: Απότομη άνοδος, αλλά με θετική «ουρά»

Η απότομη αύξηση της ανεργίας στο 12,1%, σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), έχει, σύμφωνα με τους ειδικούς, διπλή ανάγνωση.

Αφενός, δείχνει την έντονη εποχικότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική αγορά εργασίας. Το πρώτο και το τελευταίο τρίμηνο κάθε έτους δεν είναι και τα πλέον «καλά» τρίμηνα για την ανεργία, σε αντίθεση με το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο, που λόγω της τουριστικής κίνησης, οι προσλήψεις αυξάνονται και η ανεργία μειώνεται.

Βέβαια, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν, αναπάντεχα, αύξηση ακόμη και σε σχέση με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2023. Έτσι, κι ενώ η ανεργία το τελευταίο τρίμηνο του 2023 είχε «κλείσει» στο 10,5%, ενώ ακόμη και το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, ένα χρόνο πριν, ήταν κάτω από 12% και συγκεκριμένα στο 11,8%, κατά το α’ τρίμηνο του 2024 αυξήθηκε στο 12,1%.

Βάσει των εκτιμήσεων, μετά την αναμενόμενη εποχική αναπροσαρμογή, το α' τρίμηνο εκτιμάται ότι θα πλησιάσει το 11%, με την ανεργία να είναι, έστω και οριακά, μειωμένη σε σχέση με το α’ τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Αυτό φαίνεται άλλωστε και από τα στοιχεία ανεργίας που εκδίδει σε μηνιαία βάση η ΕΛΣΤΑΤ.

Η μείωση του μη ενεργού πληθυσμού

Τα στοιχεία, όμως, έκρυβαν και μια θετική εξέλιξη, τη μείωση του μη ενεργού πληθυσμού. Αναλυτικά, στο κυβερνητικό επιτελείο όσο και στην αγορά, η μείωση του μη ενεργού πληθυσμού εκτιμάται ως ένα από τα θετικά στοιχεία των χθεσινών ανακοινώσεων της ΕΛΣΤΑΤ. Και αυτό γιατί θεωρείται το πρώτο βήμα, στην πορεία προς την απασχόληση, ατόμων που όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν απογοητευμένα και δήλωναν ότι δεν αναζητούν εργασία.

Αυτό τους ενέτασσε αυτόματα στον μη ενεργό πληθυσμό, επηρεάζοντας προς τα κάτω το ποσοστό της ανεργίας. Πλέον, βλέποντας σημαντικές κινήσεις στην εγχώρια οικονομία, δηλώνουν ότι αναζητούν εργασία και εντάσσονται από την ΕΛΣΤΑΤ στους άνεργους, με την ελπίδα ότι το επόμενο διάστημα θα περάσουν στην ομάδα των απασχολούμενων.

Αύξηση ανεργίας στους νέους

Αύξηση υπάρχει και στους νέους άνεργους, όσους δηλαδή βγήκαν από την εκπαίδευση και πλέον αναζητούν εργασία. Και αυτό το γεγονός συνέτεινε, όπως επισημαίνουν  οι ειδικοί, στην αύξηση της ανεργίας.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η ΕΛΣΤΑΤ, η ανεργία στη χώρα κατά το α' τρίμηνο του 2024 παρουσίασε αυξητικές τάσεις και διαμορφώθηκε στο 12,1%, έναντι 10,5% το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και 11,8% το πρώτο τρίμηνο πέρυσι.

Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 574.130 άτομα, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 17,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 4,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Κάτι που δεν δικαιολογείται από την πορεία της απασχόλησης: ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 4.173.424 άτομα παρουσιάζοντας ανεπαίσθητη μείωση κατά 0,2%, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αύξηση κατά 1,8%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023. Δικαιολογείται κυρίως από τη μείωση του μη ενεργού πληθυσμού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα άτομα που βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού περιορίστηκαν στα 4.278.162 άτομα, εκ των οποίων κάτω από 75 ετών είναι 3.049.185 άτομα. Ο αριθμός αυτός είναι σημαντικά μειωμένος, κατά 2,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 3,5% σε σχέση με ένα έτος πριν. Μάλιστα, η πλειονότητά τους (45,7%) δεν έχει εργαστεί ποτέ στο παρελθόν, προέρχεται δηλαδή κατά κύριο λόγο από την ηλικιακή ομάδα των νέων. Κάτι που φαίνεται και από την ανεργία των ατόμων 15-19 ετών, της ομάδας δηλαδή με την υψηλότερη ανεργία, της τάξης του 47,6%.

Αντίστοιχα, υπάρχει κι ένα 30% για το οποίο έχουν περάσει περισσότερα από 8 έτη από τότε που σταμάτησε την τελευταία του εργασία. Από τα άτομα που εργάστηκαν μέσα στα τελευταία 8 έτη, το 20,7% σταμάτησε να εργάζεται επειδή η εργασία του ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε.

Τέλος, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στα Ιόνια νησιά εξακολουθούν να κατέχουν τη θλιβερή πρωτιά, με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό (31,1%) σε σχέση με το 16,6% του Νοτίου Αιγαίου που ακολουθεί.

Στην υψηλή φορολόγηση της μισθωτής εργασίας οφείλεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η σημαντική αύξηση της μη μισθωτής απασχόλησης, με το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων χωρίς προσωπικό να ανέρχεται στο επίπεδο του 20,6%.