Η ακτινογραφία των χρεών 108+46 δισ. σε Εφορία και Ταμεία

Στα 46 δισ. ευρώ εκτινάχθηκαν τα χρέη προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) καθώς μόνο όσοι έχουν μικρές οφειλές, κάτω των 10.000 ευρώ, προς τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να τις αποπληρώσουν, ενώ φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις με μεγαλύτερα χρέη, λόγω των προσαυξήσεων, φορτώνουν το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης με συνεχώς μεγαλύτερα ποσά.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την 1η Τριμηνιαία Έκθεση Προόδου του ΚΕΑΟ για το 2023, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του Μαρτίου διαμορφώθηκε στα 45,9 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 255,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, εξαιτίας της αύξησης των πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων κατά 393,5 εκατ. ευρώ, καθώς οι κύριες οφειλές παρουσίασαν μείωση κατά 137,9 εκατ. ευρώ.

Όπως επισημαίνεται, πάντως, στην τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή, σε ετήσια βάση, ο αριθμός των οφειλετών παρουσίασε μείωση κατά 130.369, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023 σε 2.293.204 μητρώα.

Η μείωση των οφειλετών προέρχεται από τις κατηγορίες οφειλής μεταξύ 50 και 10.000 ευρώ και μάλιστα κατά 183.376 μητρώα συνολικά. Γεγονός που δείχνει ότι όσοι έχουν καταφέρει να κρατήσουν χαμηλές τις οφειλές τους, έως τις 10.000 ευρώ, προσπαθούν να ενταχθούν σε κάποια ρύθμιση και να αποπληρώσουν το χρέος τους.

Στον αντίποδα, παρατηρείται αύξηση στις συνολικές οφειλές κατά περίπου 3,1 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, η οποία οφείλεται τόσο σε αύξηση των κύριων οφειλών (κατά 828,2 εκατ. ευρώ) όσο και των πρόσθετων τελών (αύξηση κατά 2,3 δισ. ευρώ).

Αναλυτικότερα, αύξηση στις ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές παρατηρείται σε όλες τις κατηγορίες οφειλής άνω των 10.000 ευρώ, με τη μεγαλύτερη να εντοπίζεται σε αυτή μεταξύ 100.000 και 1.000.000 ευρώ (κατά 556 εκατ. ευρώ).

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι συνολικές εισπράξεις του ΚΕΑΟ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 ανέρχονται σε 418,5 εκατ. ευρώ, με το 60% να προέρχεται από πληρωμές οφειλών που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης και το 40% από καταβολές εκτός ρύθμισης. Τα περισσότερα χρήματα εισπράχθηκαν δε από την πάγια ρύθμιση που από τα τέλη του 2022 έγινε σε έως 24 δόσεις και ακολουθούν η ρύθμιση των 120 δόσεων, αυτή των 72, η παλιά ρύθμιση (του 2015) των 100 δόσεων και τελευταία αυτή του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Η αύξηση των εσόδων από ρυθμίσεις είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του ΕΦΚΑ σε πλεονασματική τροχιά. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού, τα έσοδα από ρυθμίσεις οφειλών αλλά και εισφορές κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 ήταν αυξημένα κατά 319 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης να εμφανίζει πλεόνασμα.

Το πλεόνασμα βέβαια είναι της τάξης των 259 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 244 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 (πλεόνασμα 503 εκατ. ευρώ), καθώς τα συνολικά έσοδα (μαζί με τις μεταβιβάσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό και τις εισπράξεις υπέρ τρίτων) είναι αυξημένα κατά 839 εκατ. ευρώ και οι δαπάνες υψηλότερες κατά 1,083 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των μεγαλύτερων δαπανών για καταβολή συντάξεων, κύριων και επικουρικών, κατά 489 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της μείωσης του αριθμού των εκκρεμών και ληξιπρόθεσμων συντάξεων κατά τη διάρκεια του Α' τριμήνου 2023.

Επιπλέον 245 εκατ. ευρώ αύξηση των δαπανών υπάρχει κατά κύριο λόγο εξαιτίας της εφάπαξ καταβολής συνολικού ποσού περίπου 320 εκατ. ευρώ, κατά τον μήνα Μάρτιο, σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά (επίδομα προσωπικής διαφοράς).

Σύμφωνα, τέλος, με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, ο συνολικός αριθμός ληξιπρόθεσμων αιτήσεων συνταξιοδότησης μειώθηκε από 67.680 στο τέλος του 4ου τριμήνου 2022 σε 64.561 στο τέλος του 1ου τριμήνου 2023. Οι ληξιπρόθεσμες (εκκρεμείς πάνω από 90 ημέρες) αιτήσεις συνταξιοδότησης μειώθηκαν ελαφρώς, από 48.302 στο τέλος Δεκεμβρίου 2022 σε 48.183 στο τέλος Μαρτίου 2023. Στον κλάδο επικουρικής σύνταξης, ο συνολικός αριθμός εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης εμφανίζεται μειωμένος στο τέλος Μαρτίου 2023 σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2022, από 130.096 σε 104.417. Οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις επικουρικής σύνταξης είναι 67.616 στο τέλος Μαρτίου 2023.

Τα χρέη προς την Εφορία

Οκτώ στα δέκα ευρώ ληξιπρόθεσμων χρεών στην εφορία ή 84,2 δισ. ευρώ σε σύνολο 107,7 δισεκατομμυρίων «βαραίνει» μόλις 9.023 φυσικά και νομικά πρόσωπα που φαίνεται να έχουν γράψει τις υποχρεώσεις τους στο χιόνι.

Αντίθετα, η συντριπτική πλειοψηφία των οφειλετών του δημοσίου ή 1,87 εκατ. ΑΦΜ χρωστούν λιγότερα από 500 ευρώ και μάλιστα τα χρέη αυτής της κατηγορίας μειώνονται, αναδεικνύοντας την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, η οποία αποτυπώνεται τόσο στα στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ όσο και στην πορεία των φορολογικών εσόδων.

Από την ανάλυση των στοιχείων εξέλιξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία έως τον Απρίλιο, η οποία ενσωματώνεται στην τελευταία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, προκύπτουν για μια ακόμα φορά ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

1. Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών μειώθηκε στα 107,7 δισ. ευρώ από 112,5 δισ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.
2. Κατά 257.387 μειώθηκαν τα ΑΦΜ με ληξιπρόθεσμα χρέη σε ετήσια βάση, με αποτέλεσμα να χρωστούν στην εφορία 3.687.278 φυσικά και νομικά πρόσωπα.
3. Το πλήθος των οφειλετών με χρέη έως 10.00 ευρώ μειώθηκε κατά 272.411 ΑΦΜ μέσα σε ένα χρόνο.
4. Κατά 1.694 αυξήθηκαν οι οφειλέτες με χρέη από 100.000 ευρώ έως 1 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 42.073 ΑΦΜ. Κατά 196 αυξήθηκαν όσοι χρωστούν πάνω από 1 εκατ. ευρώ , φτάνοντας τα 9.023 φυσικά και νομικά πρόσωπα.
5. Χρέη στην Εφορία έως 50 ευρώ έχουν 517.356 φορολογούμενοι, με τον αριθμό τους να εμφανίζεται μειωμένος κατά 39.158 άτομα σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2022.
6. Με οφειλές από 50 έως 500 ευρώ εμφανίζονται 1.361.967 φορολογούμενοι, οι οποίοι είναι λιγότεροι κατά 170.382 σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2022.
7. Απλήρωτες φορολογικές οφειλές 500 έως 10.000 ευρώ έχουν 1.464.306 (-62.871 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2022).
8. Χρέη από 10.000-100.000 ευρώ έχουν 292.553 φυσικά και νομικά πρόσωπα (+13.134 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2022).
9. Στην κλίμακα των οφειλών μεταξύ 1 και 100 εκατ. ευρώ καταγράφεται αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 766,6 εκατ. ευρώ, ενώ οι οφειλές άνω των 100 εκατ. ευρώ παρουσιάζουν σημαντική μείωση κατά 6,4 δισ. ευρώ, λόγω της διαγραφής οφειλών της ΟΣΕ ΑΕ ύψους 7,4 δισ. ευρώ.
10. Το 70% των ληξιπρόθεσμων οφειλών ή 58,9 δισ. ευρώ προέρχεται από χρέη νομικών προσώπων, με τον αριθμό των επιχειρήσεων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ να διαμορφώθηκε στα 5.491, αυξημένος σε ετήσια βάση κατά 115 νομικά πρόσωπα.

Όσοι χρωστούν άνω των 150.000 ευρώ, θα βγουν στα «μανταλάκια» στις 4 Αυγούστου, αν δεν ρυθμίσουν ή δεν εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους.