Πόσο κινδυνεύει ο ελληνικός τουρισμός από το χάος στα αεροδρόμια

Σε μία τουριστική σεζόν ισχυρών προκλήσεων εξελίσσεται η φετινή, παρά τις μεγάλες προσδοκίες. Μετά την εκτίναξη του πληθωρισμού και τις συνεχείς ανατιμήσεις σε ενέργεια και βασικά είδη διατροφής που, αφενός, έχουν συμπιέσει τα εισοδήματα των Ευρωπαίων πολιτών και αφετέρου, έχουν αυξήσει σημαντικά το κόστος ενός ταξιδιού, περαιτέρω ανησυχία στους κύκλους των επιχειρηματιών του κλάδου εγείρουν οι ακυρώσεις πτήσεων και οι πολύωρες καθυστερήσεις που καταγράφονται σε πολλά ευρωπαϊκά αεροδρόμια, ως αποτέλεσμα των τεράστιων ελλείψεων προσωπικού.

Μπορεί ο ελληνικός τουρισμός, με βάση τα επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, να προσεγγίζει για το διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου τα νούμερα του 2019, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις για μία «δυνατή» σεζόν, ωστόσο, οι εικόνες ταξιδιωτικού χάους στα αεροδρόμια του εξωτερικού που κάνουν τον γύρο του κόσμου μία ανάσα πριν από την έναρξη της περιόδου υψηλής ζήτησης έχουν προκαλέσει προβληματισμό.

Οι πρώτες ακυρώσεις πτήσεων έχουν ήδη καταγραφεί σε αρκετά ελληνικά δημοφιλή νησιά όπως η Κρήτη, η Σαντορίνη, η Κως και η Ζάκυνθος, με την πλειονότητα των ταξιδιωτών, πάντως, να εξυπηρετείται μέσω άλλων πτήσεων και τελικά να φτάνει στον τελικό προορισμό. Εξέλιξη που πρακτικά σημαίνει ότι για την ώρα δεν επηρεάζονται οι κρατήσεις στα ξενοδοχεία, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.

Οι επιχειρηματίες του ξενοδοχειακού κλάδου, την ίδια στιγμή, ευελπιστούν ότι οι «αρρυθμίες» που θα προκληθούν το επόμενο διάστημα στην αγορά, ως απόρροια των αναταράξεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα είναι διαχειρίσιμες και δεν θα οδηγήσουν σε ακυρώσεις από την πλευρά των ταξιδιωτών, κάτι το οποίο θα υπονόμευε την πορεία του ελληνικού τουρισμού.

Ενδεικτική της δεινής κατάστασης που διαμορφώνεται παγκοσμίως και στην οποία έχουν περιέλθει αρκετοί αερομεταφορείς είναι η ακύρωση 900 πτήσεων, εσωτερικού και εξωτερικού (σ.σ. σε ευρωπαϊκούς προορισμούς) για τον Ιούλιο από τη Lufthansa, τη μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της Γερμανίας, που ανακοίνωσε ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στην αυξημένη ζήτηση, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού.

Πάντως, όπως επισημαίνουν οι επιχειρηματίες του τουρισμού, οι καθυστερήσεις και οι αλλεπάλληλες ακυρώσεις πτήσεων ενδεχομένως να επηρεάσουν αρνητικά τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, αποθαρρύνοντας τους δυνάμει ταξιδιώτες να προχωρήσουν σε προγραμματισμό των διακοπών τους κυρίως για το διάστημα Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου. Το ενδεχόμενο αυτό προκαλεί πονοκέφαλο, με δεδομένο ότι ένα σημαντικό ποσοστό των κρατήσεων και για τη φετινή σεζόν είναι της τελευταίας στιγμής, κατά κύριο λόγο εξαιτίας της πανδημίας, η οποία και ενέτεινε τη συγκεκριμένη τάση πέρυσι.

«Το πρόβλημα είναι μπροστά μας. Για την ώρα, οι ακυρώσεις των πτήσεων δεν έχουν επηρεάσει τον ελληνικό τουρισμό, ωστόσο, εάν δεν εξομαλυνθεί η κατάσταση, ενδεχομένως να δημιουργηθεί πρόβλημα στις νέες κρατήσεις και δη στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής που αφορούν κυρίως το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου. Είναι βέβαιο, πάντως, πως ολόκληρο το σύστημα του τουρισμού δέχεται πιέσεις», εξηγούν παράγοντες της αγοράς. 

Οι μεγάλοι tour operators από την πλευρά τους προσφέρουν extra υπηρεσίες στους ταξιδιώτες που έρχονται αντιμέτωποι με πολύωρες καθυστερήσεις, παρέχοντάς τους επιπρόσθετες εκδρομές και γεύματα μέχρι την αναχώρησή τους.

Για «φαινόμενο της πεταλούδας» κάνουν λόγο στελέχη του κλάδου των αερομεταφορών, επισημαίνοντας ότι οι αναταράξεις που παρατηρούνται σε διεθνές επίπεδο δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστη την ελληνική αγορά. «Το φετινό θα είναι ένα δύσκολο καλοκαίρι, με αναταράξεις. Θα έρθουμε αντιμέτωποι με επιχειρησιακές προκλήσεις. Δεν είναι δυνατόν τα προβλήματα που καταγράφονται σε διεθνές επίπεδο να μην έχουν κάποια επίδραση και στην Ελλάδα, σε μία σεζόν που καταγράφεται αύξηση της ζήτησης. “Κλυδωνισμοί” θα υπάρχουν, αλλά όχι με την ίδια ένταση σε όλες τις χώρες. Το στοίχημά μας είναι να καλύψουμε το κενό που δημιουργείται και να απορροφήσουμε τους κραδασμούς, ευελπιστώντας ότι θα ομαλοποιηθεί όλο το σύστημα», τονίζουν.

Επισημαίνουν δε πως ακόμη κι όταν υπάρχουν ακυρώσεις πτήσεων, το κύριο μέλημα των αεροπορικών εταιρειών είναι η εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών μέσω άλλων πτήσεων, κάτι που περιορίζει το ενδεχόμενο επιπρόσθετης αναταραχής.

Στις «αρρυθμίες» της φετινής σεζόν αναφέρθηκε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου IOGR, στον οποίο ανήκει η SKY express, Γιάννης Γρύλος, ο οποίος εστίασε στις καθυστερήσεις και τις ακυρώσεις πτήσεων που παρατηρούνται σε μεγάλα αεροδρόμια του εξωτερικού, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού, επισημαίνοντας ότι «ταξιδιώτες με ανταποκρίσεις αντιμετωπίζουν πρόβλημα μέχρι να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους».

Τα ελληνικά αεροδρόμια

Μείζονος σημασίας ζήτημα είναι και εκείνο της επαρκούς στελέχωσης των ελληνικών αεροδρομίων, τα οποία, ειδικά στο peak της τουριστικής σεζόν θα κληθούν να επιδείξουν ισχυρά αντανακλαστικά και να διαχειριστούν τις αναταράξεις που προέρχονται από το εξωτερικό, αποτρέποντας ενδεχόμενο ντόμινο.

Για την έλλειψη προσωπικού εδάφους και αεροσυνοδών που καταγράφεται παγκοσμίως μίλησε πρόσφατα, στο πλαίσιο του νέου κύκλου του προγράμματος καινοτομίας «The Digital Gate IV: The Airport Innovation Challenge», και ο Γιάννης Κόλλας, διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ). «Αυτό το φαινόμενο υπάρχει και μας έχει φέρει και σε μια εγρήγορση», τόνισε, μεταξύ άλλων, επισημαίνοντας ότι ο ΔΑΑ αριθμεί περισσότερες από 15.000 θέσεις εργασίας (άμεσες και έμμεσες). «Θα πρέπει να βρίσκουμε λύσεις που θα συνδυάζουν τεχνολογία και ανθρώπους, για να είμαστε πιο ευέλικτοι», συμπλήρωσε, λέγοντας πως οι εταιρείες που έχουν αναλάβει εργολαβικά υπηρεσίες εντός του ΔΑΑ έχουν εξασφαλίσει ότι θα έχουν στη διάθεσή τους προσωπικό.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα αεροδρόμια της Μεγάλης Βρετανίας, με τις αεροπορικές εταιρείες να ακυρώνουν η μία μετά την άλλη δρομολόγια. Πριν λίγα 24ωρα, η βρετανική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους ΕasyJet ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε περικοπή του πτητικού της προγράμματος κατά την καλοκαιρινή περίοδο, για να διευκολύνει τη διαχείριση λειτουργικών προβλημάτων, όπως οι ελλείψεις προσωπικού σε υπηρεσίες εδάφους στο αεροδρόμιο Gatwick του Λονδίνου και στο Άμστερνταμ.

Σε ακύρωση 50 πτήσεων σε ημερήσια βάση έχει προχωρήσει και η ολλανδική KLM, λόγω έλλειψης προσωπικού, με το ντόμινο να συνεχίζεται και τις Wizz Air και British Airways, μεταξύ άλλων, να μετρούν καθυστερήσεις και να προβαίνουν επίσης σε ακυρώσεις.

Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και η διοίκηση του αεροδρομίου Σίπχολ του Άμστερνταμ, ανακοινώνοντας ανώτατο όριο στον αριθμό των επιβατών που μπορεί να εξυπηρετήσει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, επικαλούμενη αφενός την έντονη ζήτηση και αφετέρου την έλλειψη προσωπικού ασφαλείας.