Βουλή: Οι ενστάσεις των φορέων για τον πτωχευτικό κώδικα

«Κίτρινες» κάρτες σε σημεία του νέου πτωχευτικού κώδικα, που ψηφίζεται την επόμενη Πέμπτη, υπήρξαν από εκπροσώπους των φορέων στη σημερινή συνεδρίαση της επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Οι φορείς εστίασαν στο ποιες οφειλές θα υπάγονται στο νέο κώδικα, στις δικλίδες ασφαλείας που πρέπει να υπάρχουν αλλά και στο πώς θα διασφαλιστεί η εφαρμογή των διατάξεων στην πράξη.

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μίλησε για την «πρώτη ολιστική προσέγγιση του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα» και σημείωσε πως «υπάρχει μια οριζόντια θετική έκφραση των φορέων ως προς τον βασικό σχεδιασμό αυτής της πρωτοβουλίας».

Μιλώντας στην επιτροπή, αναφέρθηκε στις τοποθετήσεις που έγιναν, κάνοντας αναφορά και στο ότι υπήρξαν αντιφατικές προσεγγίσεις ανάμεσα σε φορείς που εκπροσωπούν την επιχειρηματικότητα. Για να τονίσει πως αποδείχθηκε ότι η κυβέρνηση δεν νομοθέτησε κατ' εντολή των τραπεζών και των servicers.

Ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε πως η οριζόντια προστασία της πρώτης κατοικίας είχε καταργηθεί από το 2019, ασκώντας κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση. «Με τη νέα ρύθμιση παρέχουμε έμπρακτη ουσιαστική στήριξη στην προστασία της πρώτης κατοικίας» ανέφερε και μίλησε εκ νέου για τις βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.

Στις προωθούμενες ρυθμίσεις αναφέρθηκε ο Γιώργος Χατζηνικόλαου, πρόεδρος του Δ.Σ. της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και πρόεδρος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε. Όπως είπε, η καθολική ρύθμιση είναι χρήσιμη όταν υπάρχουν πολλά χρέη σε διαφορετικούς φορείς (όπως είναι η εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και οι τράπεζες), καθώς δεν έχει νόημα να ρυθμίζεται μια οφειλή αλλά να μένει η άλλη οφειλή σε εκκρεμότητα.

Ωστόσο στη συνέχεια επεσήμανε πως είναι διαφορετικό αν η οφειλή αφορά μόνο στην τράπεζα και εστίασε στις διμερείς συζητήσεις. Για να σημειώσει πως από αυτές τις ρυθμίσεις που έχουν κάνει οι τράπεζες σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, έχουν ρυθμιστεί δάνεια άνω των 18 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Τέλος, τόνισε πως το μεγάλο στοίχημα είναι η εφαρμογή του νόμου, καθώς σήμερα, δέκα χρόνια μετά, εκκρεμούν στα δικαστήρια ακόμα αιτήσεις του νόμου Κατσέλη. Αυτή τη στιγμή, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στο 30% του χαρτοφυλακίου των τραπεζών, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 3%.

Ο Αναστάσιος Πανούσης, πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, ανέφερε πως αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό μπορεί να υποβάλει μια ιδιαιτέρως μεγάλη περίμετρος οφειλετών. Για να σημειώσει πως με μια τέτοια περίμετρο, θα γίνει ευρεία χρήση, με αποτέλεσμα να μπουν σε αχρείαστη ρύθμιση ενήμεροι οφειλέτες και να ξεκινήσει ξανά η διαδικασία για ήδη ρυθμισμένες οφειλές. Και να προσθέσει πως η υποβολή αίτησης δύναται να οδηγήσει σε αναστολή συγκεκριμένων ενεργειών αναγκαστικής εκτέλεσης, μια ρύθμιση που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές για να μεταθέσουν για άλλη μια φορά στο μέλλον την εκπλήρωση υποχρεώσεων.

Στο πλαίσιο αυτό έκανε αναφορά στη θέσπιση πρόσθετων κριτηρίων υπαγωγής στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, θέμα για το οποίο έχει κατατεθεί και σχετικό υπόμνημα. Τέλος τόνισε πως όσο κρίσιμη είναι η ψήφιση του Κώδικα με τις κατάλληλες προσαρμογές, άλλο τόσο είναι και η ύπαρξη των απαραίτητων προϋποθέσεων για την εφαρμογή του.

«Η πρώτη κατοικία δεν προστατεύεται», είπε από τη ΓΣΕΒΕΕ ο Γιώργος Καββαθάς, θέτοντας το ερώτημα αν οι έμποροι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Όπως είπε, «δεν αντιμετωπίζονται οι αιτίες που κάνει τις επιχειρήσεις ευάλωτες».

Καμπανάκι χτύπησε και η ΕΣΕΕ, επισημαίνοντας ότι ο νέος κώδικας μπορεί να ανοίξει τον δρόμο σε μαζικές πτωχεύσεις. Παράλληλα και από την ένωση Προστασίας Δανειοληπτών, ο Ευάγγελος Κρητικός εξέφρασε τον φόβο πως μπορεί να υπάρξει εξάπλωση των πτωχεύσεων.

«Είμαστε παντελώς αντίθετοι με την εξίσωση των φυσικών προσώπων με τις επιχειρήσεις», σημείωσε ο Βίκτωρ Τσιαφούτης, νομικός σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ. Για να προσθέσει πως πρέπει να προβλέπεται με σαφήνεια πως το εισόδημα που αφορά μέρος της πτωχευτικής διαδικασίας δεν αφορά μισθούς και συντάξεις. «Στο νομοσχέδιο δεν υφίσταται προστασία πρώτης κατοικίας», ανέφερε και μίλησε για μια προσωρινή προστασία της στέγης.

Ο Ηλίας Πλασκοβίτης, σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδος, σημείωσε πως η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει πως το θέμα δεν είναι τόσο οι λάθος διατάξεις όσο η αδυναμία εφαρμογής τους. Για να αναφερθεί σε προθεσμίες ιδιαίτερα απαιτητικές για δημόσια διοίκηση, τράπεζες κ.α. και να σημειώσει πως «θα θέλαμε η διαβούλευση του υπουργείου Οικονομικών με τους εμπλεκόμενους φορείς να καλύψει και το περιεχόμενο των υπουργικών αποφάσεων».

Στη συνέχεια, ο Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου (Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας) σημείωσε πως αν δεν ενισχυθούν τα ειρηνοδικεία, θα έχουμε αναμονή πολλών ετών. Όπως είπε, «συνάδελφοι έχουν πέσει έξω και τους ζητάμε να περιμένουν τέσσερα χρόνια για την επιστροφή στην κανονικότητα». Για να χτυπήσει καμπανάκι πως αν ψηφιστεί ο νόμος όπως είναι, μπαίνει «ταφόπλακα» σε δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις.
Μίλησε για την ανάγκη να βρεθεί μια «χρυσή τομή», ώστε να μπει τάξη και παράλληλα να υπάρχουν προοπτικές επιβίωσης για όσους πτωχεύσουν. Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του υπογράμμισε πως «να μην καούν και τα χλωρά μαζί με τα ξερά».

Στην ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της προστασίας των αδύναμων ιδιοκτητών πρώτης κατοικίας, ώστε να διασφαλίζεται ακόμα περισσότερο η προστασία του σπιτιού τους, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Κωνσταντίνος Κόλλιας.