Πώς θα χρηματοδοτηθούν οι παρεμβάσεις στήριξης του «επιχειρείν»

Σε αιχμή του δόρατος για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορωνοϊού στην οικονομία μετατρέπεται το ΕΣΠΑ καθώς, κυρίως μέσω αυτού και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αλλά και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αναμένεται στο αμέσως επόμενο διάστημα να δημιουργηθεί ένα πακέτο χρηματοδοτικών εργαλείων για τη στήριξη των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών που πλήττονται από την πανδημία.

«Πλέον, το τρέχον ΕΣΠΑ θα πρέπει να μετονομαστεί σε "ΕΣΠΑ της κρίσης"» αναφέρει αρμόδιος παράγοντας στο Euro2day.gr, επισημαίνοντας ότι οι πάσης φύσεως δαπάνες που σχετίζονται με τον κορωνοϊό, ακόμα και οι ιατρικές μάσκες στα νοσοκομεία, θα χρηματοδοτούνται είτε από το συγχρηματοδοτούμενο είτε από το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Πέραν όμως από τις δαπάνες για την ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, το μεγάλο βάρος πέφτει στην άμβλυνση των συνεπειών στην οικονομία και τις επιχειρήσεις που πλήττονται, γι' αυτό σύμφωνα με πληροφορίες, τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων «ψάχνουν» να βρουν πού υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα για να στηρίξουν το πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε χθες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, σε προγράμματα που σχετίζονται με τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και συγκεκριμένα στο ΕΠΑνΕΚ, θα μεταφερθούν κονδύλια από επιχειρησιακά προγράμματα που παρουσιάζουν χαμηλότερη απορρόφηση.

Αν χρειαστεί, πόροι στο ΕΠΑνΕΚ θα μεταφερθούν και από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) καθώς στόχος του υπουργείου είναι να δημιουργήσει άμεσα έναν «μεγάλο κουμπαρά», που σε συνδυασμό με τις χορηγήσεις της ΕΤΕπ και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος θα παρέχει ρευστότητα κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που πλήττονται από τον κορωνοϊό.

Ο ρόλος της ΕΤΕπ

Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε χθες ο Άδωνις Γεωργιάδης, για τη στήριξη των επιχειρήσεων θα δημιουργηθούν χρηματοδοτικά εργαλεία και εγγυοδοτικοί μηχανισμοί ύψους 5,75 δισ. ευρώ, τα οποία με τη σχετική μόχλευση εκτιμάται ότι θα διανείμουν σχεδόν 15 δισ. ευρώ στην αγορά.

Ειδικότερα, όπως ανέφερε, σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιουργείται εγγυοδοτικός μηχανισμός για παροχή δανείων κεφαλαίου κίνησης σε ΜμΕ ύψους έως 3 δισ. ευρώ, ενώ ανάλογο εγγυοδοτικό εργαλείο θα διαθέσει 500 εκατ. ευρώ για το χορήγηση δανείων εγγυοδοτικού σκοπού.

Για το πρώτο ταμείο εγγυοδοσίας, δηλαδή αυτό που αφορά δάνεια κεφαλαίου κίνησης, έχουν ήδη ξεκινήσει οι επαφές με την ΕΤΕπ για τη χρηματοδότησή του, με ένα σημαντικό μέρος των πόρων (υπολογίζεται σε άνω των 300 εκατ. ευρώ) να προέρχεται από το ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα από το ΕΠΑνΕΚ.

Το δεύτερο εγγυοδοτικό εργαλείο, αυτό που αφορά τα δάνεια επενδυτικού σκοπού, οι διαδικασίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, καθώς έχει υπογραφεί η σχετική σύμβαση με τη θυγατρική της ΕΤΕπ, το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (ΕΤαΕ). Στον συγκεκριμένο μηχανισμό θα διατεθούν αρχικά 100 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, με την πρόβλεψη στη συνέχεια να διπλασιαστούν.

Εκτός όμως από τη συμμετοχή της ΕΤΕπ στους εγγυοδοτικούς μηχανισμούς, ζητείται και η συμβολή της στην παροχή ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες, για τη χορήγηση νέων επιχειρηματικών δανείων ύψους έως 2 δισ. ευρώ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συνεργασία της ΕΤΕπ με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι μακροχρόνια και αυτή την περίοδο ήδη είναι σε εξέλιξη δανειοδοτικά προϊόντα των τραπεζών προς τις επιχειρήσεις με την υποστήριξη της ΕΤΕπ.

Η Αναπτυξιακή Τράπεζα

Σε κομβικής σημασίας εξελίσσεται και ο ρόλος της νεοσύστατης Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) η οποία καλείται να επισπεύσει τις διαδικασίες δημιουργίας αμιγώς εθνικών χρηματοδοτικών εργαλείων. Όπως ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, απλοποιείται το Ταμείο Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ) της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και αυξάνονται οι πόροι κατά 250 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση νέων δανείων σε επιχειρήσεις που πλήττονται από το κορωνοϊό, με 100% επιδότηση του επιτοκίου για δύο χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι στα σχεδόν 920 εκατ. ευρώ που ήδη είναι διαθέσιμα μέσω του χρηματοδοτικού εργαλείου «Επιχειρηματική Χρηματοδότηση», μέσω του οποίου χορηγούνται δάνεια κεφαλαίου κίνησης και επενδυτικού σκοπού με το 40% του δανείου να είναι άτοκο, θα πρέπει να αναμένουμε άμεσα τη δημιουργία ενός νέου εργαλείου, που θα προβλέπει την επιδότηση του επιτοκίου στο 100%, προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για ένα σχετικά εύκολο εγχείρημα, καθώς ουσιαστικά το συγκεκριμένο ποσό θα διατεθεί στις τράπεζες για τη χορήγηση των δανείων. Δηλαδή δεν θα απαιτεί τη συνεπένδυση κεφαλαίου και από τα πιστωτικά ιδρύματα, όπως στα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Καθυστερήσεις από την Κομισιόν

Σύμφωνα με πληροφορίες, παρά τις πρωτοφανείς για τα ευρωπαϊκά δεδομένα συνθήκες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει να κινείται στους συνήθεις ρυθμούς γραφειοκρατίας, αρνούμενη τύποις, να προχωρήσει στην άμεση απλοποίηση των διαδικασιών υλοποίησης του ΕΣΠΑ, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλα τα κράτη-μέλη, παρότι αυτό ζητείται μετ' επιτάσσεως.

Πάντως φαίνεται να έχει καταλήξει να διευρύνει το όριο των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) από τις 200.000 ευρώ στις 500.000 ευρώ, ενώ στα επίσης θετικά μέτρα περιλαμβάνεται η απόφασή της για τη μη επιστροφή των προκαταβολών, κάτι το οποίο για την Ελλάδα σημαίνει την παροχή μιας αυτονομίας στη διαχείριση πόρων περίπου 1,8 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2023.