Ασφαλιστικό: Καμπανάκι για τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Αλλαγές, που θα... χωρούν στον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνει το ασφαλιστικό σχέδιο νόμου, όπως αποκαλύπτεται από την έκθεση της Κομισιόν. Στο ειδικό κεφάλαιο για τις συντάξεις, η έκθεση αναφέρεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας όσον αφορά συγκεκριμένες πτυχές της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος του 2016.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται στις αποφάσεις που έκριναν: 

α) αντισυνταγματικές τις εισφορές για αυτοαπασχολούμενους (20%) σε σύγκριση με τις συνεισφορές των εργαζομένων (6%),

β) αντισυνταγματικές τις διατάξεις που περικόπτουν μέρος των επικουρικών συντάξεων για συνολικές συντάξιμες αποδοχές υψηλότερες από 1.300 ευρώ (επειδή παραβίασαν την αρχή της αναλογικότητας και της ισότητας) και

γ) αντισυνταγματικά τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων, ειδικά για τις υψηλές συντάξεις και τους συνταξιούχους που εργάστηκαν για πολλά χρόνια. Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι ελληνικές αρχές επεξεργάζονται προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των πτυχών της αντισυνταγματικότητας και δεσμεύτηκαν «να βρουν λύσεις που να περιλαμβάνουν το κόστος της απαραίτητης τροποποίησης στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας για το 2020». Για να συμπληρώσουν ότι «κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολο».

Η ΕΕ αναφέρει πως είναι πολύ νωρίς για να αξιολογηθεί εάν αυτό θα συμβεί, καθώς δεν έχει κατατεθεί συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Εντούτοις, υπογραμμίζει, τα βασικά τμήματα της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος του 2016 βρέθηκαν συνταγματικά.

Θετική χαρακτηρίζει, στον αντίποδα, η Ε.Ε. την κρίση του ΣτΕ ότι είναι συνταγματική η δημιουργία του ΕΦΚΑ και η ενσωμάτωση όλων των συνταξιοδοτικών ταμείων (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού για τους δημόσιους υπαλλήλους) σε αυτό, όπως βέβαια και ο επανυπολογισμός όλων των συντάξεων με τους νέους κανόνες. Επιπλέον, στα θετικά συγκαταλέγει η Κομισιόν το γεγονός ότι για τις πτυχές της μεταρρύθμισης που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, το ΣτΕ δεν χορήγησε στα θιγόμενα άτομα δικαίωμα αναδρομικής χρηματικής αποζημίωσης. Ωστόσο, αναφέρεται στο δεύτερο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που πρόσφατα κατέληξε σε αντίθετο συμπέρασμα όσον αφορά τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων, γεγονός που σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης «δημιουργεί πρόσθετη αβεβαιότητα».

Η Κομισιόν αναφέρεται στην απόφαση για την εισφορά αλληλεγγύης για τους συνταξιούχους του δημόσιου τομέα, τα ποσοστά αναπλήρωσης της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2016 και η ένταξη των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων του δημόσιου τομέα στον ΕΦΚΑ, που από το δεύτερο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκαν αντισυνταγματικά. Το θέμα έχει παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου. Και σύμφωνα με τους εκπροσώπους των δανειστών, σε περίπτωση που η Ολομέλεια καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα με το τμήμα και αποφασίσει ότι ο νόμος περί μεταρρύθμισης των συντάξεων είναι αντισυνταγματικός από την άποψη αυτή, το θέμα θα υποβληθεί ενώπιον ειδικού Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου του άρθρου 100 του Ελληνικού Συντάγματος, έτσι ώστε το θέμα να λυθεί οριστικά.

Η Κομισιόν αναφέρεται και στο θέμα της παροχής που έδωσε στους συνταξιούχους η προηγούμενη κυβέρνηση ως «13η σύνταξη», θεωρώντας ότι η κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε να εφαρμόσει τη νομοθεσία που είχε εγκρίνει η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που καταργεί σημαντικά στοιχεία των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν το 2012 και το 2016 και οδηγεί σε αύξηση των δαπανών για τις συντάξεις ως μερίδιο του ΑΕΠ.

Αναφέρεται κατά κύριο λόγο στις αυξήσεις στις συντάξεις χηρείας που ανατρέπει τη μεταρρύθμιση του 2016 (που σύμφωνα με την Κομισιόν είχε εκσυγχρονίσει και ευθυγραμμίσει τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα με τις συνήθεις πρακτικές άλλων κρατών-μελών της ΕΕ) και την αποκατάσταση μόνιμης 13ης σύνταξης, η οποία είχε καταργηθεί το 2012. Η παροχή αυτή θα καταβάλλεται μία φορά τον χρόνο από 30% έως και 100% των τρεχουσών συντάξεων (το υψηλότερο ποσοστό αφορά τους συνταξιούχους με παροχές κύριας σύνταξης κάτω των 500 ευρώ μηνιαίως και το χαμηλότερο για τις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ ανά μήνα) και θα κοστίσει μέχρι και 0,8 δισ. ευρώ.

Ευθυγραμμισμένοι με τους συντάκτες της αντίστοιχης έκθεσης του ΔΝΤ, αλλά με ηπιότερο τρόπο, οι Ευρωπαίοι αναφέρουν ότι οι παροχές αυτές θα μειώσουν το σχετικό μερίδιο των κοινωνικών παροχών που δαπανώνται για τους νέους και τις ομάδες ασφαλισμένων που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας, όπου ο κίνδυνος φτώχειας είναι πολύ μεγαλύτερος.

Όσον αφορά την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την ολοκλήρωση της ενοποίησης του ΕΦΚΑ, η Ε.Ε. διαπιστώνει καθυστερήσεις που έχουν σωρευτεί και αναφέρει πως η νέα διοίκηση του Φορέα προωθεί διορθωτικές ενέργειες.

Σύμφωνα με αυτές, έχει προγραμματιστεί η αναθεώρηση του σχεδίου δράσης και οι αρχές προτίθενται να επιταχύνουν τη διαδικασία ψηφιοποίησης του συστήματος απονομής των συντάξεων. Έχουν επίσης αρχίσει να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στην πλήρη ενσωμάτωση των τοπικών γραφείων του ΕΦΚΑ, την ενσωμάτωση των διαφόρων συστημάτων πληροφορικής των προηγούμενων συνταξιοδοτικών ταμείων, στην έναρξη της διαδικασίας υποβολής προσφορών, την ολοκλήρωση του πλήρους ασφαλιστικού βιογραφικού για τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, και γενικά όλα τα στοιχεία που είναι σημαντικά για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του ΕΦΚΑ.