Στον ναδίρ η ανάκτηση κεφαλαίων από πτωχευμένες εταιρείες

Λιγότερο από το 1/3 του ποσού που είχαν δανείσει σε μια επιχείρηση που πτώχευσε, ανακτούν πλέον οι πιστωτές με την ολοκλήρωση της διαδικασίας (πτώχευσης). Το ποσοστό αυτό, είναι υποδιπλάσιο από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ, αλλά και χαμηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα, όπου, το ανακτήσιμο ποσό προσέγγιζε περίπου το ήμισυ των κεφαλαίων που είχαν χορηγηθεί (συμπεριλαμβανομένων των τόκων).

Αιτία για αυτό, είναι οι ιδιαίτερα χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες περαίωσης της πτώχευσης οι οποίες επεκτάθηκαν εντός της κρίσης, αλλά και η ίδια η κρίση η οποία απομείωσε την αξία των περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων. Αποτέλεσμα, αυτών των συνθηκών, είναι η απαξίωση των επιχειρήσεων αφού επικρατεί η τμηματική πώληση και όχι της εταιρείας ως συνόλου, η απώλεια θέσεων εργασίας, αλλά και η ισχνή ανάκτηση των οφειλομένων προς τους πιστωτές. Συνεπώς, αποτελεί πρόβλημα για το σύνολο της οικονομίας μιας χώρας που προσπαθεί να επανακάμψει μετά από τη πολυετή κρίση.

Όπως προκύπτει από την ανάλυση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) επί των στοιχείων Παγκόσμιας Τράπεζας «Doing Business 2020», η Ελλάδα, ως το δείκτη «Διαχείρισης Πτώχευσης» καταλαμβάνει την 72 θέση μεταξύ 190 χωρών λαμβάνοντας βαθμολογία 53,1 με άριστα το 100. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας που βιώνει πλήθος πτωχεύσεων επιχειρήσεων, βρίσκεται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα ως προς την αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος.

Ατέλειωτος ο χρόνος

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο χρόνος της διαδικασίας πτώχευσης στην Ελλάδα ανέρχεται σήμερα σε 3,5 χρόνια στην Ελλάδα έναντι 1,8 χρόνια στον ΟΟΣΑ και 0,4 χρόνια στην Ιρλανδία.

Δηλαδή το χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας μιας πτώχευσης, είναι σχεδόν το διπλάσιο από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι εντός της κρίσης, ο χρόνος διάρκειας της πτωχευτικής διαδικασίας στην Ελλάδα αυξήθηκε από 2 σε 3,5 χρόνια.

Μικρό το ποσό ανάκτησης

Αντίθετα με το χρόνο που αυξήθηκε, κινούνται τα ποσά ανάκτησης χρημάτων υπέρ των πιστωτών. Ειδικότερα, το ποσοστό ανάκτησης, από περίπου 45 σεντς στο δολάριο πριν την κρίση, μειώνεται σταδιακά σε 35 σεντς το 2015-2016 και σε 32 σεντς στο δολάριο σήμερα.

Τα ποσά αυτά, απέχουν κατά πολύ από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ που είναι στα 68,3 σεντς ανά δολάριο, έναντι 68,3 στον ΟΟΣΑ, και 92,8 στην Ιαπωνία (περιοχή Οσάκας).

Που συγκλίνουμε

Όσον αφορά το κόστος της διαδικασίας πτώχευσης, ως ποσοστό της αξίας του περιουσιακού στοιχείου, είναι 9% στην Ελλάδα έναντι 9,7% στον ΟΟΣΑ, 1% στη Νορβηγία και 76% στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, ενώ ως προς την «ποιότητα», ο συνολικός δείκτης των διαδικασιών ανέρχεται σε 11,5 μονάδες στις 16 (άριστα) στην Ελλάδα έναντι 11,8 μονάδων στον ΟΟΣΑ.

Ο συνολικός αυτός δείκτης αποτελείται αθροιστικά από τέσσερις επιμέρους δείκτες: Στον δείκτη έναρξης των διαδικασιών, η Ελλάδα παίρνει 2,5 μονάδες στις 3 (άριστα) έναντι 2,8 στον ΟΟΣΑ και 3 σε πολλές χώρες. Στον δείκτη διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων του χρεώστη, η Ελλάδα παίρνει 5,5 στα 6 (άριστα) έναντι 5,2 στον ΟΟΣΑ και 6 σε πολλές χώρες. Στον δείκτη των διαδικασιών αναδιοργάνωσης, η Ελλάδα παίρνει 2,5 στα 3 (άριστα) έναντι 1,7 στον ΟΟΣΑ και 3 σε πολλές χώρες. Στον δείκτη, τέλος, συμμετοχής πιστωτών στη διαδικασία, η Ελλάδα παίρνει 1 στα 4 (άριστα) έναντι 2,1 στον ΟΟΣΑ και 4 σε πολλές χώρες.

Βελτίωση στην ποιότητα

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στους δείκτες ποιότητας, υπάρχει ελαφρά βελτίωση μέχρι το 2012, ωστόσο, έκτοτε, καταγράφεται στασιμότητα, με τις όποιες βελτιώσεις να εντοπίζονται μόνο στη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων των χρεωστών.

Ωστόσο, το αποτέλεσμα της διαδικασίας πτώχευσης (0 για τμηματική πώληση περιουσιακών στοιχείων, 1 για πώληση ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα) διαμορφώνεται σε 0 για την Ελλάδα και 0,8 για τον ΟΟΣΑ, στοιχεία που δείχνουν τη σχετική αναποτελεσματικότητα της διαδικασίας να διαφυλαχθούν αξίες, θέσεις εργασίας κ.λπ. στην περίπτωση της Ελλάδας.

Κατά τον ΣΕΒ, η διαχείριση πτώχευσης απαιτεί μεγάλες βελτιώσεις καθώς το αποτέλεσμα της διαδικασίας είναι καταστροφικό (διαλύεται η εταιρεία ουσιαστικά), ο χρόνος που απαιτείται είναι διπλάσιος του μέσου όρου και πολλαπλάσιος της άριστης πρακτικής, το ποσοστό ανάκτησης των χρημάτων των πιστωτών είναι κάτω από το μισό του μέσου όρου.