Ενέργεια: 7 «καυτές πατάτες» για τον επόμενο ένοικο του Μαξίμου

Επτά ανοικτά μέτωπα στον τομέα της ενέργειας έχει μπροστά του ο επόμενος ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου.

Αποτέλεσαν στη διάρκεια των τεσσάρων χρόνων πεδία σκληρής πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης της ΝΔ, ενώ πολλές από αυτές τις υποθέσεις έχουν χαρακτηριστεί και καυτές «πατάτες» για το επόμενο υπουργικό συμβούλιο.

Στην κορυφή όλων των μεγάλων εκκρεμοτήτων βρίσκεται η ΔΕΗ και τα τεράστια οικονομικά της προβλήματα. Ακολουθεί, ο δεύτερος διαγωνισμός πώλησης των λιγνιτικών μονάδων που έχει προγραμματιστεί για τις 15 Ιουλίου, κρίνεται η τύχη των δημοπρασιών ΝΟΜΕ που προκαλούν αιμορραγία στη δημόσια εταιρία ηλεκτρισμού, απαιτείται επίσπευση της εφαρμογής του target model, χρειάζεται επειγόντως παρέμβαση για τη χρεοκοπημένη κρατική ΛΑΡΚΟ, παγωμένη παραμένει η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, ενώ ένα ακόμη μέτωπο που έχει ανοίξει η ΝΔ είναι το μέλλον του ΑΔΜΗΕ.   

Κρατική ΔEΗ vs «Μικρές» ΔEΗ

Οι ζημιές που καταγράφει η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας – ξεπέρασαν τα 900 εκ. ευρώ το 2018 και τα 218 εκ. το πρώτο τρίμηνο – σε συνδυασμό με τα τεράστια προβλήματα ρευστότητας είναι το πρώτο και μεγαλύτερο ανοικτό μέτωπο της ενέργειας.

Η απειλή κατάρρευσης του δεσπόζοντος προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας για 7 εκ. μικρούς, μεσαίους και μεγάλους καταναλωτές είναι ίσως η πιο καυτή «πατάτα» που περνά στα χέρια της νέας κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδίδει τη σημερινή κατάσταση της εταιρίας σε συγκυριακά αίτια, επαίρεται για τη μείωση του χρέους που παρέλαβε στα 5 δισ. ευρώ και σήμερα είναι στα 3,6 δισ. ευρώ (πρώτο τρίμηνο) αλλά και για τη διατήρηση των τιμολογίων ρεύματος σταθερά στην περίοδο της διακυβέρνησης του, όταν οι προηγούμενοι (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) ενέκριναν μεγάλες αυξήσεις. Η σημερινή κυβέρνηση επίσης χαρακτηρίζει ως επίτευγμα την ακύρωση του σχεδίου της μικρής ΔEΗ.

Από την άλλη μεριά η ΝΔ καταγγέλλει ξεκάθαρα τον ΣΥΡΙΖΑ για τη σημερινή κατάσταση της μεγαλύτερης δημόσιας εταιρίας της χώρας, έχει προαναγγείλει τη διερεύνηση ευθυνών και ταυτόχρονα κατηγορεί την κυβέρνηση πως δεσμεύτηκε για τη μείωση του μεριδίου της κάτω από το 50% στο τέλος του 2019 χωρίς κανένα αντάλλαγμα.

Η Πειραιώς, όπως αποκάλυψε το Euro2day.gr, φέρεται να προχωρά σε σχέδιο για την πώληση μέχρι τριών χαρτοφυλακίων με λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες της επιχείρησης, την περιστολή δαπανών με προγράμματα εθελουσίας εξόδου για όσους εργαζόμενους περισσεύουν και την είσοδο στρατηγικού επενδυτή προκειμένου, όπως υποστηρίζει, να βάλει σε αναπτυξιακή τροχιά την εταιρία.    

Οι λιγνιτικές μονάδες

Το πρώτο κομβικό σημείο που θα συναντήσει μπροστά η νέα κυβέρνηση είναι ο διαγωνισμός για την πώληση των λιγνιτικών σταθμών της Μελίτης και της Μεγαλόπολης.

Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προσφορών είναι η 15η Ιουλίου. Πρόκειται για τον δεύτερο διαγωνισμό μετά την αποτυχία του πρώτου. Οι δύο σταθμοί στο πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν ζημιογόνοι κατά 30 εκ. ευρώ καθώς το πρόβλημα της έκρηξης των τιμών των ρύπων στα 28 ευρώ ανά τόνο βάζει μέσα τις μονάδες και τις καθιστά επενδυτικά ασύμφορες, σύμφωνα τουλάχιστον με τα σινιάλα που στέλνουν οι υποψήφιοι επενδυτές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει από τις δηλώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη να αισιοδοξεί για την έκβαση του διαγωνισμού. Αν είναι θετική τότε μπαίνουν στο συρτάρι τα όποια εναλλακτικά διαρθρωτικά μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς.

Αντίθετα η ΝΔ φέρεται διατεθειμένη στην περίπτωση που δεν βρεθούν αγοραστές (το θεωρεί σχεδόν βέβαιο) να προχωρήσει στα σχέδια της για την πώληση έως τριών πακέτων μονάδων.  

Οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ

Η έκβαση του διαγωνισμού των λιγνιτικών σταθμών θα κρίνει και τις επιπλέον ποσότητες- πέναλτι που δημοπρατούνται όσο δεν ανοίγει η αγορά ηλεκτρισμού.

Το μερίδιο της ΔEΗ, παρά το γεγονός ό,τι οι ποσότητες ΝΟΜΕ που δόθηκαν στον ανταγωνισμό έχουν ξεπεράσει κατά πολύ το σύνολο της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής, βρίσκεται στο 76%. Απέχει πολύ από τον στόχο της μείωσης κάτω από το 50% στο τέλος του χρόνου. Την ίδια στιγμή μόνο για το 2018 η επιβάρυνση της δημόσιας εταιρίας διπλασιάστηκε σε περισσότερα από 220 εκ. ευρώ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ποντάρει στην πώληση των λιγνιτικών μονάδων ώστε να καταργηθούν οι δημοπρασίες των έξτρα ποσοτήτων ΝΟΜΕ, ενώ η ΝΔ δεν έχει ξεκαθαρίσει τις θέσεις της.

Ένα χρόνο πίσω το target model

Η πλέον σημαντική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού, αυτή της εφαρμογής του target model (αγορά στόχος) έχει καθυστερήσει να εφαρμοστεί εδώ κι ένα χρόνο.

Η λειτουργία των αγορών στο πλαίσιο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (αγορά επόμενης μέρας, ενδοημερήσια αγορά, αγορά προθεσμιακών προϊόντων και αγορά εξισορρόπησης φορτίου) δεν αναμένεται πριν το καλοκαίρι του 2020.

Η Ελλάδα αν και είναι από τις τελευταίες χώρες που εφαρμόζει το target model, το οποίο προβλέπει τη λειτουργία των προαναφερόμενων αγορών σε συνδυασμό με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τις γειτονικές αγορές, εντούτοις έχει μείνει πολύ πίσω.

Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να επιμείνει στην επίσπευση του χρονοδιαγράμματος προκειμένου οι συμμετέχοντες στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού να αποκτήσουν πρόσβαση σε ρευστότητα που φέρνουν οι συναλλαγές με τις ευρωπαϊκές αγορές.

Η χρεοκοπημένη κρατική ΛΑΡΚΟ

Με ένα χρέος – βόμβα άνω των 300 εκ. ευρώ προς τη ΔEH, με ζημιογόνες χρήσεις επί σχεδόν μία δεκαετία, με την υποχρέωση να επιστρέψει 136 εκ. ευρώ στο δημόσιο ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις και με ανύπαρκτο σχέδιο διάσωσης, η κρατική βιομηχανία παραγωγής νικελίου ΛΑΡΚΟ δύσκολα βλέπει φως στο τούνελ…

Ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να έχει προτείνει λύση προκειμένου να ξεπεραστεί η δικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την επιστροφή των 136 εκ. ευρώ αποφεύγει να τοποθετηθεί επί του θέματος.

Δημόσια θέση δεν υπάρχει ούτε από τη ΝΔ για τη βιομηχανία της Λάρυμνας.

Η μόνη σωτηρία, και όχι αναίμακτη, της ΛΑΡΚΟ είναι η εκκαθάριση εν λειτουργία, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς και τις αποφάσεις καλείται να λάβει η επόμενη κυβέρνηση.

Προς ώρας η ΛΑΡΚΟ βρίσκεται παρκαρισμένη στο ΤΑΙΠΕΔ.

Η ΔΕΠΑ

Αν και την περασμένη Άνοιξη ψηφίστηκε το split της ΔΕΠΑ με τη σύσταση των εταιριών ΔΕΠΑ Εμπορίας και ΔΕΠΑ Υποδομών, εντούτοις καμία διαδικασία δεν έχει προχωρήσει για την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έσπασε στα δύο τη δημόσια επιχείρηση παροχής φυσικού αερίου προκειμένου να πουλήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της Εμπορίας και να διατηρήσει το δημόσιο έλεγχο και μάνατζμεντ στις υποδομές.

Ωστόσο ούτε η σύσταση των εταιριών προχώρησε αλλά ούτε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του ΤΑΙΠΕΔ για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας δημοσιεύτηκε.

Η ΝΔ φέρεται να συζητά και να δρομολογεί την ακύρωση του νόμου και την πώληση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της ενιαίας ΔΕΠΑ.  

Ο ΑΔΜΗΕ

Μία πληγή που ξύνει… η ΝΔ είναι και αυτή της επαναφοράς του σχεδίου της για την πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει αμφισβητήσει πως με τον τρόπο που επέλεξε η κυβέρνηση για τον διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ από τη ΔEΗ προκάλεσε ζημιά στη δημόσια εταιρία ηλεκτρισμού καθώς για το 51% των μετοχών της στο Διαχειριστή δεν αποζημιώθηκε.

Από την άλλη μεριά η κυβέρνηση σημειώνει ότι το δημόσιο κράτησε τον έλεγχο των δικτύων μεταφοράς. Σημειώνεται ότι στο 24% του ΑΔΜΗΕ έχει εισέλθει ο στρατηγικός επενδυτής, η κινεζική State Grid.

Η ΝΔ έχει κάνει γνωστό πως θα επαναφέρει το σχέδιο για την πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ.