Ερχεται νομοσχέδιο με «ειδήσεις» για συντάξεις χηρείας και 120 δόσεις

Σειρά ασφαλιστικών ρυθμίσεων με θετικό κοινωνικό πρόσημο και έντονα προεκλογικό χαρακτήρα αναμένεται να έρθουν προς θεσμοθέτηση το αμέσως επόμενο διάστημα, με αιχμή τη ρύθμιση οφειλών, τις νέες διαγραφές χρεών, αλλά και την αναστολή περικοπής των συντάξεων χηρείας.

Σχεδόν τρία χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου και κάποιους, πιθανώς λίγους, μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας  βγάζει από τη φαρέτρα της νέες ασφαλιστικές ρυθμίσεις και διευθετήσεις.

Η αρχή αναμένεται με  το νομοσχέδιο-σκούπα για τη ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία σε 120 δόσεις. Στο σχέδιο νόμου που «χτενίζουν» στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιδιωχθεί το κλείσιμο μιας σειράς θεμάτων, όπως είναι η ασφάλιση με εργόσημο, αλλά και το πρόβλημα της επικουρικής ασφάλισης των συνταξιούχων και εργαζομένων στην Εθνική Τράπεζα.

Αμέσως μετά, αναμένεται να τεθεί επί τάπητος το θέμα της περικοπής των νέων συντάξεων χηρείας. Πρόκειται για φλέγον ζήτημα που αφορά δυνητικά εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους συντάξεων, για θανάτους που συντελέστηκαν μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, τον Μάιο του 2016.

Ήδη ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα υπάρξει τουλάχιστον μετάθεση της χρονικής έναρξης της σχετικής διάταξης, που προβλέπει την περικοπή της σύνταξης χηρείας για δικαιούχους ηλικίας 52-55 ετών. Μάλιστα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η αναβολή του μέτρου θα περιλαμβάνει «ρήτρα ανεργίας». Στην πράξη, θα επιδιωχθεί το «πάγωμα» της διάταξης για όσο χρονικό διάστημα το ποσοστό ανεργίας παραμένει άνω του 10%.

Βάσει του νόμου Κατρούγκαλου, οι επιζώντες σύζυγοι που τη στιγμή του θανάτου ήταν πάνω από 55 ετών, δικαιούνται τη σύνταξη δια βίου. Όσοι ήταν κάτω από 55 αλλά έχουν ανήλικα παιδιά ή παιδιά σπουδαστές δικαιούνται να λαμβάνουν τη σύνταξη χωρίς διακοπή έως ότου τα παιδιά κλείσουν τα 18 ή τα 24 έτη αντίστοιχα και σε κάθε περίπτωση για τουλάχιστον μια 3ετία.

Αντίθετα, όσοι χήροι/χήρες ήταν τη στιγμή του θανάτου κάτω των 55 ετών και δεν έχουν ανήλικα παιδιά, δικαιούνται σύνταξη χηρείας για μια 3ετία. Μετά την 3ετία, εάν δεν έχουν συμπληρώσει τα 55 έτη, η σύνταξή τους πρέπει να διακοπεί και να επαναχορηγηθεί όταν γίνουν 67. Αυτή την περικοπή εξετάζεται να μεταθέσει το υπουργείο.

Δεδομένου ότι η ρύθμιση του νόμου Κατρούγκαλου τέθηκε πρώτη φορά σε ισχύ για θανάτους που επήλθαν από 13 Μαΐου 2016 και μετά, η επίμαχη τριετία συμπληρώνεται για πρώτη φορά τον Μάιο του 2019.

Να σημειωθεί ότι, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, ως και τον Αύγουστο του 2018 είχαν απονεμηθεί 67.000 συντάξεις χηρείας με το νέο σύστημα, ενώ εκκρεμούσαν τότε 21.000 αιτήσεις. Με παρέμβαση του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά το νόμο Κατρούγκαλου, τέθηκε μάλιστα ελάχιστο πλαφόν στο ποσό των συντάξεων χηρείας στα 360 ευρώ, καθώς υπήρχαν πολλές περιπτώσεις που η τελική παροχή ήταν πολύ χαμηλή.

Διαγραφές οφειλών

Εντός του Μαρτίου αναμένεται, τέλος, η υπογραφή σειράς υπουργικών αποφάσεων με νέες κατηγορίες ασφαλισμένων με οφειλές, οι οποίες μπορούν να διαγραφούν λόγω «εύλογης αμφιβολίας».

Οι δόσεις

Στην τελική ευθεία εισέρχεται και η ρύθμιση οφειλών προς τον ΕΦΚΑ, σε έως 120 μηνιαίες δόσεις, δηλαδή σε έως 10 χρόνια. Στόχος του υπουργείου είναι η διαδικασία να ξεκινήσει εντός του Μαρτίου και να ενταχθούν σε αυτήν όσο το δυνατό περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες με χρέη προς τα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ, καθώς σχεδιάζει ένα από τα πλέον ευνοϊκά πλαίσια που έχουν ποτέ προβλεφθεί σε ρύθμιση.

Το κούρεμα οφειλής σε όσους επωφεληθούν τόσο από τον επανυπολογισμό των χρεών που δημιουργήθηκαν μεταξύ 2002 - 2016 όσο και από τη σημαντική μείωση του συνόλου των προστίμων και προσαυξήσεων, εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 70%. Με τον τρόπο αυτό, στο υπουργείο Εργασίας εκτιμούν ότι θα ξεκαθαρίσει το χαρτοφυλάκιο οφειλετών του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), προκειμένου σε δεύτερο χρόνο, να ξεκινήσει σαφάρι αναγκαστικών μέτρων (δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, κατασχέσεις και πλειστηριασμοί) σε όσους δεν εκμεταλλευτούν τη ρύθμιση και δεν ενταχθούν σε αυτήν.

Όσο για το θέμα του επικουρικού ταμείου της Εθνικής Τράπεζας, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κορμός της διάταξης θα προβλέπει την ένταξη των συνταξιούχων στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ).