Τράπεζες: Τα «βρήκαν» για κοινοπρακτικά NPLs 4 δισ.

Βελτιώνονται, σταδιακά, οι επιδόσεις των τραπεζών, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ανοιγμάτων, παρά το γεγονός ότι παραμένει ακόμη ανησυχητικά υψηλό το ποσοστό των ρυθμισμένων δανείων που εμφανίζουν εκ νέου καθυστέρηση.

Στην ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική, η Τράπεζα της Ελλάδος, αφού επαναλαμβάνει τη σοβαρότητα του ζητήματος μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures - NPEs) και δανείων (Non Performing Loans - NPLs) και τα αργά αλλά σταθερά βήματα αντιμετώπισής του, εντοπίζει σειρά στοιχείων, τα οποία δικαιολογούν την αισιοδοξία ότι οι ρυθμοί ανάκτησης θα βελτιωθούν και οι στόχοι μείωσης θα επιτευχθούν.

Το βασικότερο εξ αυτών είναι ότι έχει βελτιωθεί σημαντικά η συνεργασία των τραπεζών για την από κοινού αντιμετώπιση των κοινοπρακτικών μη εξυπηρετούμενων δανείων μεγάλων επιχειρήσεων. Μέσω του σχετικού διατραπεζικού οργάνου (NPLs forum), οι τράπεζες χειρίστηκαν, το 2017, περίπου 100 υποθέσεις, που αντιστοιχούν σε συνολική δανειακή έκθεση περίπου 8 δισ. ευρώ. Για τις μισές από τις παραπάνω υποθέσεις έχουν ήδη συμφωνήσει στην εφαρμογή κοινής αντιμετώπισης.

Θετικό, σύμφωνα με την ΤτΕ, είναι επίσης το γεγονός ότι οι τράπεζες συνεχίζουν να προκρίνουν λύσεις ρυθμίσεων μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, έναντι των βραχυπρόθεσμου. Παρότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων επιλέγεται η λύση της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής και σπανιότερα της μείωσης του επιτοκίου και του διαχωρισμού του υπολοίπου οφειλής (split-balance), οι πρόσφατες ρυθμίσεις εμφανίζουν καλύτερα αποτελέσματα, σε σύγκριση με εκείνες των προηγούμενων ετών.

Η παραπάνω ποιοτική διαφοροποίηση οφείλεται, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, στην απόκτηση εμπειρίας καθώς και στη μεγαλύτερη εξειδίκευση στην προσφορά κατάλληλων λύσεων ρύθμισης.

Προς το παρόν πάντως η παραπάνω ποιοτική βελτίωση δεν έχει αποκτήσει κρίσιμο όγκο, ώστε να αποτυπωθεί στα συνολικά στοιχεία. Στο τέλος Μαρτίου του 2018 το υπόλοιπο των ρυθμισμένων ή οριστικά διευθετημένων δανείων ανερχόταν σε 50,8 δισ. ευρώ.

Ανησυχητικά υψηλό παραμένει το ποσοστό των δανείων που, ενώ ρυθμίστηκαν, εμφανίζουν και πάλι καθυστέρηση. Μάλιστα, σε μεγάλο μέρος των ρυθμίσεων βραχυπρόθεσμου αλλά και μακροπρόθεσμου τύπου, η καθυστέρηση εμφανίζεται μόλις ένα τρίμηνο μετά την εφαρμογή της ρύθμισης.

Το παραπάνω στοιχείο σε συνδυασμό με την αυξημένη χρήση διαγραφών και πωλήσεων και τη χαμηλότερη του αναμενομένου πιστωτική επέκταση μειώνει την ποσοστιαία υποχώρηση των NPEs - NPLs. Με βάση τους στόχους, όπως επικαιροποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2017, ο δείκτης NPEs εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 35,2% στο τέλος του 2019 από 33,9% που ήταν ο αρχικός στόχος.

Γιατί είναι αναγκαία η υπέρβαση των στόχων

Η παραπάνω απόκλιση υποδηλώνει, σύμφωνα με την TτΕ, την ανάγκη για υπέρβαση της υφιστάμενης στοχοθεσίας για τη μείωση των NPEs και για επιτάχυνση των προσπαθειών βελτίωσης της ποιότητας στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Το γεγονός ότι η σύσταση έρχεται την περίοδο που έχει ξεκινήσει η διαπραγμάτευση με τον SSM για την υποβολή των νέων στόχων για την τριετία 2019-21 έχει τη σημασία του.

Σύμφωνα με στοιχεία Μαρτίου 2018, το ύψος των NPEs μειώθηκε κατά 2,1% συγκριτικά με το τέλος του Δεκεμβρίου του 2017, φθάνοντας τα 92,4 δισ. ευρώ ή το 48,5% των συνολικών ανοιγμάτων. Η παραπάνω μείωση οφείλεται κατά κύριο λόγο στις διαγραφές, που ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ, ενώ η συνεισφορά από εισπράξεις, ρευστοποιήσεις και πωλήσεις ήταν ελαφρώς μειωμένη σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Στο μέλλον αναμένονται καλύτερες επιδόσεις, καθώς οι τράπεζες έχουν ήδη ανακοινώσει, και σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματοποιήσει, πωλήσεις δανείων. Η κάλυψη από προβλέψεις σε επίπεδο συστήματος έχει αυξηθεί σημαντικά, σε 49,0% τον Μάρτιο του 2018 από 46,2% τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ, αν συμπεριληφθεί στις προβλέψεις και η αξία των εξασφαλίσεων (με ανώτατη αξία το υπόλοιπο του δανείου προ προβλέψεων απομείωσης), η κάλυψη των ΜΕΑ που επιτυγχάνεται ξεπερνά το 100%.