ΤτΕ σε τράπεζες: Ξεπεράστε τους στόχους στα κόκκινα δάνεια

Την ανάγκη για υπέρβαση της υφιστάμενης στοχοθεσίας για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) με περισσότερες πωλήσεις δανείων, τονίζει μεταξύ άλλων στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.

Οι τράπεζες, όπως αναφέρει η έκθεση, έχουν δεσμευθεί ότι η βελτίωση στην κατεύθυνση μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα προέλθει από την επίσπευση πώλησης δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο, καθώς επίσης και μέσω αύξησης των διαγραφών, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο λιανικής.

Όπως σημειώνει παρά την αναμενόμενη μείωση του υπολοίπου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 35,2% στο τέλος του 2019 (από 33,9% που ήταν ο αρχικός στόχος), εξαιτίας της αναθεώρησης προς τα κάτω των εκτιμήσεων για τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και της διενέργειας αυξημένων διαγραφών και πωλήσεων δανείων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση κάνει εκ νέου αναφορά στο θέμα μιας bad bank. «Η πολιτεία, οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές θα πρέπει να αξιολογήσουν προσεκτικά το σχέδιο οδηγιών για την ίδρυση Εθνικών Εταιριών Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (Asset Management Companies – AMC) που δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα συμβάλει στο δραστικό περιορισμό των NPEs», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Καμπανάκι για τα ρυθμισμένα δάνεια

Ανησυχητικά υψηλό παραμένει το ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης αλλά εμφάνισαν και πάλι καθυστέρηση μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης. Σε μεγάλο μέρος των ρυθμίσεων βραχυπρόθεσμου αλλά και μακροπρόθεσμου τύπου, η καθυστέρηση εμφανίζεται μόλις ένα τρίμηνο μετά την εφαρμογή της ρύθμισης.

Θετικό είναι ωστόσο το γεγονός ότι οι πιο πρόσφατες ρυθμίσεις παρουσιάζουν καλύτερα αποτελέσματα σε σύγκριση με εκείνες των προηγούμενων ετών, λόγω απόκτησης εμπειρίας από την πλευρά των τραπεζών αλλά και καλύτερης εξειδίκευσης στην προσφορά των κατάλληλων προϊόντων ρύθμισης. Παράλληλα, έχει βελτιωθεί σημαντικά και ο χειρισμός περιπτώσεων μεγάλων επιχειρήσεων με ΜΕΑ σε περισσότερες από μία τράπεζες.

Στόχοι

Ο στόχος για το ύψος των ΜΕΑ στο τέλος του 2019 τίθεται σε 64,6 δισ. ευρώ (από 66,4 δισ. ευρώ που ήταν αρχικά). Η βελτίωση αυτή εκτιμάται ότι θα προέλθει από την επίσπευση πώλησης δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο, καθώς επίσης και μέσω αύξησης των διαγραφών, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο λιανικής.

Παρά την αναμενομένη μείωση του υπολοίπου των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο δείκτης των ΜΕΑ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 35,2% στο τέλος του 2019 (από 33,9% που ήταν ο αρχικός στόχος), εξαιτίας της αναθεώρησης προς τα κάτω των εκτιμήσεων για τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και της διενέργειας αυξημένων διαγραφών και πωλήσεων δανείων. 

Σύμφωνα με στοιχεία Μαρτίου 2018, το ύψος των ΜΕΑ μειώθηκε κατά 2,1% συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου του 2017, φθάνοντας τα 92,4 δισ. ευρώ ή το 48,5% των συνολικών ανοιγμάτων. Η μείωση των ΜΕΑ κατά το α’ τρίμηνο του 2018 οφείλεται κατά κύριο λόγο στις διαγραφές, που ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ.

Η μείωση των ΜΕΑ που προήλθε από εισπράξεις, ρευστοποιήσεις και πωλήσεις ήταν ελαφρώς μειωμένη σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Στο μέλλον αναμένονται καλύτερες επιδόσεις, καθώς οι τράπεζες έχουν ήδη ανακοινώσει, και σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματοποιήσει, πωλήσεις δανείων. Ο δείκτης ΜΕΑ παραμένει υψηλός στα περισσότερα χαρτοφυλάκια.

NPEs ανά κλάδο

Στο τέλος Μαρτίου του 2018, ο δείκτης ΜΕΑ διαμορφώθηκε σε 43,9% για το στεγαστικό, 57,2% για το καταναλωτικό και 49,6% για το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο. Στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο, η μεγαλύτερη συγκέντρωση ΜΕΑ παρατηρείται στο χαρτοφυλάκιο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (δείκτης ΜΕΑ: 69,5%), καθώς και στο χαρτοφυλάκιο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (δείκτης ΜΕΑ: 62,9%).

Σταθερά καλύτερες επιδόσεις παρατηρούνται στο χαρτοφυλάκιο των μεγάλων επιχειρήσεων (δείκτης ΜΕΑ: 30,4%) και στα ναυτιλιακά δάνεια (δείκτης ΜΕΑ: 35,2%).

Αύξηση καταθέσεων 14,6 δισ. ευρώ σε 3 χρόνια!

Όπως σημειώνεται, οι καταθέσεις από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Απρίλιο του 2018 αυξήθηκαν σύμφωνα με την Έκθεση της ΤτE κατά 14,6 δισ. ευρώ, ήτοι 9%, ενώ διαπιστώνεται ότι η συρρίκνωση της χορήγησης νέων δανείων έχει σταματήσει όσον αφορά τις επιχειρήσεις.

Το 2017 και τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2018 οι καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες σημείωσαν άνοδο. Οι κυριότεροι παράγοντες που υποβοήθησαν την εξέλιξη αυτή ήταν η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και η σταδιακή βελτίωση της εμπιστοσύνης. Ειδικότερα, οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν συνολικά την περίοδο Ιανουαρίου 2017-Απριλίου 2018 κατά 5,7 δισ. ευρώ (ή κατά 4,8%) και καταγράφηκε σημαντική επιτάχυνση του σχετικού ετήσιου ρυθμού ανόδου.

Οι χορηγήσεις

Στην έκθεση αναφέρεται ότι τα επιτόκια δανεισμού συνεχίζουν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ωστόσο διαφαίνεται ότι η συρρίκνωση της τραπεζικής χρηματοδότησης έχει σταματήσει πλέον όσον αφορά τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, κυρίως στους κλάδους του εμπορίου, του τουρισμού και των μεταφορών εκτός από τη ναυτιλία. Η συρρίκνωση της τραπεζικής πίστης προς τα νοικοκυριά συνεχίστηκε με σχεδόν αμετάβλητο ρυθμό, αναφέρεται στην Έκθεση.