Ποιο είναι το μακροοικονομικό σενάριο στο αναπτυξιακό σχέδιο

Με πρώτιστη τη δέσμευση ότι η κυβέρνηση θα ακολουθήσει δημοσιονομικές πολιτικές με στόχο την εξασφάλιση ενός σταθερού μακροοικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος, παρουσιάζεται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το Growth Strategy (αναπτυξιακή στρατηγική).

Στο κείμενο, στο οποίο παρατίθενται οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει αλλά και αυτές που θα ακολουθήσουν για την ανάπτυξη της χώρας, τονίζεται ότι θα πρέπει να ενισχυθεί το δημοσιονομικό απόθεμα, με τη μορφή ενός «κεφαλαίου για δύσκολες ημέρες», που θα αναπληρώνεται κατά τη διάρκεια των ευνοϊκών περιόδων για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας της χώρας σε μελλοντικές διαταραχές.

Όπως αναφέρεται στο Growth Strategy, μεσοπρόθεσμα, ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται να υπερβεί το 2%, λόγω της αισθητής βελτίωσης των επενδύσεων, της κατανάλωσης των νοικοκυριών και των εξαγωγών.

Από δημοσιονομικής πλευράς, αναφέρει χαρακτηριστικά, η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για να επιτύχει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος του 3,5% του ΑΕΠ, χωρίς την ανάγκη για περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή. Αντίθετα, αναμένεται να προκύψει δημοσιονομικός χώρος μόλις αρχίσει να κλείνει το παραγωγικό κενό και οι μεταρρυθμίσεις που βρίσκονται στο στάδιο της εφαρμογής αποφέρουν πρόσθετες εξοικονομήσεις.

Βάσει του κειμένου, η Ελλάδα στοχεύει στην πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων ανώτατων ορίων δαπανών παράλληλα με τη διασφάλιση της επίτευξης των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων. Μάλιστα υπογραμμίζεται ότι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ενός πιο φιλικού προς την ανάπτυξη προϋπολογισμού και την ενίσχυση των δικτύων κοινωνικής ασφάλειας, με αποτελεσματικό και στοχοθετημένο τρόπο.

Τα μέτρα πολιτικής θα αποσκοπούν στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, καθώς και στην εφαρμογή πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας που θα εστιάζουν, μεταξύ άλλων, σε ενεργές πολιτικές εργασίας και σε μέτρα για την ανακούφιση της παιδικής φτώχειας καθώς και για τη στήριξη της εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού.

Το μακροοικονονομικό σενάριο

Σύμφωνα με το σχέδιο, την περίοδο 2018-2022, οι προβλέψεις του μακροοικονομικού σεναρίου δείχνουν την επιτάχυνση της δυναμικής ανάπτυξης. Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ το 2018 αναμένεται να φθάσει στο 2,3% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της έντονης αύξησης των επενδύσεων (+ 13,1%), της σταδιακής αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης (+ 0,5%) και της ενίσχυσης από τη ζήτηση από το εξωτερικό, η οποία θα ενισχύσει τις εξαγωγές (+ 4,5%), υποστηρίζοντας την σταθερή ανάπτυξη στους τομείς της μεταποίησης και του τουρισμού.

Το 2019, ο ρυθμός αύξησης της παραγωγής θα ανέλθει στο 2,5% σε ετήσια βάση, χάρη στη βελτίωση όλων των συνιστωσών της εγχώριας ζήτησης (ιδιωτική κατανάλωση: + 1,4%, δημόσια κατανάλωση: + 0,4%, επενδύσεις: +10,5) , καθώς το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται και η χρηματοδότηση μέσω των κεφαλαιαγορών εξομαλύνεται μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.

Μεσοπρόθεσμα, ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 2,1% κατά μέσο όρο μεταξύ του 2020 και του 2022, δεδομένου ότι η ιδιωτική κατανάλωση (+ 1,2% κατά μέσο όρο) υποστηρίζεται βιώσιμα από την αύξηση των θέσεων εργασίας (0,4% σε ετήσια βάση) και οι επενδύσεις συνεχίζουν να αυξάνονται (+ 7,6% κατά μέσο όρο), αν και με βραδύτερο ρυθμό (λόγω των βασικών επιδράσεων).

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις, αντικατοπτρίζοντας την αναμενόμενη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης για τον ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην έντονη αύξηση των επενδύσεων, καθώς η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών αυξάνεται, υποστηριζόμενη από σταθερότητα πολιτικής, νέα εργαλεία βιωσιμότητας του χρέους και αναπτυξιακή δημοσιονομική πολιτική στη μετα-μνημονιακή περίοδο.

Οι παραγωγικοί στόχοι

Στο Σχέδιο γίνεται ρητή αναφορά στους τομείς στους οποίους εντοπίζονται δυνατότητες σημαντικής ανάπτυξης και αναβάθμισης της χώρας στο διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό.Πρόκειται για τους τομείς της μεταποίησης, της βιομηχανίας, του αγροδιατροφικού τομέα, του τουρισμού, της ναυτιλίας, του φαρμάκου, των logistics, της καινοτομίας, των startups, των υποδομών, της ενέργειας.

Όλα τα παραπάνω συνδέονται και με την ισχυροποίηση του τομέα των εξαγωγών, ο οποίος ήδη από το αδύναμο 19% του ΑΕΠ το 2009, έχει φτάσει σήμερα στο 33%, με στόχο το 50% το 2025.

Εξασφάλιση πόρων για την ανάπτυξη

Στο πρώτο σκέλος του συγκεκριμένου κεφαλαίου γίνεται εκτενής αναφορά στις σημαντικές τομές που έχουν ήδη γίνει στη χώρα στο επίπεδο της νομοθεσίας όσον αφορά τις επιχειρήσεις.

Από τον Αναπτυξιακό Νόμο και τις ειδικές μέριμνές του για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις αλλαγές που διευκολύνουν την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, την καθιέρωση συγκεκριμένων αναπτυξιακών κινήτρων για τις νέες επιχειρήσεις, το νέο πλαίσιο για τις Στρατηγικές Επενδύσεις και η Taskforce στην οποία προΐσταται ο πρωθυπουργός και συνολικά όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες που κινούνται γύρω από τον άξονα:

Απλοποίηση - Διαφάνεια - Αποτελεσματικότητα - Επιτάχυνση

Στο δεύτερο σκέλος βρίσκεται το κρίσιμο ζήτημα των πόρων. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα τροφοδοτήσουν αυτή τη μεγάλη προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της παραγωγής.

Η χώρα έχει πλέον στη διάθεσή της όχι μόνο τους πόρους από το ΠΔΕ και το ΕΣΠΑ, στο οποίο για τρία συναπτά έτη παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη απορρόφηση πανευρωπαϊκά, αλλά και από το πακέτο Γιούνκερ, με επενδύσεις αξίας 8 δισ, την ΕΙΒ, με επενδύσεις που θα αποφέρουν σύμφωνα με την τράπεζα έως και 20 δισ. την επόμενη τριετία καθώς και 2,5 δισ. αρχικά από την ΕBRD.

Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις επιμέρους πρωτοβουλίες και την ίδρυση ταμείων για την ενίσχυση της καινοτομίας, των νεοφυών επιχειρήσεων αλλά και τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συγκροτούν ένα συνεκτικό σχέδιο.

Σε αυτά, έρχεται η φιλόδοξη προσπάθεια για την ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ώστε να κατορθώσει να ενισχύσει αυτή τη σημαντική προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.

Οι εργασιακές παρεμβάσεις

Όπως σημειώνεται στο κείμενο, οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας υπήρξαν και θα συνεχίσουν να αποτελούν βασικό μοχλό της ανθεκτικότητας της ιδιωτικής κατανάλωσης σε μεσοπρόθεσμη βάση, παρά το γεγονός ότι ο μισθολογικός συντελεστής κυμαινόταν σε αρνητικά επίπεδα μέχρι το 2016. Από το 2018, ο μέσος μισθός θα ακολουθήσει μια σταδιακά επιταχυνόμενη θετική πορεία, φθάνοντας στον σταθερό ετήσιο ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης 2,9% το 2021-2022, μετά τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης το 2017 (+ 0,1% σε ετήσια βάση).

Βραχυπρόθεσμα, η ανάκαμψη των μισθών θα ενισχύσει περαιτέρω την εγχώρια ζήτηση, λαμβάνοντας υπόψη και τη σταθερή αύξησης απασχόλησης (+ 1,8% κατά μέσο όρο το 2018-2019).  Στο τέλος της μεσοπρόθεσμης περιόδου, η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1% σε ετήσια βάση, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 1,4% την περίοδο 2018-2022, με τη μείωση του ποσοστού ανεργίας να φτάνει τις 7,4 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 21,4% το 2017.

Επιπρόσθετα, στο θέμα των εργασιακών στο Growth Strategy αναδεικνύονται:

• Το εθνικό σχέδιο με ορίζοντα τριετίας, για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας.

• Η επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

• Η αύξηση του κατώτατου μισθού.