Πρεσάρουν οι δανειστές για τις επικουρικές συντάξεις

Το ΕΤΕΑΕΠ δεν εκδίδει νέες επικουρικές συντάξεις καταγγέλλουν οι εκπρόσωποι των συνταξιουχικών ενώσεων, παρότι έχουν -με σημαντική καθυστέρηση- εκδοθεί οι αναγκαίες εγκύκλιοι που εκκρεμούσαν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, στις 13 Μαΐου 2016 και μετά. Ακόμη βέβαια κι αν ανοίξει κάποια στιγμή ο δρόμος για την έκδοση των περίπου 115.000 αιτήσεων που εκκρεμούν, εκ των οποίων 92.500 αφορούν ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά, οι ειδικοί εκτιμούν πως πλέον οι επικουρικές έχουν εισέλθει σε ένα σπιράλ συνεχών μειώσεων, με το ενδεχόμενο η μέση παροχή να συρρικνωθεί ακόμη και κάτω από τα 100 ευρώ τον μήνα, να είναι πλέον ισχυρότατο.

Το συνολικό κόστος για την έκδοση του συνόλου των εκκρεμών συντάξεων εκτιμάται σε 280 εκατ. ευρώ. H ιδιότυπη στάση πληρωμών που καταγράφεται δεν έμεινε απαρατήρητη και από τους εκπροσώπους των δανειστών, οι οποίοι ζητούν ως προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, την επεξεργασία όχι μόνο του 30% των αιτήσεων για κύρια σύνταξη που υποβλήθηκαν μεταξύ 13 Μαΐου και Δεκεμβρίου 2016 αλλά και 3.500 αιτήσεων για επικουρικές συντάξεις που υποβλήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου του 2015 και μετά.

Μάλιστα, έως τον Απρίλιο του 2018 και για την 4η πλέον αξιολόγηση, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα ολοκληρώσει την επεξεργασία των αιτήσεων κύριας σύνταξης που υποβλήθηκαν το 2016, το 30% των αιτήσεων του 2017 και 13.800 αιτήσεις για επικουρική που υποβλήθηκαν το 2015 και το 2016.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) επικρατεί έντονη ανησυχία, καθώς το μηχανογραφικό σύστημα του Ταμείου δεν είναι ακόμη σε θέση να εφαρμόσει τον νέο μαθηματικό τύπο υπολογισμού των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί μετά την 1η Ιανουαρίου του 2015.

Μάλιστα, με απόφαση του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσου Πετρόπουλου συστήνονται στο ΕΤΕΑΕΠ δύο διοικητικές επιτροπές, με βασικό ρόλο την εξέταση ενδικοφανών και λοιπών διοικητικών προσφυγών κατά πάσης φύσεως αποφάσεων των Προϊσταμένων Διεύθυνσης που αφορούν την ασφάλιση, τον προσδιορισμό του ασφαλιστικού χρόνου, τη διάρκεια της ασφαλιστικής σχέσης, τον υπολογισμό και την καταβολή των εισφορών, στη χορήγηση της επικουρικής σύνταξης και των εφάπαξ, στην αναγνώριση χρόνου προϋπηρεσίας, την προαιρετική ασφάλιση, την εξαγορά πλασματικών χρόνων καθώς και σε αποφάσεις που άπτονται θεμάτων διαδοχικής ασφάλισης.

Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) επισημαίνει την αδυναμία πληρωμών του ΕΤΕΑΕΠ, παρότι έχουν εκδοθεί οι αναγκαίες εγκύκλιοι, ενώ ξεκαθαρίζει ότι όταν αρχίσει το ταμείο να καταβάλλει τις νέες συντάξεις, αυτές θα είναι μειωμένες κατά μέσο όρο κατά 20%. Είναι χαρακτηριστικό, όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Δικτύου Νίκος Χατζόπουλος, ότι οι μνημονιακές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, νέες ή και ήδη καταβαλλόμενες, φτάνουν συνολικά έως και το 80%.

Αποκαλυπτική και άκρως εμπεριστατωμένη είναι η μελέτη του ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Σάββα Ρομπόλη και του αναλογιστή, υποψήφιου διδάκτορα Βασίλη Μπέτση, με στοιχεία-σοκ για το μέλλον των επικουρικών στη χώρα μας.

Σύμφωνα με το πλέον πιθανό σενάριο, το αναμενόμενο baby booming την περίοδο 2023-2029 και η γήρανση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με το σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης βάσει του οποίου λειτουργεί από το 2016 και στη χώρα μας η επικουρική ασφάλιση, θα διαμορφώσει τη μέση επικουρική σύνταξη την επόμενη 10ετία ακόμη και κάτω από τα 100 ευρώ μεικτά, όταν σήμερα, μετά από συνεχείς περικοπές, η μέση παροχή κινείται στα επίπεδα των 170 ευρώ τον μήνα.

Σύμφωνα με τις μακροοικονομικές και αναλογιστικές παραδοχές των δύο μελετητών, για να παραμείνει η μέση επικουρική σύνταξη στα σημερινά επίπεδα των 170 ευρώ, απαιτείται να εισέλθουν στην αγορά εργασίας 650.000 νέοι απασχολούμενοι πλήρους απασχόλησης από τους 1.017.000 άνεργους. Δηλαδή, θα πρέπει η ανεργία να μειωθεί στο 8%. Βέβαια, η επίτευξη αυτού του στόχου προϋποθέτει μία μακροχρόνια περίοδο. Αν θεωρήσουμε ότι η ανεργία θα μειωθεί στο 8% μέχρι το 2028, τότε απαιτείται μέσος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ 3% ετησίως για μια 10ετία.

Αν βέβαια, ληφθεί υπόψη και η ραγδαία αύξηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, οι
οποίες το 2028 εκτιμάται ότι θα έχουν φτάσει στο 30%-35% της συνολικής απασχόλησης, τότε σε αυτή την περίπτωση για να διατηρηθεί η επικουρική σύνταξη στο σημερινό μέσο επίπεδο των 170 ευρώ, απαιτούνται 750.000 νέες θέσεις εργασίας. Δηλαδή η ανεργία θα πρέπει να μειωθεί στο 6%, και για να συμβεί αυτό απαιτείται μέχρι το 2028 ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ ίσος με 4%.

Σε διαφορετική περίπτωση, και υπό την προϋπόθεση ότι στο ενδιάμεσο δεν θα εξασφαλισθούν άλλες πηγές χρηματοδότησης, θα πρέπει το μέσο επίπεδο της επικουρικής σύνταξης να φτάσει στα 112 ευρώ, δηλαδή να μειωθεί επιπλέον 15% λόγω των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, της αναιμικής ανάπτυξης και της διατήρησης υψηλού επιπέδου ανεργίας.

Τέλος, αν ληφθεί υπόψη η έκρηξη συνταξιοδοτήσεων λόγω του αναμενόμενου baby booming την περίοδο 2023-2029 και η γήρανση του πληθυσμού η οποία λειτουργεί αρνητικά στην ανάπτυξη μίας οικονομίας, τότε η μέση επικουρική σύνταξη εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει περίπου τα 100 ευρώ μεικτά.