Τα περιθώρια, που έχουν οι τράπεζες, να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στα μέτωπα της εταιρικής διακυβέρνησης και της αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων σημείωσε ο νέος διευθύνων σύμβουλος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, κ. M. Czurda, κατά την πρώτη δημόσια παρέμβασή του.
Με αφορμή τη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων χρήσης 2016 του ΤΧΣ, ο νέος του CEO έστειλε μήνυμα σε τράπεζες και αγορά ότι το ταμείο θα συνεχίσει να δίνει έμφαση σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης τραπεζών καθώς και εξεύρεσης υποστηρικτικών λύσεων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Τόνισε, μάλιστα, ότι υφίστανται επιπρόσθετες ενέργειες, που μπορούν να υλοποιηθούν από τις τράπεζες στους δύο προαναφερόμενους τομείς, συμπληρώνοντας ότι τα πιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει σε εύθετο χρόνο «να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους προς όφελος των πελατών τους, των μετόχων τους, των εμπλεκόμενων μερών και του τραπεζικού κλάδου εν γένει».
Η βελτίωση του επιπέδου της εταιρικής διακυβέρνησης και η υποβοήθηση των τραπεζών στην επίλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελούν τις δύο βασικές ενότητες στις οποίες εστιάζεται ο απολογισμός της διοίκησης του ΤΧΣ για το 2016.
Στο μέτωπο της εταιρικής διακυβέρνησης ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο της περσινής χρονιάς η αξιολόγηση των διοικητικών συμβουλίων (Δ.Σ.) και των επιτροπών Δ.Σ. των συστημικών τραπεζών, ενώ ακολούθησαν σημαντικές αλλαγές στη σύνθεση των Διοικητικών Συμβουλίων.
Ειδικότερα, το 44% του συνόλου των μελών των διοικητικών συμβουλίων (εξαιρουμένων των εκπροσώπων του Κράτους και του ΤΧΣ) έχουν αντικατασταθεί. Το ποσοστό αντικατάστασης μεγαλώνει (58%) όταν ως βάση μέτρησης λαμβάνονται μόνο τα μη εκτελεστικά μέλη των Δ.Σ.
Σήμερα, σύμφωνα με το ΤΧΣ το 91% του συνόλου των μη-εκτελεστικών μελών των διοικητικών συμβουλίων (εξαιρουμένων των εκπροσώπων του Κράτους και του ΤΧΣ) συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των νέων αυστηρότερων κριτηρίων του νόμου για το ΤΧΣ.
Επίσης κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς το ΤΧΣ σε συνεργασία με την ΤτΕ, ανέλαβε να επικαιροποιήσει και να προτείνει συγκεκριμένες δράσεις που αφορούν στα υπόλοιπα μη κανονιστικά εμπόδια, για την ανάπτυξη μιας δυναμικής αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η επικαιροποιημένη μελέτη ολοκληρώθηκε και η ενημερωμένη έκθεση δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του ΤΧΣ τον Σεπτέμβριο του 2016.
Τα οικονομικά στοιχεία
Στα €650 εκατ. ευρώ περιορίστηκαν οι ζημιές του 2016 για το ΤΧΣ, σύμφωνα με την ετήσια λογιστική κατάσταση του Ταμείου. Το ποσό είναι σημαντικά μειωμένο έναντι του 2015 (€9.334 εκατ. ευρώ) και αντιστοιχεί στο χρηματοοικονομικό αποτέλεσμα απ΄την αποτίμηση των τραπεζικών μετοχών, των warrants και των CoCos που κατέχονται από το Ταμείο.
Παράλληλα πέρυσι το ΤΧΣ αποπλήρωσε χρέος Δημοσίου ύψους 2 δισ. ευρώ από την επιτυχή αποπληρωμή των CoCos της ΕΤΕ, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του σχεδίου αναδιάρθρωσης και κατόπιν έγκρισης από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).
Αναλυτικά από τα οικονομικά αποτελέσματα προκύπτει επίσης:
* €334 εκ. εισπράχθηκαν από τα ετήσια κουπόνια των CoCos της ΕΤΕ και της Τράπεζας Πειραιώς. Τον Δεκέμβριο του 2016 το Ταμείο εισέπραξε σε μετρητά το ετήσιο κουπόνι από τις Υπό Αίρεση Μετατρέψιμες Ομολογίες (CoCos) το οποίο ανήλθε σε €165,92εκ. από την Τράπεζα Πειραιώς και €165,04εκ. από την ΕΤΕ. Επιπλέον, σε συνέχεια της αποπληρωμής των CoCos της ΕΤΕ στις 15/12/2016, το Ταμείο εισέπραξε σε μετρητά το ποσό των €2,7 εκ. που αφορά στους δεδουλευμένους τόκους για την περίοδο 09-14/12/2016.
* €30εκ. εισπράξεις από τράπεζες υπό εκκαθάριση. Κατά τη διάρκεια του 2016, το Ταμείο εισέπραξε €30 εκ. από την ATEbank υπό εκκαθάριση.
Χρηματοοικονομική επίδοση του Ταμείου για τη Χρήση 2016
* €2.388εκ. Αύξηση σε ταμειακά διαθέσιμα συγκριτικά με το 2015 ως αποτέλεσμα των κάτωθι:
α) €2.029εκ. από την αποπληρωμή των CoCos
β) €334εκ. αναφορικά με τα έσοδα από τα CoCos
γ) €30εκ. εισπράξεις από την ATEbank υπό εκκαθάριση
δ) €6,5εκ. αναφορικά με τις προσόδους του λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης
ε) €11,5εκ. εκροές από διάφορες πληρωμές
* Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων: Το υπόλοιπο περιλαμβάνει τις επενδύσεις του Ταμείου στις τέσσερις συστημικές τράπεζες και τις μετατρέψιμες ομολογίες που εκδόθηκαν από την Τράπεζα Πειραιώς. Στις 31/12/2016 η εύλογη αξία του μετοχικού χαρτοφυλακίου ανήλθε σε €1,8δισ. έναντι €2,4δισ. στις 31/12/2015. Η μείωση οφείλεται στη συνεχή διακύμανση του χρηματιστηρίου.
Η αποτίμηση των CoCos ανήλθε σε €2,0δισ. στις 31/12/2016 έναντι €4,1δισ. στις 31/12/2015 λόγω της αποπληρωμής των CoCos της ΕΤΕ.
* Απαιτήσεις από τράπεζες υπό εκκαθάριση: Tο υπόλοιπο περιλαμβάνει το εκτιμώμενο ανακτήσιμο ποσό του κενού χρηματοδότησης, που έχει καλυφθεί από το Ταμείο αντί από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων & Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) και ανήλθε σε €1.862εκ. στις 31/12/2016 έναντι €2.052εκ. στις 31/12/2015. Στη διάρκεια του 2016, το Ταμείο εισέπραξε από την υπό εκκαθάριση ATEbank το ποσό των €30εκ. και αναγνώρισε στην κατάσταση συνολικού εισοδήματος ζημιά απομείωσης ποσού €160εκ. Το τελικό προϊόν της εκκαθάρισης ενδέχεται να είναι διαφορετικό από το εκτιμώμενο ανακτήσιμο ποσό, καθώς η διαδικασία εκκαθάρισης είναι δυναμική και οι εισπράξεις εξαρτώνται από παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν από τους εκκαθαριστές, όπως οι μακροοικονομικές εξελίξεις.
* Ίδια κεφάλαια: Κατά τη διάρκεια του 2016, η ζημιά ανήλθε σε € 469εκ και η συσσωρευμένη ζημιά αυξήθηκε σε €35.822εκ. από €35.353εκ στις 31/12/2015. Το κεφάλαιο ανήλθε σε €44.193εκ. και δεν μεταβλήθηκε συγκριτικά με τις 31/12/2015.
* €16 εκ. έσοδα από τόκους: Τα έσοδα από τόκους ανήλθαν σε €16εκ. έναντι €18εκ το 2015. Το έσοδο από τόκους το 2016 αντιπροσωπεύει το έσοδο από τις καταθέσεις του Ταμείου στον λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης.
* €334 εκ. έσοδα από CoCos: Tο Ταμείο εισέπραξε σε μετρητά το συνολικό ποσό των €331εκ. που αφορά στο ετήσιο κουπόνι των CoCos. Συγκεκριμένα, το Ταμείο εισέπραξε €166εκ. από την Τράπεζα Πειραιώς και €165εκ. από την ΕΤΕ. Σε συνέχεια της αποπληρωμής των CoCos της ΕΤΕ στις 15/12/2016, το Ταμείο εισέπραξε σε μετρητά το ποσό των €3εκ. που αφορά στους δεδουλευμένους τόκους για την περίοδο από 09/12/2016 έως 14/12/2016.
* Δαπάνες προσωπικού: Στη χρήση του 2016, οι δαπάνες προσωπικού ανήλθαν σε €2,7εκ. έναντι € 2,8εκ. το 2015.
* Γενικά διοικητικά και λοιπά λειτουργικά έξοδα: Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του Μνημονίου Συνεννόησης που υπεγράφη τον Αύγουστο του 2015 το Ταμείο κατέβαλε για γενικά διοικητικά και λειτουργικά έξοδα €5,9 εκ. συμπεριλαμβανομένων και των αμοιβών συμβουλευτικών υπηρεσιών σχετικά με την πώληση της Finansbank και της UBB από την ΕΤΕ και άλλων δράσεων που ανέλαβε το ΤΧΣ.
* Απομείωση απαιτήσεων από υπό εκκαθάριση τράπεζες: Η απομείωση ζημιών που προκύπτουν από απαιτήσεις από υπό εκκαθάριση τράπεζες ανήλθε σε €160 εκ. στις 31/12/2016 έναντι €282 εκ. στις 31/12/2015.
* Σημαντική μείωση ζημιών από χρηματοοικονομικά μέσα σε έυλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων: Η ζημιά ύψους €650εκ. το 2016, μειωμένη κατά €8.685εκ. συγκριτικά με το 2015 (2015: €9.334 εκ.) αντιστοιχεί στο χρηματοοικονομικό αποτέλεσμα απ΄την αποτίμηση των τραπεζικών μετοχών, των warrants και των CoCos που κατέχονται από το Ταμείο.
Η ζημία ποσού €650 εκ. οφείλεται στην αποτίμηση των συμμετοχών του Ταμείου στις τέσσερις συστημικές τράπεζες, η οποία μερικώς απαλείφεται από το κέρδος από την πώληση των μετοχών και συγκεκριμένα:
α) Σημαντική μείωση ποσού €9.964 εκ. από την αποτίμηση των μετοχών (2016: €631εκ. ζημία, 2015: €10.594εκ. ζημία)
β) Αποτίμηση των δικαιωμάτων αγοράς (2016: €0,5εκ. ζημία, 2015: €1.268εκ. κέρδος)
γ) Αποτίμηση των CoCos (2016: € 19εκ. ζημία, 2015: € 8εκ. ζημία)