Κυπριακές τράπεζες: Η ανάπτυξη δεν μειώνει τα κόκκινα δάνεια!

H ταχεία ανάπτυξη που σημειώνει η κυπριακή οικονομία δεν φαίνεται να επαρκεί προκειμένου να υπάρξει μια σχετικά εύκολη διαχείριση της υπόθεσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την πλευρά των τραπεζών.

H εξέλιξη αυτή ίσως πρέπει να προβληματίσει και όσους παράγοντες της ελληνικής αγοράς προσβλέπουν σε σημαντικό βαθμό την ταχεία επίλυση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, μέσα από ένα ΑΕΠ που θα αρχίσει να ανεβαίνει από το β' εξάμηνο του 2017.

Ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό του 2018, αναφέρθηκε σε ρυθμό ανάπτυξης 3% (από 3,6% φέτος) που θα αποκλιμακωθεί στο 2,7% για τη διετία 2019-2020 σε ετήσια βάση. Ήδη το 2017 είναι το τρίτο συνεχόμενο έτος ανάπτυξης για την κυπριακή οικονομία, που δείχνει να ξεπερνά με επιτυχία το σοκ του 2013 (είσοδος στο μνημόνιο, κούρεμα ανασφάλιστων καταθέσεων σε Κύπρου και Λαϊκή).

Επίσης, η επόμενη χρονιά προβλέπεται να κλείσει με δημοσιονομικό πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ (πρωτογενές στο +3,5%), ενώ θα ξεκινήσει και η σταδιακή αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους που από το 107% θα υποχωρήσει γύρω στο 90% στα τέλη του 2020.

Ωστόσο, ούτε τα νούμερα του 2017, ούτε και οι προβλέψεις των επόμενων ετών έχουν καταφέρει να αμβλύνουν σε σημαντικό βαθμό τους πονοκεφάλους των τραπεζών σε ό,τι αφορά στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους.

Έτσι, οι Τράπεζες Κύπρου και Ελληνική υποχρεώθηκαν να προβούν σε απρόσμενα υψηλές προβλέψεις στις φετινές εξαμηνιαίες λογιστικές τους καταστάσεις (οδήγησαν σε ζημιογόνα αποτελέσματα), ενώ η Citigroup έχει αναλάβει την εξεύρεση επενδυτή στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να αποκτήσει το 25% αυτής, μέσα από την κάλυψη αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου. Επίσης, η δυσκολία χειρισμού των κόκκινων δανείων της ΣΤΚ οδήγησε την κυβέρνηση στο να αναθέσει τη διαχείρισή τους σε ισπανικό εξειδικευμένο Όμιλο.

Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι επισημάνσεις της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, που έχει ζητήσει από τις τράπεζες πολύ εντονότερη δουλειά στο συγκεκριμένο πεδίο, τονίζοντας πως οι δείκτες που δούλεψαν για αρκετό χρονικό διάστημα και αφορούσαν κυρίως τις αναδιαρθρώσεις δανείων φαίνεται να έχουν φτάσει στα όριά τους.

Ένα άλλο καυτό ζήτημα για τις τράπεζες είναι και η μεγάλη έκθεση σε ακίνητα που έχουν αποκτήσει, καθώς πλήθος οφειλετών τα επιστρέφει προκειμένου να απαλλαγεί από τις οφειλές του.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έρχονται τώρα και οι πιέσεις από το πολιτικό πεδίο. Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι τόσο έντονο στην Κύπρο, ώστε να αναμένεται πως θα αποτελέσει ένα από τα κυριότερα ζητήματα που θα απασχολήσουν την ατζέντα των υποψήφιων προέδρων της Δημοκρατίας, στις εκλογές που θα διεξαχθούν τον Φεβρουάριο του 2018.

Ήδη, την αρχή έκανε ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος (και υποψήφιος στις επικείμενες εκλογές) Νικόλας Παπαδόπουλος, ο οποίος επιμένει προεκλογικά στην πάγια θέση του για τη δημιουργία «κακής τράπεζας», προκειμένου να απελευθερωθούν οι τράπεζες από τα κόκκινα δάνεια και να μην υπάρξουν περαιτέρω πιέσεις στις τιμές των ακινήτων. Απαντώντας στον κ. Παπαδόπουλο, ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Αβέρωφ Νεοφύτου σημείωσε ότι ακόμη και αν ιδρυθεί «κακή τράπεζα», οι δανειολήπτες δεν θα απαλλαγούν από τις υποχρεώσεις τους (όπως πιθανόν αφέθηκε να εννοηθεί).

Επίσης, τόνισε πως θα πρέπει να αρθούν τα εμπόδια προκειμένου οι τράπεζες να εξαναγκαστούν σε μερικές ή ολικές διαγραφές δανείων με κριτήρια, ενώ, τέλος, εκτίμησε πως κατά τη διετία 2018-2019 η ΕΚΤ θα υποχρεώσει τις κυπριακές τράπεζες να ρευστοποιήσουν τα ακίνητα που κατέχουν, με ό,τι αυτό μπορεί να σημάνει για το επίπεδο των τιμών.

Τραπεζικοί και οικονομικοί παράγοντες φοβούνται πως το θέμα της διαχείρισης των κόκκινων δανείων θα επηρεαστεί αρνητικά τουλάχιστον κατά την προεκλογική περίοδο, καθώς θα υπάρξουν οφειλέτες που θα τηρήσουν στάση αναμονής μέχρις ότου εκλεγεί ο νέος Πρόεδρος και διαγνωστούν οι πραγματικές του προθέσεις γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα.