Εκρηξη απλήρωτων φόρων τον Ιούλιο

Σημαντική αύξηση κατέγραψαν τον Ιούλιο οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ιδιωτών προς το δημόσιο, την ώρα που ο εισπρακτικός μηχανισμός συνέχιζε να πατάει γκάζι στις κατασχέσεις.

Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έρχονται να εξηγήσουν σε μεγάλο βαθμό την υστέρηση που καταγράφηκε στα έσοδα του προϋπολογισμού, με βασικό οδηγό την αποχή τριών στους δέκα φορολογούμενους από την εμπρόθεσμη πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, χωρίς να απειλούνται -προς το παρόν τουλάχιστον- οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Οι απλήρωτες υποχρεώσεις ιδιωτών προς το δημόσιο αυξήθηκαν κατά 2 δισ. ευρώ μέσα σε ένα μήνα, με το πλήθος των οφειλετών με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις να αυξάνεται κατά 172.704 από τον Ιούνιο στον Ιούλιο.

Τα φρέσκα ληξιπρόθεσμα χρέη στο τέλος Ιουλίου εκτινάχθηκαν σε 7,483 δισ. ευρώ έναντι 5,475 δισ. ευρώ, ενώ εάν εξαιρεθούν τα μη φορολογικά έσοδα τα οποία έμειναν στο βερεσέ, η αύξηση περιορίζεται κατά τι αλλά παραμένει εφιαλτική.

Απλήρωτοι φόροι από την αρχή της χρονιάς έχουν μείνει 5,723 δισ. ευρώ ενώ μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου το άλμα προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ  (από 4,282 δισ. ευρώ σε 5,723 δισ. ευρώ). Σύμφωνα με πληροφορίες, στην εκρηκτική αύξηση των απλήρωτων φορολογικών οφειλών τον Ιούλιο βαρύνοντα ρόλο έχουν τρεις «ακραίες τιμές», όπως χαρακτηρίζονται από αρμόδιες πηγές, οι οποίες συνυπολογίστηκαν τον συγκεκριμένο μήνα και αφορούν πτωχευμένες επιχειρήσεις. Τα χρέη αυτά προσεγγίζουν τα 700 εκατ. ευρώ και εξηγούν περίπου το ήμισυ της εκρηκτικής ανόδου. Παρ' όλα αυτά, το γεγονός της διαρκούς συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων παραμένει μεγάλη πληγή. 

Η φορολογική κόπωση είχε φανεί ήδη από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τον Ιούλιο, όταν και σημειώθηκε υστέρηση της τάξεως των 563 εκατ. ευρώ . Η υστέρηση αυτή καλύφθηκε μέσω της συγκράτησης δαπανών, με αποτέλεσμα το πρωτογενές πλεόνασμα να παραμένει πολλαπλάσιο του στόχου, αν και σε σημερινή του έκθεση το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτιμά ότι η συγκράτηση αυτή έχει πρόσκαιρα χαρακτηριστικά.

Γενικά πάντως, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σημειώνει ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ (κατά πρόγραμμα) είναι επιτεύξιμος.

Η πορεία του προϋπολογισμού βρίσκεται από σήμερα στο μικροσκόπιο των τεχνικών κλιμακίων και πηγές των δανειστών έχουν σημειώσει πως οι εξελίξεις στα φορολογικά έσοδα παρακολουθούνται με ιδιαίτερη προσοχή.
Πέραν της δημοσιονομικής πτυχής, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ έρχονται να αναδείξουν και την κοινωνική διάσταση του φαινομένου της υπερφορολόγησης.

Οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα χρέη από 3.805.423 τον Ιούνιο αυξήθηκαν σε 3.978.127 τον Ιούλιο. Πρακτικά, ένας στους δύο φορολογούμενους έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με την εφορία και 1.678.160 φορολογούμενοι είναι εκτεθειμένοι σε μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

Τον Ιούλιο, οι οφειλέτες υπό αναγκαστικά μέτρα είσπραξης αυξήθηκαν περαιτέρω σε 971.429 (έναντι 951.114 τον Ιούνιο), αποδεικνύοντας τη δυναμική που έχει αναπτύξει ο εισπρακτικός μηχανισμός χρησιμοποιώντας κυρίως το μέτρο των κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς, εγκλωβισμένους υπό το καθεστώς των capital controls.

Το «τσουνάμι» των κατασχέσεων έχει αποδώσει από τις αρχές του έτους εισπράξεις πάνω από 2,7 δισ. ευρώ παλαιών και φρέσκων ληξιπρόθεσμων οφειλών, ποσό εντυπωσιακό αν συγκριθεί με τα δεδομένα άλλων ετών αλλά προφανώς σταγόνα στον ωκεανό των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, που φτάνουν πλέον τα 97,350 δισ. ευρώ (συσσωρευμένες και νέες υποχρεώσεις).

Η ανακοίνωση της ΑΑΔΕ

Σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές Ιουλίου προς το Δημόσιο, διευκρινίζονται τα εξής:

Όπως προκύπτει από τον σχετικό πίνακα που αναρτήθηκε σήμερα, οι φορολογικές υποχρεώσεις που δεν καταβλήθηκαν εμπροθέσμως ανέρχονται στο ποσό των 1,441 δισ. ευρώ. Η αύξηση οφείλεται κυρίως σε 3 ακραίες υποθέσεις ελέγχου μηδενικής εισπρακτικής απόδοσης, με βεβαίωση 746 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, το καθαρό νέο φορολογικό ληξιπρόθεσμο αυξήθηκε κατά 695 εκατομμύρια ευρώ.

Σημειώνεται ότι, στατιστικά, οι εν λόγω υποθέσεις αποτελούν ακραίες τιμές και δεν αντικατοπτρίζουν τη γενικότερη πορεία του νέου ληξιπρόθεσμου χρέους, το οποίο αυξάνεται με βραδύτερους ρυθμούς σε σχέση με προηγούμενα έτη.

Σε κάθε περίπτωση, και παρά τις ακραίες τιμές, η εισπραξιμότητα του νέου φορολογικού ληξιπρόθεσμου χρέους βελτιώθηκε, καθώς αυξήθηκε στο 16,4% από 15,8% τον Ιούλιο του 2016.

Η αύξηση του συνολικού νέου ληξιπρόθεσμου χρέους κατά επιπλέον 567 εκατ. ευρώ οφείλεται σε μη φορολογικές κατηγορίες εσόδων, όπως δάνεια, λοιπές εισφορές, μη φορολογικά πρόστιμα.