Οι 12 «αλήθειες» του ΕΦΚΑ για εισφορές, περικοπές και συντάξεις

Το ταμειακό πλεόνασμα της τάξης των 396,55 εκατ. ευρώ, που παρουσίασε ο ΕΦΚΑ κατά τους πρώτους 7 μήνες λειτουργίας του, αποτελεί το ισχυρότερο «χαρτί» του υπουργείου Εργασίας στο περίπτερο του υπερ-ταμείου στη ΔΕΘ.

Να σημειωθεί ότι αρχικά, για το συγκεκριμένο διάστημα, είχε προϋπολογιστεί έλλειμμα της τάξης των 440 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσο Πετρόπουλο, το πλεόνασμα αυτό αυξήθηκε τον Αύγουστο κατά επιπλέον 70 εκατ. ευρώ, καθώς τα στοιχεία των εισπράξεων δείχνουν ότι η εισπραξιμότητα στους ελεύθερους επαγγελματίες φτάνει πλέον στο 60% , ενώ σε ποσοστό 13% αυξήθηκε τον περασμένο μήνα και η εισπραξιμότητα στους μισθωτούς (σε σχέση πάντα με τον αντίστοιχο μήνα του 2016).

Αυτό μεταφράζεται σε 350 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, δήλωσε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός Εργασίας.

Επιδιώκοντας να υπεραμυνθεί τόσο του νόμου 4387 του 2016, που έμεινε πλέον γνωστός ως νόμος Κατρούγκαλου, όσο και της λειτουργίας του νέου υπερ-φορέα ΕΦΚΑ, το υπουργείο Εργασίας διανέμει στη Θεσσαλονίκη φυλλάδιο με το οποίο επιχειρεί να απαντήσει στην κριτική τόσο για την αύξηση των εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες, όσο και τη μείωση των συντάξεων. Και ενώ ξεκαθαρίζει ότι οι πρώην ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ και τον ΟΓΑ καταβάλλουν μέσες εισφορές 241 και 103 ευρώ αντίστοιχα, μειωμένες δηλαδή σε σχέση με τις μέσες εισφορές του 2016 κατά 27,8% και 16,90% σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, παραδέχεται ότι για τους αυτοαπασχολούμενους του πρώην ΕΤΑΑ οι μέσες εισφορές είναι αυξημένες κατά 9,5%, στα 253 ευρώ το 2017, έναντι 231 ευρώ το 2016.

Να σημειωθεί πάντως ότι τόσο το υπουργείο Εργασίας όσο και οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των μικρομεσαίων και των εμποροβιοτεχνών παραδέχονται ότι για την πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών οι εισφορές το 2017 μειώθηκαν. Σύμφωνα με το φυλλάδιο του ΕΦΚΑ, το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών και το 90% των αγροτών καταβάλλει την κατώτατη εισφορά των 158 ευρώ και των 86 ευρώ αντίστοιχα.

Επίσης, σταθερά στοχοπροσηλωμένο στα εισοδήματα έως 20.000 ευρώ, το υπουργείο Εργασίας παραδέχεται μεν ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες με εισόδημα έχουν απώλειες 45% με 48% του εισοδήματός τους από εισφορές και φόρους, επιλέγει όμως να το συγκρίνει με τα προηγούμενα χρόνια, προκειμένου να υποστηρίξει ότι το 2017 αλλά και τα επόμενα δύο χρόνια, ο περιορισμός των εισοδημάτων είναι μικρότερος.

Παράλληλα, παρότι τα χρονοδιαγράμματα για την έκδοση νέων συντάξεων πιέζουν ασφυκτικά, ενόψει και της έλευσης των τεχνικών κλιμακίων που θα κάνουν φύλλο και φτερό τα στοιχεία για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ συγκρίνουν τις τρέχουσες εκκρεμότητες με αυτές των προηγούμενων ετών και τις βρίσκουν λιγότερες. Αναλυτικά, αναφέρουν ότι την 1-1-2015 εκκρεμούσαν 357.544 παροχές από τις οποίες οι 163.922 αφορούσαν απλήρωτες κύριες συντάξεις. Από 1-1-2015 έως 30-6-2017 εκδόθηκαν συνολικά 402.713 παροχές, από τις οποίες 291.779 ήταν κύριες συντάξεις.

Από την αρχή του έτους και έως τις 30-6-2017 έχουν εκδοθεί συνολικά 79.561 συνταξιοδοτικές αποφάσεις (οριστικές, προσωρινές, απορριπτικές) και ταυτόχρονα έχει εξασφαλιστεί ειδική χρηματοδότηση 1,184 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή έως 30-6-2018 όλων των εκκρεμών κύριων συντάξεων. Την 30-06-2017 οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις χωρίς έκδοση προσωρινής είχαν μειωθεί σε 104.243.

Παράλληλα, το υπουργείο υπεραμύνεται της «ταξικότητας» του νόμου Κατρούγκαλου, επαναλαμβάνοντας ότι το νέο ασφαλιστικό προστατεύει ιδιαίτερα τους χαμηλόμισθους, διατηρώντας την ανταπόδοση για όσους καταβάλλουν υψηλές εισφορές. Είναι ενδεικτικό όπως φαίνεται από τους πίνακες που παρουσιάζει, ότι με χαμηλό εισόδημα της τάξης των 600 ευρώ τον μήνα, μετά από 40 χρόνια ασφάλισης, το ποσοστό αναπλήρωσης ξεπερνά το 100%. Και αυτό γιατί ο ν. 4387/2016 προβλέπει ενισχυμένα ποσοστά αναπλήρωσης στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Μάλιστα, υποστηρίζει ότι το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης (από κύρια και επικουρική) κατά τη συνταξιοδότηση (τελευταίος μισθός), για όσες κατηγορίες ασφαλισμένων προβλέπεται η καταβολή επικουρικής σύνταξης, κυμαίνεται από 69% έως 93%. Ποσοστά που εφόσον αποδειχθούν στην πράξη, προφανώς και θα προκαλέσουν την έντονη αντίδραση των δανειστών (κυρίως δε του ΔΝΤ), που ήδη έχουν εκφράσει ενστάσεις ως προς την σχέση εισφορών - παροχών στο νέο σύστημα.

Στο φυλλάδιο επιδιώκεται επίσης να αναστραφεί το κλίμα δυσαρέσκειας που προκαλούν οι συνεχείς μειώσεις συντάξεων. Στο φυλλάκιο δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στις μειώσεις των προσωπικών διαφορών από το 2019 (αν και σε άλλο έντυπο που μοιράζεται στο περίπτερο του ΕΦΚΑ στη ΔΕΘ με 50 ερωτήσεις και απαντήσεις για τη λειτουργία του Ταμείου υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση ότι οι συντάξεις θα μειωθούν έως και 18% μέσω της περικοπής της προσωπικής διαφοράς) ή την περικοπή του ΕΚΑΣ, το υπουργείο συγκρίνει τις μειώσεις των δύο τελευταίων ετών με αυτές όλων των προηγούμενων μνημονιακών ετών και βρίσκει τη σύγκριση θετική υπέρ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Συγκεκριμένα, επισημαίνει πως οι μειώσεις στα ποσά των κύριων συντάξεων την περίοδο 2010-2014 φτάνουν έως και 45% και εκτινάσσονται στο 52% αντίστοιχα σε επίπεδο ετήσιου εισοδήματος από κύριες συντάξεις. Και αυτό γιατί το 2013 καταργήθηκε η 13η και 14η σύνταξη.

Στον αντίποδα, επιλέγει να αναφερθεί μόνο στην επιβολή ή την αύξηση εισφορών υγείας σε επικουρικές και κύριες συντάξεις, από το καλοκαίρι του 2015 και μετά, υποστηρίζοντας ότι αυτές οδήγησαν σε μειώσεις συντάξεων μόλις κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες… Έτσι, αναφέρει χαρακτηριστικά, την περίοδο 2009-2014 οι συνταξιούχοι είχαν απώλεια έως και 48,14% του συνολικού εισοδήματός τους από συντάξεις. Αντίθετα, τη διετία 2015-2016, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης εισφοράς για την υγεία, η απώλεια δεν ξεπέρασε κατά μέσο όρο το 7%.

* Δείτε το φυλάδιο στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.