Από το 2010 έως σήμερα, οι περικοπές συντάξεων που έχουν επιβληθεί, κατά κύριο λόγω μέσω Μνημονίων, αγγίζουν τις 22. Σε αυτές, πρέπει να προστεθούν και οι μειώσεις που θα εφαρμοστούν από τον Ιανουάριο του 2019, για να συμπληρωθεί το παζλ. Οι συνταξιούχοι μάλιστα εκτιμούν ότι οι συνολικές απώλειες ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ. Σωρευτικά, σε κάποιες περιπτώσεις, οι παροχές έχουν μειωθεί ακόμη και κατά 50%, μετατρέποντας τη σύνταξη σε φιλοδώρημα.
Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων κατέγραψε τις 23 περικοπές των συντάξεων, που ολοκληρώνονται με τις περικοπές έως 18% σε κύριες και επικουρικές συντάξεις. Όπως μάλιστα δηλώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Δικτύου Ν. Χατζόπουλος, όλα τα «χαράτσια -γιατί δεν είναι μόνο η μείωση στη σύνταξη, είναι και η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και η αύξηση της φορολογίας- έχουν φέρει τους συνταξιούχους στο στάδιο της εξαθλίωσης».
Αναλυτικά, ο χάρτης των 23 μνημονιακών περικοπών στις συντάξεις περιλαμβάνει τους εξής σταθμούς:
1: Το 2010, πριν την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου, ψηφίστηκε η περικοπή των δώρων, 13ης και 14ης κύριας σύνταξης.
2: Το 2011, όλοι οι συνταξιούχοι κάτω των 60 ετών -ανάλογα με τα ποσά των συντάξεων που ελάμβαναν- υπέστησαν μειώσεις από 6% έως 10%. Συγκεκριμένα, για συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ, η μείωση ξεκινούσε από 6% ενώ για περικοπές μεγαλύτερες των 3.000 ευρώ, έφταναν ακόμα και το 10%.
3: Την ίδια χρονιά, επιβλήθηκε ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων από 3% έως 13% (κλιμακωτά) για ποσά συντάξεων από 1.400 ευρώ και άνω. Παράλληλα, ξεκίνησαν και κλιμακωτές περικοπές στις επικουρικές συντάξεις από 3% για ποσά άνω των 300 έως 10% για επικουρικές άνω των 650.
4: Περικοπές στις κύριες συντάξεις των νέων συνταξιούχων το 2011. Συγκεκριμένα, οι μικρότεροι των 55 ετών υπέστησαν 40% μείωση για ποσά άνω των 1.000 ευρώ, ενώ οι μικρότεροι των 60 και μεγαλύτεροι των 54 ετών υπέστησαν μείωση 20% για ποσά άνω των 1.200 ευρώ. Ταυτόχρονα, ξεκίνησαν μειώσεις από 15% έως και 30% για ποσά άνω των 150 ευρώ και στις επικουρικές συντάξεις.
5: Αναδρομικά, από τον Ιανουάριο του 2012, επιβλήθηκαν νέες μειώσεις σε όσες κύριες και επικουρικές συντάξεις είχαν απομείνει «υψηλές».
6: Το 2012 επιβλήθηκε νέα μείωση στο άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.000. Ταυτόχρονα, καταργήθηκαν τα επιδόματα δώρων στις κύριες και τα δώρα στις επικουρικές.
7: Το καλοκαίρι του 2014, επιβλήθηκαν οριζόντιες μειώσεις κατά 5,2% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις.
8: Το 2015, μειώθηκαν οι κατώτατες συντάξεις σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
9: Μειώθηκαν τα ποσά των πρόωρων συντάξεων κατά 10% για τους συνταξιούχους ιδιωτικού τομέα.
10: Το 2016, μειώνονται σε 250.000 συνταξιούχους μέχρι και 40% οι επικουρικές.
11: Από τον Αύγουστο του 2016, καταργήθηκε το ΕΚΑΣ σε σχεδόν 160.000 χαμηλοσυνταξιούχους.
12: Μειώσεις έως και 45% επιβλήθηκε στα μερίσματα ΜΤΠΥ.
13: Όλοι οι νέοι συνταξιούχοι θα λάβουν συντάξεις μικρότερες έως και κατά 30%.
14: Μειώθηκαν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2016 οι υψηλές συντάξεις, λόγω του νέου πλαφόν 2.000 ευρώ για την ατομική σύνταξη και 3.000 ευρώ για άθροισμα συντάξεων.
15: Ισχύουν αυστηρότερα κριτήρια και μειωμένα ποσοστά στις συντάξεις χηρείας.
16: Κόβονται κατά 60% οι συντάξεις όσων εργάζονται παραλλήλως.
17: Στην περίπτωση πρόωρης συνταξιοδότησης, προβλέπονται σημαντικές μειώσεις.
18: Μαχαίρι 15% με 20% πέφτει στα εφάπαξ.
19: Σημαντική είναι η μείωση των νέων (από τον Μάιο του 2016) αναπηρικών συντάξεων.
20: Αυξήθηκε η εισφορά υπέρ ΕΟΠΥΥ σε όλες τις κύριες συντάξεις.
21: Αντίστοιχη εισφορά 6% θεσπίστηκε σε όλες τις επικουρικές συντάξεις.
22: Από τον Ιανουάριο του 2017, ισχύει εισφορά 14% επί του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος 650.000 αγροτών.
23: Από το 2019, έρχονται νέες περικοπές έως 18% για κύριες και επικουρικές συντάξεις.
«Πόρτα» από το Ευρωδικαστήριο
Χθες, πάντως, δημοσιοποιήθηκε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου με την οποία απορρίφθηκαν αγωγές Ελλήνων συνταξιούχων, αναφορικά με τις περικοπές των συντάξεων που υπέστησαν από την εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Σύμφωνα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, δεν υφίσταται εκ μέρους του Συμβουλίου ΕΕ κατάφωρη παράβαση κανόνα δικαίου που απονέμει δικαιώματα στους ιδιώτες.
Οι Έλληνες συνταξιούχοι από το ΤΑΠ-ΟΤΕ και το επικουρικό ΤΑΥΤΕΚΩ ζητούσαν αποζημιώσεις που ξεπερνούν τις 870.000 ευρώ από το Συμβούλιο της Ευρώπης για τις περικοπές των συντάξεων που υπέστησαν από την εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Το δικαστήριο, όμως, έκρινε πως δεν υφίσταται εκ μέρους του Συμβουλίου οποιαδήποτε κατάφωρη παράβαση κανόνα δικαίου.
Όπως μάλιστα, αναφέρει χαρακτηριστικά το Δικαστήριο, ακόμη κι αν οι αποφάσεις του Συμβουλίου ήταν ικανές να προξενήσουν την προβαλλόμενη από τους ενάγοντες ζημία, το δικαίωμα πρόσβασης στη σύνταξη δεν συνιστά «απόλυτο προνόμιο». Άλλωστε, επισημαίνει, τα μέτρα που επιβλήθηκαν στη χώρα μας ανταποκρίνονται σε σκοπούς γενικού συμφέροντος που επιδιώκει η Ένωση.