Εξωδικαστικός: Ολο το σχέδιο για κούρεμα των φόρων

Και ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και ο Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών (ΦΜΥ) θα μπορούν να «κουρεύονται», στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των οφειλών των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Το μόνο που δεν θα «κουρεύεται» είναι οι μη αποδοθείσες ασφαλιστικές εισφορές.

Σ’ αυτή τη φόρμουλα κατέληξαν, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών και οι επικεφαλής των θεσμών, ανοίγοντας τον δρόμο για τη συμφωνία επί του σχεδίου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό.

Το τελικό σχέδιο αναμένεται να διαμορφωθεί εντός της εβδομάδας, καθώς απομένουν να διευθετηθούν ορισμένες ακόμη διαφορές, οι οποίες ωστόσο χαρακτηρίζονται ήσσονος σημασίας. Στο τέλος της εβδομάδας, το επικαιροποιημένο πλαίσιο θα αποσταλεί για την τελική έγκριση στους θεσμούς και όπως αναφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, αν δεν υπάρξει κάποιο πρόβλημα, ενδεχομένως την επόμενη εβδομάδα να κατατεθεί προς ψήφιση στη Bουλή. Σε κάθε περίπτωση αναφέρουν, σίγουρα έως το τέλος του Μαρτίου θα έχει κατατεθεί.

Πώς φτάσαμε στη λύση

Η δυνατότητα διαγραφής ή μη των παρακρατούμενων φόρων αποτέλεσε τον γόρδιο δεσμών μεταξύ των δύο πλευρών, με τους δανειστές να ζητούν να διαγράφονται και με την ελληνική κυβέρνηση να το αρνείται.

Εντούτοις, μπροστά στο αδιέξοδο της διαπραγμάτευσης και το πρόβλημα των κόκκινων δανείων να είναι εξαιρετικά πιεστικό και για το τραπεζικό σύστημα και για τις επιχειρήσεις, η κυβέρνηση υποχώρησε προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία, αντιλαμβανόμενη ότι η καθυστέρηση κάθε άλλο παρά προς όφελος της οικονομίας λειτουργούσε.

Βέβαια, η υποχώρηση δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «άτακτη», διότι η διαγραφή των παρακρατούμενων φόρων θα είναι η έσχατη λύση ή, για να το θέσουμε αντεστραμμένα, σε κάθε σχέδιο αναδιάρθρωσης θα είναι οι πρώτοι που θα αποπληρώνονται. Αν στη διάρκεια του χρόνου αποπληρωμής που θα ορίζει η συμφωνία αναδιάρθρωσης δεν καταστεί εφικτό να αποπληρωθούν, μόνο τότε θα διαγράφονται.

Όπως εξηγούν στελέχη της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, σε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης μιας επιχείρησης, κατόπιν συμφωνίας των πιστωτών, θα ορίζεται ένας συγκεκριμένος αριθμός και ύψος δόσεων για την αποπληρωμή των οφειλών, τόσο προς το δημόσιο όσο και προς τις τράπεζες και τους λοιπούς, εάν υπάρχουν, πιστωτές. Ο μέγιστος αριθμός των δόσεων, για το Δημόσιο, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120, ενώ για τους λοιπούς πιστωτές θα μπορεί να είναι και μεγαλύτερος.

Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, από το ποσό της δόσης που θα καταβάλλεται για λογαριασμό του Δημοσίου, θα αποπληρώνονται κατά προτεραιότητα, δηλαδή θα μειώνονται από τη συνολική οφειλή, ο ΦΠΑ και ο ΦΜΥ.

Εάν πριν του ορισθέντος χρόνου π.χ. των 120 μηνών, έχουν εξοφληθεί οι οφειλές που έχουν βεβαιωθεί από τη μη καταβολή ΦΠΑ και ΦΜΥ, τότε θα αρχίσει να μειώνεται το ύψος της συνολικής οφειλής που έχει προκύψει από τη μη καταβολή π.χ. της κύριας οφειλής (φόρος εισοδήματος κ.ο.κ.), οπότε σ’ αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρχει κούρεμα των παρακρατούμενων φόρων αλλά ενδεχομένως να υπάρξει κούρεμα της κύριας οφειλής.

Αντίθετα, αν στην περίπτωση του μέγιστου αριθμού των δόσεων (π.χ. 120) δεν εξοφληθούν από το μηνιαίο ύψος της δόσης οι παρακρατούμενοι φόροι, τότε σ’ αυτή την περίπτωση θα υπάρχει η δυνατότητα διαγραφής τους, όπως και της κύριας οφειλής και όποιας άλλης οφειλής έχει απομείνει. Με απλά λόγια, ό,τι δεν καταστεί εφικτό να αποπληρωθεί εντός του χρονοδιαγράμματος που θα ορίζει η συμφωνία αναδιάρθρωσης, θα διαγράφεται.

Οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα

Ένα άλλο θέμα που κατά τις ίδιες πληροφορίες λύθηκε στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης είναι αυτό των προσαυξήσεων και των προστίμων. Με δεδομένο ότι λόγω των υπέρογκων προστίμων από πλευράς του δημοσίου, τα χρέη των επιχειρήσεων έχουν εκτοξευθεί, κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης θα αναπροσδιορίζονται, προκειμένου το δημόσιο να μην έχει το μεγαλύτερο ποσοστό των οφειλών και συνεπώς των «ψήφων».

Όπως αναφέρεται, όταν ξεκινήσει η διαπραγμάτευση επί του σχεδίου αναδιάρθρωσης υπό την παρουσία του διαμεσολαβητή-συντονιστή, θα προσδιορίζονται τα είδη και τα ύψη των οφειλών της επιχείρησης έναντι των πιστωτών. Προκειμένου να γίνει ευκολότερη η διαδικασία και να δοθούν περισσότερες δυνατότητες επιβίωσης στην επιχείρηση αλλά και στους πιστωτές να εισπράξουν ένα σημαντικό τμήμα των οφειλών, οι πιστωτές θα συμφωνούν σε μία εκ των προτέρων διαγραφή των προσαυξήσεων και των προστίμων για τα χρέη προς το Δημόσιο και των συμβατικών τόκων και των τόκων υπερημερίας των τραπεζών.

Βήμα-βήμα η μείωση των οφειλών

Στο πλαίσιο αυτό, οι πιστωτές θα πρέπει να αφαιρούν τα πρόστιμα για την περίπτωση του δημοσίου και των τόκων υπερημερίας για τις τράπεζες. Όταν εξαιρεθούν τα παραπάνω, η διαπραγμάτευση θα γίνεται για τη μείωση των προσαυξήσεων και των συμβατικών τόκων, έως του σημείου που δεν θα προκύπτει κάποιο πρόβλημα στη βάση των εσωτερικών κανονισμών του δημοσίου και των πιστωτικών ιδρυμάτων. Όταν και εάν οι πιστωτές καταλήξουν στη διαγραφή αυτών, θα καθορίζεται το ύψος των οφειλών ανά πιστωτή και συνεπώς τα δικαιώματα ψήφου τους, ώστε η τελική συμφωνία αναδιάρθρωσης και το ύψος των δόσεων να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στις αρχικές - πραγματικές οφειλές έναντι των πιστωτών.

Παραδείγματος χάρη, ένας πιστωτής που εντάσσεται στον εξωδικαστικό μηχανισμό, οφείλει 100 ευρώ προς το δημόσιο και 100 ευρώ προς ένα πιστωτικό ίδρυμα. Εκ των 100 ευρώ οφειλών προς το δημόσιο, τα 50 ευρώ αντιστοιχούν σε κύρια οφειλή, τα 20 ευρώ σε προσαυξήσεις και τα 30 ευρώ σε πρόστιμα. Αντίστοιχα για το πιστωτικό ίδρυμα, τα 80 ευρώ αποτελούν το κεφάλαιο, τα 15 ευρώ τους συμβατικούς τόκους και τα 5 ευρώ τους τόκους υπερημερίας.

Σ’ αυτή την περίπτωση, οι δύο πλευρές, υπό την παρέμβαση του συντονιστή, θα πρέπει να αποφασίσουν τη διαγραφή των προστίμων και των τόκων υπερημερίας. Οπότε το δημόσιο θα περιορίσει τις οφειλές της επιχείρησης στα 70 ευρώ και η τράπεζα στα 95 ευρώ. Ομοίως μπορούν να συνεχίσουν τη διαγραφή των προσαυξήσεων και των συμβατικών τόκων.

Τι θα γίνει όμως εάν οι δύο πλευρές διαγράψουν τα πρόστιμα και τους τόκους υπερημερίας; Προφανώς η τράπεζα θα αναδειχθεί μεγαλύτερος πιστωτής και θα έχει μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων για την έκβαση της αναδιάρθρωσης, ενώ αρχικά, δηλαδή πριν ξεκινήσει η διαπραγμάτευση, είχαν ισοϋψείς οφειλές και δικαιώματα ψήφου (από 100 ευρώ έκαστος).

Έστω ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι ο οφειλέτης, για να παραμείνει βιώσιμος, μπορεί να καταβάλει για την αποπληρωμή των οφειλών στους δύο πιστωτές 50 ευρώ τον μήνα. Με βάση τις αρχικές οφειλές, οι δύο πιστωτές θα ελάμβαναν από 25 ευρώ (50 διά 2). Ωστόσο, μετά τη διαγραφή των προστίμων και των τόκων υπερημερίας, η ισορροπία αλλάζει. Συγκεκριμένα η δόση θα υπολογίζεται έως εξής για το δημόσιο: 70 ευρώ διά 165 που είναι η συνολική οφειλή και για τους δύο πιστωτές επί 50 που είναι η δυνατότητα της επιχείρησης, με αποτέλεσμα το Δημόσιο να λαμβάνει 21 ευρώ από τα 50 που μπορεί να δώσει ο πιστωτής.
Αντίστοιχα η τράπεζα θα λαμβάνει 29 ευρώ μηνιαίως. Δηλαδή 95 δια 165 επί 50.

Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η ίδια διαδικασία θα ακολουθείται και στην περίπτωση που υπάρχουν κι άλλοι πιστωτές. Συνεπώς, όπως αναφέρουν, με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει εξορθολογισμός των οφειλών προς όλους τους πιστωτές.

Σε ό,τι αφορά στα λοιπά θέματα του εξωδικαστικού συμβιβασμού, δεν φαίνεται να υπήρξε κάποια διαφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών. Ως προς το κατώφλι των χρεών για την υπαγωγή στον μηχανισμό, αυτό θα παραμείνει στις 20.000 ευρώ, ωστόσο συμφωνήθηκε η διαδικασία για τις επιχειρήσεις που οφείλουν από 20.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ να γίνεται αμιγώς ηλεκτρονικά, χωρίς να υπάρχει η παρουσία του διαμεσολαβητή. Κατά τις ίδιες πηγές, ο αριθμός αυτών των επιχειρήσεων μπορεί να προσεγγίζει τις 200.000.

Τώρα πώς είναι εφικτό να γίνει η διαχείριση ενός τόσο μεγάλου αριθμού υπερχρεωμένων επιχειρήσεων μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας που αναμένεται να δημιουργηθεί στο επόμενο διάστημα, μένει να αποδειχθεί στην πράξη, καθώς κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός θα ισχύει έως το τέλος του 2018.